Praktijk: Tuinkers

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1

Praktijk: Tuinkers

Kiemen en voedingsstoffen

Kiemen zijn piepjonge plantjes die ontspruiten uit zaden, pitten, bonen 

en onder meer grassoorten (zoals tarwegras). 

Tijdens het kiemen komen zo ontzettend

veel voedingsstoffen vrij, dat het meteen

al échte powerplantjes worden het zijn 

echte vitaminebommetjes.

Ze zijn rijk aan eiwitten, voedingsvezels, vitaminen, ijzer… en meer! 

Per kiemsoort kunnen de voedingswaarden verschillen.

Tuinkers

Tuinkers varieert in smaak van pittig tot scherp en is heerlijk bij vis. Bijvoorbeeld bij een salade met gerookte makreel, ter garnering

van een cracker met zalm of op beschuit met kaas.

Tuinkers is heel voedzaam. Het plantje bevat vitaminen en 

mineralen zoals calcium en ijzer. 

En je kunt het heel makkelijk thuis laten groeien op de vensterbank!

De zaadjes kiemen op vrijwel alles dat een beetje vocht vast kan houden. Denk aan keukenpapier, aarde, lege eierschalen, lege eierdozen, plastic bakjes, kiemschaaltjes etc.

Tuinkers kweken op school (1)

Materiaal: Schoteltje + watten + ong. 10 zaden + water + licht

Werkwijze: 

1. Doe de watten op het schoteltje

2. Leg de zaden op de watten

3. Besprenkel (sproeien) met water

4. Zet het geheel in het licht

5. Voel elke dag of er water moet worden toegevoegd: Besprenkel als nodig

De docent / de toa's verzorgen jullie plantjes tussen de lessen door.

Gebruik een plantenspuit om met water te besproeien

Tuinkers kweken op school (2)

Materiaal: Schoteltje + aarde + 10 zaden + water + licht

Werkwijze: 

1. Doe de aarde op het schoteltje

2. Leg de zaden op de aarde

3. Besproei met water

4. Zet het geheel in het licht

5. Voel elke dag of er water moet worden toegevoegd: Besproei als nodig

De docent / de toa's verzorgen jullie plantjes tussen de lessen door.

Gebruik een plantenspuit om met water te besproeien

Tuinkers: Groei

Tuinkers kiemt het beste bij kamertemperatuur.

Het groeit dus sneller binnen dan buiten.

Groeit tuinkers weer aan wanneer je het hebt afgeknipt?

Antwoord: Nee.

Wel zitten er vaak nog kleine kiemplantjes onder de al volgroeide plantjes. Die kunnen dan alsnog opkomen omdat ze weer wat extra ruimte en licht zullen krijgen.

Tuinkers: Oogsten en bewaren

Na een dag ontkiemt de tuinkers al

Na een aantal dagen kan het worden gegeten. 

Het is handig om de gekiemde tuinkers in de koelkast

te zetten zodat hij slechts nog langzaam doorgroeit en daarmee lang beschikbaar is in de meest optimale versheid. 

Wanneer je een grote hoeveelheid tuinkers oogst uit je moestuin kun je dit bewaren in de koelkast en blijft dan nog enkele dagen lekker om te eten.

Tuinkers: Eet smakelijk

Ingrediënten:

Beschuit, smeerkaas, tuinkers

(Het kan ook op een plak kaas)

Werkwijze: Besmeer de beschuit met smeerkaas.

Doe er wat tuinkers op. Eet smakelijk!

Ook lekker: Met roomboter, basterdsuiker of kristalsuiker, tuinkers en eventueel citroensap en rozemarijn

Materiaal 2-tal: 4 servetten, mes, tuinkers, schaar - - Doorgeven aan elkaar: suiker / smeerkaas

Organisatie:

Elke leerling heeft 1 beschuit. Leg deze op een servetje. Snij de beschuit door midden. 

Besmeer de ene helft van de beschuit met boter, veeg het mes schoon met een servetje.

Besmeer daarna op de andere helft smeerkaas, veeg het mes weer schoon.

Doe op de beschuit met boter wat suiker.

Doe op beide de afgeknipte tuinkers.

Op de beschuit met suiker wat meer!

Eet smakelijk! Iets drinken? Dat mag!

Leg allebei je eigen beschuit op een servetje

Leg het mes op een servetje

Eet boven je servetje. Werkplek schoon houden. Klaar? ==> 

1. Veeg het mes schoon met een servetje. Mes inleveren.

2. Schuif de kruimels van je tafel op een servetje. 

    Kijk even of de grond schoon is.

3. Gooi alles weg. Tafelblad / werkplek/ de grond zijn schoon.

    Netjes gewerkt? Compliment, prima gedaan!

Met suiker? Combineer deze met: rozemarijn en citroensap

Smaaksensatie:

zoet, zuur, pittig

Tuinkers - thuis

Altijd leuk, zeker met Pasen.........

Maak de eierschaaltjes voorzichtig schoon met warm water en zet ze rechtop in het eierbakje of in eierdopjes. 

Teken er als je wilt (grappige) gezichtjes op met stift en/of versier ze met opplakbare oogjes.

Leg een paar watjes onderin de eierschaaltjes en maak ze een beetje vochtig met wat water. Besprenkel de watjes met de zaadjes en zet het doosje in de vensterbank. Na een paar dagen zullen de eerste plantjes verschijnen en zal het ‘haar’ steeds langer worden.

Controleer per dag of de watjes nog vochtig zijn, en besprenkel als het nodig is met wat water.

Minder bekende kiemsoorten

Naast de bekende varianten zijn er ook minder bekende kiemsoorten die de aandacht verdienen. 

Broccolikers: Mild van smaak en heel goed als garnering bij romige soepen en sauzen.

Rucolakers   : Noot-/peperachtig.

Mosterkers   : Pittig

Radijskers     : Pikant

Kikkererwtenkiemen kun je zelfs gewoon zo eten of met een beetje olijfolie, versgemalen peper en zout.

Alfalfa

Alfalfa is waarschijnlijk de meest bekende kiemsoort.  

Deze is bijna in elke supermarkt te vinden. 

De spruiten zitten barstensvol proteïne en vitaminen. De smaak is mild en wordt veel gebruikt door salades, als garnering bij een stuk vlees of bij een broodje kaas.

Alfalfa is een groente die de dagelijkse behoefte aan vitamines en mineralen perfect aan kan vullen. Het kan prima werken tegen afbrekende, broze nagels en gespleten haar. Maar ook gaat het nachtblindheid tegen, voert het vocht af, helpt het bij het helen van wonden, gaat het osteoporose en zwakke beendelen tegen en stelpt het bloedingen. 

Tenslotte is het regelmatig nuttigen goed om de algemene weerstand op niveau te houden.

Taugé

Ook taugé is voor de meeste foodies geen onbekende kiem. 

Taugé is lekker fris en knapperig.

Vanwege de hoge hoeveelheid vitaminen

wordt het veel gebruikt in de Chinese keuken. 

Ook de taugésalade is heerlijk.

Taugé kan ook bijv. door een lekker roerbakgerecht met mihoen.

Tuinkers: Kiemomstandigheden  (1)

1. Waaruit haalt het zaadje de energie om te kiemen?

2. Hoe heet het bruine wat je op de bodem ziet liggen op dag 4?

3. Hoe komt het plantje aan energie na dag 4?

4. Hoe heet het proces (vraag 3) en hoe gaat dat (leg uit).

Tuinkers: Kiemomstandigheden  (2)

Welke omstandigheden heeft tuinkers nodig om optimaal te kunnen kiemen/groeien?

Wat vond je leuk aan deze
les/activiteit?