5V H14 paragraaf 5

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Zintuigen en regeling

5 vwo

Hoofdstuk 14

Paragraaf 5

Vandaag

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen op welke wijze de hersenen worden geïnformeerd over de tonus waarin spieren verkeren: hoe de rektoestanden in spier en pees op enig moment worden geregistreerd.

Programma

1. Vragen receptoren en zenuwstelsel
2. Uitleg: zintuigen en receptoren
3. Zelf werken

Wat is de adequate prikkel voor de zintuigcellen die de bloeddruk registreren?

1. De druk van de bloedvaten op het bloed
2. De druk van het bloed op de wand van het bloedvat
3. De mate van uitrekking van de wand van het bloedvat
4. De kracht van het hart

Wat is de adequate prikkel voor de zintuigcellen die de pH registreren?

1. Aantal H+ ionen
2. Aantal OH- ionen
3. De pH
4. Hoeveelheid zure stoffen

Waar reageert een spierspoeltje op?

1. Draaiing van de spier
2. Lengteverandering van de spier
3. Spierkracht
4. Verandering van de spanning van de spier

Waar reageert een Golgi-peeslichaampje op?

1. Draaiing van de spier
2. Spierkracht
3. Uitrekking van de spier
4. Uitrekking van de pees

Wat is de prikkel voor een snellere ademhaling?

1. Hoge pO2
2. Lage pO2
3. Hoge pCO2
4. Lage pCO2

Met wat voor een receptoren wordt de pCO2 gemeten?

1. mechanoreceptoren
2. chemoreceptoren
3. fotoreceptoren
4. drukreceptoren

Reflexen
Hieronder staan vier beweringen over reflexbewegingen.
1 Impulsen voor reflexbewegingen verlopen altijd via het ruggenmerg.
2 Een bepaalde reflexbeweging komt meestal sneller tot stand dan dezelfde gewilde beweging.
3 Reflexbewegingen kunnen niet worden onderdrukt.
4 Reflexbewegingen komen tot stand voordat of zonder dat het individu zich van de prikkel bewust wordt.

Welke beweringen zijn juist?

1. Alleen de beweringen 1 en 3.
2. Alleen de beweringen 2 en 4.
3. Alleen de beweringen 1, 2 en 3.
4. Alleen de beweringen 2, 3 en 4.

Wat zijn antagonisten?

1. Spieren zonder functie
2. Spieren met een gezamenlijke functie
3. Spieren met een tegenovergestelde functie
4. Spieren die aan twee kanten van botten vast zitten

Wat zijn de effectoren bij een hoge bloeddruk?

1. Hypofyse
2. Hartspieren
3. Kringspiertjes in de wand van slagaders
4. Al deze opties

Homeostase

Regelkring voor ademhaling:

chemo-receptoren in de aortaboog

Loopt via de hersenstam

Spierspoeltje

registreert spierspanning

Spierspoeltje

Spier uitgerekt: depolarisatie sensorisch neuron (lichtblauw) en veel impulsen naar de hersenen

        

Spierspoeltje

Spier gespannen: hyperpolarisatie sensorisch neuron (lichtblauw) en geen impulsen naar de hersenen

        

houding

 vasthouden

Spierspoeltjes zijn betrokken bij reflexen en het samenwerken van antagonisten.

Golgi peeslichaampje

registreert rek in de pees

zorgt voor peesreflex bij te grote rek ter voorkoming van schade aan spieren

Als er veel impulsen door een motorisch neuron gaan, zijn er bij het spierspoeltje van diezelfde spier

1. weinig impulsen
2. veel impulsen

Vanuit welke spier sturen spier-spoeltjes de meeste actiepotentialen als je je spierballen toont?

1. Bicep
2. Tricep
3. Allebei even veel

Zelf werken

Lezen

H15.5 (blz. 244 t/m 246)

Maken

H15.5 opdr. 42, 43 en 46 t/m 49

Kun je:

• uitleggen op welke wijze de hersenen worden geïnformeerd over de tonus waarin spieren verkeren: hoe de rektoestanden in spier en pees op enig moment worden geregistreerd?