H14 - De wanhoop van Munch

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Theorie

'De wanhoop van Munch'

Wat is de 'voorstelling'?

Welke vormgevingsaspecten bestaan er allemaal?

Wat kun je zeggen over de 'vormgeving' van dit werk?
Benoem 2 aspecten + geef uitleg.

afbeelding 15.8   afbeelding 15.9        afbeelding 15.10            afbeelding 15.11

Op afbeelding 15.8, 15.9 en 15.10 zie je voorstudies die Edward Munch in 1891/1892 maakte. Het zijn studies voor het schilderij De Schreeuw dat je ziet op afbeelding 15.11. In dit schilderij wilde hij wanhoop uitbeelden.

Afbeelding 14.8

Bekijk afbeelding 15.8. Deze tekening is een schets.
Vraag: Noem van deze tekening 2 kenmerken die bijdragen aan het schetsmatige karakter.

Afbeelding 14.8

Bekijk afbeelding 15.8.
Vraag: Kun je deze afbeelding lineair noemen? Leg je antwoord uit.

Afbeelding 15. 8

Afbeelding 15.9

Vergelijk afbeelding 15.8 en 15.9. Afbeelding 15.9 maakte Munch na afbeelding 15.8. Vraag: Noem 4 veranderingen die Munch aanbracht.

afbeelding 15.8   afbeelding 15.9        afbeelding 15.10            afbeelding 15.11

De titel van afbeelding 15.9 is Wanhoop. De aanleiding voor dit werk was een wandeling die Munch maakte bij zonsondergang waarbij hij plotseling bloedrode wolken waarnam boven het blauwzwarte water. Hij werd angstig en dacht een schreeuw te horen. Die wanhoop nam hij als uitgangspunt voor de werken op afbeelding 15.10 en 15.11. 

Afbeelding 15.10

Bekijk afbeelding 15.10.
De figuur op de voorgrond is Munch zelf. Toch kun je niet echt spreken van een zelfportret. Vraag: Noem 1 kenmerk waardoor dit schilderij niet een echt zelfportret is.

Afbeelding 15.10                   Afbeelding 15.11

Bekijk afb. 15.10 en 15.11. Munch was van mening dat de wijze waarop hij wanhoop heeft weergegeven het beste is gelukt op afbeelding 15.11. Vraag: Licht zijn mening toe en noem 2 aspecten van de voorstelling die verwijzen naar wanhoop.

Afbeelding 15.10                   Afbeelding 15.11

Vergelijk afbeelding 15.10 en 15.11. Vraag: Noem 2 aspecten van de vormgeving, die bij het schilderij op afbeelding 15.11, de wanhoop benadrukken.

Afbeelding 15.11

Bekijk de afbeelding. voor welke compositievorm heeft Munch gekozen?

1. Diagonaal
2. Centraal
3. Overall
4. Ovaal

Afbeelding 15.11

Bekijk de afbeelding. Welke vormsoort heeft Munch voornamelijk toegepast?

1. Geometrisch
2. Wiskundig
3. Organisch

Afbeelding 15.11

Bekijk de afbeelding. Wat kun je zeggen over het kleurgebruik?
Het kleurgebruik is: ...

1. Realistisch
2. Natuurgetrouw
3. Expressief

Afbeelding 15.11

Bekijk afbeelding 15.11.
In afbeelding 15.11 zijn kleurcontrasten toegepast. Vraag: Noem 2 kleurcontrasten die zijn toegepast in afbeelding 15.11 en geef daarbij de bijhorende kleuren.

Op afbeelding 15.12 zie je een mummie die afkomstig is uit Peru. Munch heeft – zo is bekend – deze mummie ooit gezien. Mummie en schilderij vertonen gelijkenissen. 

Afbeelding 15.11                              Afbeelding 15.2

Vergelijk afbeelding 15.11 en 15.12.
Vraag: Noem 2 kenmerken van de mummie die je ook aantreft op afbeelding 15.11.

Afbeelding 15. 11     Afbeelding 15.13

De schreeuw van Munch is wereldberoemd. Het schilderij heeft vele ander schilders geïnspireerd; zoals Erró van wie je op afb. 15.13 een schilderij ziet. Hij maakte het in 1967 als protest tegen bombardementen. 

Afbeelding 15. 11                         Afbeelding 15.13

 

Bekijk afbeelding 15.11 en 15.13.
De titel van Erró’s schilderij is De Tweede Schreeuw.
Vraag: Licht aan de hand van 2 kenmerken, de titel van dit schilderij toe.

Afbeelding 15.13

 

Bekijk afbeelding 15.13.
Als kijker wordt je betrokken bij het schilderij.
Vraag: Leg uit hoe dit komt.

Afbeelding 15.13

 

Bekijk de afbeelding. Is dit schilderij realistisch, figuratief of abstract?

1. Realistisch
2. Figuratief
3. Abstract

Extra vragen

Compositie, licht en ruimte

Wat is de compositie?

1. centraal compositie
2. overall compositie
3. horizontale compositie
4. driehoekscompositie

Statisch of dynamisch?

1. statisch
2. dynamisch

Het licht komt van...

1. rechts
2. links
3. achter

Op welke manieren is ruimte gesuggereerd?

Wat wijst de pijl aan?

1. slagschaduw
2. eigenschaduw
3. halfschaduw
4. glimlicht