D1BTh7 B6 Bruikbare delen uitleg

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1

D1BTh8 B6

Bruikbare delen van een plant

Info gebruikt van:

Malmberg methode Biologie en verzorging voor jou

Biologiepagina.nl

Bioplek.org

Biologieweb.nl

e.a. 

Welke bruikbare delen
van een plant ken je?

Dit ga je leren

-  Je kunt vertellen welke delen van planten als 

   voedingsgewas worden gebruikt

-  Je kunt uitleggen waarvoor planten op andere manieren 

   worden gebruikt

Mensen eten delen van planten. Deze planten noem je voedingsgewassen. Ze zijn door mensen gekweekt. Vaak eten mensen een deel of een paar delen van de plant.

Door het duizenden jaren kweken van planten, zijn de planten steeds groter en lekkerder geworden.

Sommige delen van planten zijn giftig. 

Bieten: je  eet de wortel

1

Asperge: je  eet de stengel

2

Andijvie: je  eet het blad (de bladeren)

3

Aubergine: je  eet de vrucht

4

Pinda: je  eet de zaden

5

Saffraan: je  eet de stamper van de bloem.

Saffraan bevat smaak- en kleurstof en wordt gebruikt in bijv.  het gerecht paella (een spaans gerecht met kip, vis, groente en rijst.

6

1 kg saffraan, wat is waar?
(1 of meer antw. goed)

1. 85.000 tot 150.000 bloemen
2. 2 voetbalvelden vol saffraanbloemetjes
3. 40 arbeidsuren om de bloempjes te plukken
4. ongeveer 150.000 tot 400.000 stampers.

Viooltjes worden wel gesuikerd en dan gebruikt als garnering op gebak. Dat komt omdat de bloemen een hele milde smaak hebben. Ze kunnen ook heel goed in de sla.

Er zijn ook planten met giftige delen.

Bijv. de bladeren en stengels van de tomaten- en aardappelplant

De bloemen van de courgette zijn een echte delicatesse. 

Je kan ze in stukjes door de sla doen, met een deeg-beslagje frituren, vullen met een lekker prutje of roerbakken.

Pas op

De bloemen van de tomaat, aardappel, aubergine, pepers, paprika's en aspergeplanten moet je echt niet eten! Ze zijn giftig!

Wat eet je van dit
voedingsgewas?

1. De vrucht
2. De wortel
3. De bladeren
4. De stengel

1. Het vruchtvlees kun je gebruiken
om soep van te maken
2. De zaden droog je
en kun je door de muesli doen

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Vóór de zeventiende eeuw hadden wortels allerlei verschillende kleuren, van paars tot wit. In de zeventiende eeuw werd de oranje wortel ontdekt , door de belgen.

Welke stof zit in de wortel en
wat doet die stof?

1. caroteen, goed voor de gezondheid van de ogen
2. oranje stof, die doet niets - het is gewoon een kleurtje
3. Caroteen, goed voor je gewrichten
4. Caroteen, goed voor je darmen

Wat eet je?

Leren!

Wat eet je?

Leren!

Wortel.....

Wortels bevatten reservestoffen. Veel dieren eten in de winter de wortels van planten. Bijv. Waspeen, winterpeen en biet.

1

Stengel ...

De stengel bevat veel reservestoffen.

Het is een verdikt deel van de plant.

2

Bladeren.....

Bladeren bevatten veel voedingsstoffen en voedingsvezel. Bijv: sla, spinazie, witlof, prei, kool en andijvie

3

Vrucht

Het zachte deel van de vrucht is het vruchtvlees. Dieren eten dat graag maar ook mensen eten graag vruchten. Soms eet je ook de zaden op (in de banaan, de komkommer, de tomaat of de kiwi).

Soms eet je ze niet op, bijv. de pit in de mandarijn, de appel...

4

Zaden

Soms eet je ze wel: tomaat, banaan, komkommer, kiwi, boontjes

Soms eet je ze niet: appel, sinaasappel

Soms eet je alleen de zaden: maïs, bonen, linzen ...... Ze bevatten veel reservevoedsel voor het kiemplantje. Mensen eten dat reservevoedsel ook. De rest van de vrucht is niet eetbaar.

5

Bloem

Soms eet je de bloem van bijv. : bloemkool, broccoli

Courgette-bloem smaakt gefrituurd lekker.

Saffraan (stampers van de krokus)... geeft extra smaak aan bijv. Paella

6

Hoe wordt jouw t-shirt of spijkerbroek gemaakt?

1. van de kalkbladeren van de bloem
2. van de bloem van de katoenplant
3. van het katoenpluis worden draden gemaakt
4. van de zaden van de katoenplant

Links zie je de rotanpalm.
Recht een rotanstoel.
Waarvan wordt deze gemaakt?

1. van de wortels van de plant
2. van de bladeren van de plant
3. van de bloemen van de plat
4. van de stengels van de plant

Biobrandstof

Delen van voedingsgewassen kunnen gebruikt worden om brandstof te maken.

Bijv. uit maïs, koozaad, soja en oliepalm.

Goed voor het milieu....maar er zijn zeker belangrijke nadelen!

Wat is het nadeel van biobrandstoffen

Wat zit er in groente?

Groenten zijn bladeren, stengels, bloemen en wortels die je kunt eten. Groenten bevatten veel vitaminen. 

Sommige groenten zoals aardappelen bevatten ook zetmeel. Groenten bevatten meestal weinig vet. 

Sommige groenten bestaan uit een vrucht, de aubergine bijvoorbeeld. De meeste vruchten worden echter niet als groente maar als fruit beschouwd. 

Sommige groenten zijn wat in de vergetelheid geraakt. Je ziet ze niet vaak in de supermarkt liggen.

Groente bevat ook veel voedingsvezel, goed voor de werking van je darmen.