D1ATh3 B6: Dieren - lln

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1

D1ATh3 Ordenen

 B6: Dieren

Ziek of afwezig of herhaling uitleg?

Kijk het uitleg-filmpje 

over het rijk van de dieren

9 minuten

Neem dit schema over in je schrift, maak grote vakken

Vul in wat je nu weet, later ga je weer meer invullen

Organismen

Bacteriën

Schimmels

Planten

Dieren

Sporenplanten

Zaadplanten

Gewervelden

Symmetrie en Skelet

Het rijk van de dieren wordt onderverdeeld in stammen. Daarvoor wordt gekeken naar de symmetrie van een organisme en of het organisme een skelet heeft.

Een dier kan:

- niet-symmetrisch zijn 

of

- symmetrisch zijn (tweezijdig of veelzijdig)

Symmetrie

Bestudeer een organisme. 

Bekijk of en hoe het symmetrisch is.

tweezijdig

Symmetrie

Bestudeer een organisme. 

Bekijk of en hoe het symmetrisch is.

tweezijdig

Vertel wat je weet!

Veel dieren hebben stevige delen in het lichaam. Die delen geven naast stevigheid ook bescherming. 

Je noemt die delen 'het skelet'. Er zijn veel verschillende soorten van 'het skelet'. Soms zit het aan de buitenkant, dan noem je het een uitwendig skelet. Soms zit het aan de binnenkant, dan noem je het een inwendig skelet. 

Er zijn ook dieren die geen skelet hebben. Deze dieren leven meestal in het water.

Bijvoorbeelden van dieren zonder skelet zijn: de zee-anemoon of de kwal. 

Kies :    botten   ---   inwendige schelp  --- huisje   ---  schelp   ---- stevige vezels van hoornstof  ---- pantser

Er zijn ook dieren die geen skelet hebben. Deze dieren leven meestal in het water.

Bijvoorbeelden van dieren zonder skelet zijn: de zee-anemoon of de kwal. 

Vertel wat je weet!

Dit voorwerp is

1. niet symmetrisch
2. tweezijdig symmetrisch
3. veelzijdig symmetrisch
4. driezijdig symmetrisch

De mier heeft een

1. uitwendig skelet (pantser)
2. inwendig skelet
3. geen skelet
4. skelet van hoornachtige stof

De stammen van het dierenrijk

Sponzen

Neteldieren

Ringwormen

Weekdieren

Geleedpotigen

Stekelhuidigen

Gewervelden

1. 

Hoe zit het met de symmetrie?

2.

Hoe zit het met het skelet?

3.

Waar leven ze meestal?

4.

Wat valt nog meer op?

Kenmerken

Sponzen

Kenmerken:

- niet symmetrisch

- skelet van stevige hoornstof

   tussen de cellen

- zitten meestal vast op de 

   bodem van de zee

Sponzen

Kenmerken:

- symmetrie:

- skelet: 

- leven:

Vertel wat je weet!

Neteldieren

Kenmerken:

- veelzijdig symetrisch

- meestal geen skelet

- leven in water

- vangen hun prooi met 

   tentakels

Neteldieren

Kenmerken:

- symmetrie: 

- skelet:

- leven:

- functie tentakels:

Vertel wat je weet!

Neteldieren

Kenmerken:

- symmetrie: 

- skelet:

- leven:

- functie tentakels:

Vertel wat je weet!

Ringwormen

Kenmerken:

- Tweezijdig symmetrisch

- geen skelet

- lichaam is lang en dun 

- ze bestaan uit sigmenten

Bloedzuiger

Regenworm

Ringwormen

Kenmerken: 

- symmetrie:

- skelet:

- leven:

- lichaam is:  

- lichaam bestaat uit:

Bloedzuiger

Regenworm

Vertel wat je weet!

Weekdieren

Kenmerken:

- Tweezijdig symetrisch

- Meestal een schelp of huisje

   als skelet

Inktvis

Naaktslak

Mossel

Slak met huisje

Weekdieren

Kenmerken:

- Symmetrie:

- Skelet meestal:

Inktvis

Naaktslak

Mossel

Vertel wat je weet!

De aquariumslak behoort tot de stam

1. neteldier
2. weekdier
3. geleedpotigen
4. stekelhuidigen

Stekelhuidigen

Kenmerken:

- veelzijdig symetrisch

- inwendig skelet (kalk)

- de huid is bedekt met stekels 

   of knobbels

- leeft op de bodem

   van de zee

Zee-egel

Zeester

Stekelhuidigen

Kenmerken:

- Symmetrie:

- Skelet:

- de huid is bedekt met: 

- leeft:

Zee-egel

Zeester

Vertel wat je weet!

B10 Geleedpotigen

Kenmerken:

- tweezijdig symmetrisch

- het skelet is een pantser

1   insecten (6 poten)

2  spinachtigen (8 poten)

3  kreeftachtigen (10 poten)

4  veelpotigen

Insect

6 poten

1

Spinachtigen

8 poten

2

Kreeftachtigen

10  poten

3

Veel potigen

veel poten (meer dan 10)

4

B10 Geleedpotigen

Kenmerken:

- Symmetrie:

- Skelet:

1   insecten (6 poten)

2  spinachtigen (8 poten)

3  kreeftachtigen (10 poten)

4  veelpotigen

Insect

6 poten

1

Spinachtigen

8 poten

2

Kreeftachtigen

10  poten

3

Veel potigen

veel poten (meer dan 10)

4

Vertel wat je weet!

Gewervelden

Kenmerken:

- tweezijdig symetrisch

- inwendig skelet

1:   vissen 

2:  reptielen

3:  amfibiën

4:  vogels

5:  zoogdieren

Gewervelden

Kenmerken:

- Symmetrie:

- Skelet

- leven:

1:   vissen 

2:  reptielen

3:  amfibiën

4:  vogels

5:  zoogdieren

Vertel wat je weet!

Gewerveld

Ongewerveld

Sleep naar het juiste vak

Stammen nog verder indelen.....

De organismen worden nog verder ingedeeld.

Zo delen biologen organismen in die een soort vormen.

Als organismen tot een soort behoren kunnen ze vruchtbare nakomelingen krijgen. Die nakomelingen kunnen zich dus weer verder voortplanten.

Dit voorwerp is

1. niet symmetrisch
2. tweezijdig symmetrisch
3. veelzijdig symmetrisch

Dit voorwerp is

1. niet symmetrisch
2. tweezijdig symmetrisch
3. veelzijdig symmetrisch
4. tri-symmetrisch

De harde delen van een uitwendig skelet kunnen niet groeien. Als een dier dus groter wordt maakt hij onder het oude pantser eerst een nieuw zacht pantser dat na het vervellen (afstoten oude pantser) pas hard wordt.
Het gaat hier om:

1. Dieren met een uitwendig skelet
2. Dieren met een inwendig skelet
3. Dieren zonder skelet
4. Dieren met een a-symmetrisch skelet

Kenmerken:
Wel een celkern
Geen celwand
Geen bladgroenkorrels

1. plantaardige cel
2. schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

Deze-egel is

1. niet symmetrisch
2. tweezijdig symmetrisch
3. veelzijdig symmetrisch
4. tri-symmetrisch

De functie van het skelet

1. stevigheid
2. bescherming
3. aanhechtingsplaats
4. A, B en C

De zeester heeft een

1. uitwendig skelet (pantser)
2. inwendig skelet
3. kalkskelet
4. skelet van hoornachtige stof

De agapornis is

1. tweezijdig symmetrisch
2. eenzijdig symmetrisch
3. niet symmetrisch
4. veelzijdig symmetrisch

Het pekelkreeftje behoort tot de stam

1. neteldieren
2. weekdier
3. geleedpotigen
4. stekelhuidigen

Het wandelend blad behoort tot de stam

1. gewervelden
2. weekdier
3. geleedpotigen
4. stekelhuidigen

De zee-anemoon behoort tot de stam

1. neteldieren
2. weekdier
3. geleedpotigen
4. planten

Sponzen hebben

1. een inwendig skelet met wervelkolom
2. inwendig skelet van hoornstof tussen de cellen
3. uitwendig skelet
4. uitwendig skelet van een pantser

Met tentakels

1. zwemt een dier
2. vangt een weekdier zijn prooi
3. vangt een neteldier zijn prooi
4. spuit het dier een stof in de huid van zijn prooi

Als je de netelcellen van een kwal aanraakt, gebeurt er wat!

1. de kwal zwemt met zijn harpoentje weg
2. de netelcellen zetten op en de tentakels vangen een prooi
3. de kwal vangt zijn prooi met zijn netelcellen
4. Een harpoentje schiet uit de netelcel en er wordt gif in de prooi gespoten

1. De geleedpotigen bevatten het grootste aantal
soorten (80 %)
2. 3 % van alle diersoorten behoort tot de
gewervelden

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 : waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Ringwormen
Wat is waar?

1. 1. Stam binnen het dierenrijk 2. Ze zijn veelzijdig symmetrisch 3. Ze hebben geen skelet
2. 1. Stam binnen het dierenrijk 2. Ze zijn tweezijdig symmetrisch 3. Ze hebben een uitwendig skelet
3. 1. Stam binnen het dierenrijk 2. Ze zijn tweezijdig symmetrisch 3. Ze hebben een inwendig skelet
4. 1. Stam binnen het dierenrijk 2. Ze zijn tweezijdig symmetrisch 3. Ze hebben geen skelet

Inwendig skelet
Wat is waar?

1. 1. stevige delen in het lichaam 2. bieden stevigheid en bescherming
2. 1. stevige delen buiten het lichaam 2. bieden soepelheid
3. 1. soepele delen in het lichaam 2. bieden soepelheid en bescherming
4. 1. losse onderdelen in het lichaam 2. bieden bescherming

Stam binnen het dierenrijk met organismen
Ze zijn veelzijdig symmetrisch
Ze hebben een inwendig skelet van kalk

Behoren tot de stam

1. Gewervelden
2. Geleedpotigen
3. Stekelhuidigen
4. Weekdieren

Uitwendig skelet
Wat is waar?

1. 1. Stevige delen aan de buitenkant van het lichaam 2. Biedt stevigheid en bescherming
2. 1. Stevige delen aan de binnenkant van het lichaam 2. Biedt stevigheid en bescherming
3. 1. Stevige delen aan de buitenkant van het lichaam 2. Biedt soepelheid
4. 1. losse onderdelen in het lichaam 2. biedt bescherming

Stam binnen het dierenrijk met organismen.
Tweezijdig symmetrisch
Als skelet hebben ze een pantser

Behoren tot de stam

1. Gewervelden
2. Geleedpotigen
3. Stekelhuidigen
4. Weekdieren

Stam binnen het dierenrijk met organismen.
Ze zijn niet symmetrisch
Ze hebben een skelet van stevige hoornvezels

Behoren tot de stam

1. Gewervelden
2. Geleedpotigen
3. Sponzen
4. Weekdieren

Voorwerpen (of dieren) die je op
geen enkele manier in
twee ongeveer gelijke helften kunt verdelen

1. veelzijdig symmetrisch
2. twee-tijdig symmetrisch
3. niet-symmetrisch
4. ongelooflijk symmetrisch

Stam binnen het dierenrijk met organismen
Ze zijn tweezijdig symmetrisch
Ze hebben meestal een schelp of een huisje als skelet

Behoren tot de stam

1. Gewervelden
2. Geleedpotigen
3. Stekelhuidigen
4. Weekdieren

Voorwerpen (of dieren) die je op
meerdere manieren in
twee ongeveer gelijke helften kunt verdelen

1. veelzijdig symmetrisch
2. twee-tijdig symmetrisch
3. niet-symmetrisch
4. ongelooflijk symmetrisch

Stam binnen het dierenrijk met organismen
Ze zijn veelzijdig symmetrisch
Ze hebben meestal geen skelet

Behoren tot de stam

1. Neteldieren
2. Geleedpotigen
3. Stekelhuidigen
4. Weekdieren

Voorwerpen (of dieren) die je op
slechts één manier
in twee ongeveer gelijke helften kunt verdelen

1. veelzijdig symmetrisch
2. twee-tijdig symmetrisch
3. niet-symmetrisch
4. ongelooflijk symmetrisch

Stam binnen het dierenrijk
Ze zijn tweezijdig symmetrisch
Ze hebben een inwendig skelet met wervelkolom

Behoren tot de stam

1. Neteldieren
2. Geleedpotigen
3. Stekelhuidigen
4. Gewervelden

                                                        Je kunt het dierenrijk indelen in 7 stammen. 

                                  Van elke stam kun je kenmerken en voorbeelden noemen.