De contextrijke taalles

• Nederlands
• MBO
• Beroepsopleiding

Betekenisvolle lessen Nederlands

Marjolein Kool

www.lessonup.com

Voer de code in

Vragen stellen? Graag!

Demp je geluid als je niets hoeft te zeggen.

De docent is zoveel...

coach, voorbeeldfiguur, leerkracht, gastheer/vrouw, ontwerper, expert.

Zelf: ook altijd op alle vlakke actief, dus van alles wat en dat verbinden: dat maakt het betekenisvol (muziek, poëzie, wijkberaad, verhalen, knvb voetbalscheidsrechter, Afrikanistiek en Islamitisch Recht)

Een taalles kan ook uit zoveel elementen bestaan.

En wie ben jij? In de chat.

Na deze webinar heb je (de bedoeling)

• ideeën voor een betekenisvolle taalles
• inzicht in het nut van samenwerking met de vakdocent
• ideeën voor concrete lesactiviteiten

https://padlet.com/mkool/3vhpbs5bgido62ux

Ons rijke en verrijkende beroep.

Begin onderwijscarrière: niet alleen maar lesgeven. Voorbeeldles 'kennen/kunnen'.

Hoe maak je iets contextrijk? Moet je gelijk het hele curriculum opengooien?

Keuken - keukenkastje.

De docent is leidend, niet de methode.

Veel reacties, overwegend positief, maar ook: een taalles hoeft toch helemaal niet leuk te zijn?

Moet een taalles leuk zijn?

Ja!

Een leuke les zal leerzamer zijn voor de student.

Het is mooi meegenomen, maar het hoeft niet.

Het moet in ieder geval leerzaam zijn.

Nee!

Wat moet een taalles volgens jou wel zijn?

....wij spelen in Nederland inmiddels een verouderd spel in ons leesonderwijs. Als de leergangen Nederlands uit het voortgezet onderwijs (vo) redelijk weerspiegelen wat er in het 

klaslokaal Nederlands gebeurt, dan kun je wel stellen

dat het tijd wordt voor verandering.

In dit recente artikel staat dat de scholier bij PISA (2015) bijvoorbeeld de bruikbaarheid van reacties op een internetbericht moet rangschikken en informatie moet integreren die over verschillende internetpagina's verspreid staat. Dit zijn andere technieken en vaardigheden dan de leesstrategieën die in de meeste lesmethoden worden aangeboden.

... het leren stellen van een leesdoel blijkt als enige strategie aanmerkelijk het tekstbegrip te verhogen. De vraag is in hoeverre strategie-instructie zonder context zin heeft. Zonder doel worden strategieën al snel als hamers en spijkers zonder hout: zinloos. Je zult 

het vooral met leerlingen moeten hebben over de vraag

hoe je een bepaalde tekst voor een bepaald doel, in een

bepaalde context goed moet lezen.

Voorop dient dus het functioneel-pragmatische karakter van lezen gesteld te worden. Lezen wordt

steeds bepaald door een persoonlijke of institutionele

context: het scheelt nogal of je een tekst voor school

of studie moet lezen, of voor jezelf.

De leesstrategie is afhankelijk van het leesdoel en is weer afhankelijk van de context. Zonder context heeft het geen zin.

Wat zou je willen: 'Teaching to the test' of betekenisvol Nederlands?

Teaching to the test

Betekenisvol Nederlands

• We ervaren een sterke focus op examinering in het onderwijs en minder focus op brede taalontwikkeling.
• Deze handreiking is een hulpmiddel om te komen tot taalonderwijs waarmee gediplomeerde mbo’ers taalvaardig genoeg zijn om succesvol te functioneren op de arbeidsmarkt, als burger in de maatschappij en in vervolgonderwijs / leven lang ontwikkelen (de drievoudige kwalificatie van het mbo).
  
• Het betekent in de praktijk dat de docent Nederlands bijvoorbeeld casussen uit de beroepspraktijk aangrijpt in de lessen Nederlands om de taalvaardigheid te verdiepen en te verbeteren. De vakdocenten besteden aandacht aan woordenschat in de beroepscontext, aan formuleringen en aan de keuze van het taalregister. 

Heeft jouw school/ROC een taalbeleid?

Ja, een beleid voor alle opleidingen binnen het ROC

De ene school wel, de andere school niet

Wel een Handreiking voor het ROC, geen centraal beleid

Wij hebben geen taalbeleid

Anders

Bij welke opleiding geef je les?

Ook binnen de lesmethoden zie je de koppeling tussen taal en beroep steeds meer. Zie hier een voorbeeld vanuit Nu Nederlands (Noordhoff) om een beroepsgerelateerde video tijdens Nederlands te maken.

Ook voor Economie zit er al beroepsgerelateerd materiaal in de lesmethode Nu Nederlands.

Taalontwikkelend leren (TOL)

Taalontwikkelend leren (TOL)

Goed taalonderwijs: context - interactie - taalsteun

Maak een foto of zoek een plaatje van een stoel. Voeg de afbeelding toe aan LessonUp.

Stoel

De functie van elementen in een context

Kan motiverend en verrijkend zijn.

Context in het lesmateriaal én in de leeromgeving

in de leerboeken	in de beroepspraktijk
in de teksten	in het klaslokaal
in de filmpjes	online
in muziek	buiten

Boekentips

https://padlet.com/mkool/3vhpbs5bgido62ux

Vakteksten

• Het schilderen van een deur
• Vervangen van een autoband
• Permanenten
• USP's in de toeristenbranche
• Studievaardigheden in het hbo

Kies een vaktekst en bespreek met je collega de knelpunten in het onderwerp.

https:

Je kunt de taalles ook koppelen aan Burgerschap: 'Andere achterhuizen' - Max Leons.

Grotere taaltaken

• Maak een e-magazine over de elektrische auto
• Maak een podcast met de hoogtepunten van het eiland Kos
• Maak een vlog over een taart bakken
  
• Onderzoek ……. En praat met iemand over…
  
• Houd je spreekdossier bij en …
  
• Promoot de opleiding op de online Open dag
  
• Organiseer via https://www.nldoet.nl een sportdag voor de jeugd
• Ontwerp een biologisch aantrekkelijke wandelroute door de wijk
• Maak een flyer en PowerPointpresentatie van 5 minuten over…
  
• Maak een screencast of Flipgrid
  
• Maak een nieuwsbrief
  

Gebruik de vaktekst voor een grotere of een kleinere taaltaak.

Kleinere taaltaken bij een tekst

• Bespreek in jouw groepje de onderstreepte woorden (betekenisonderhandeling)
• Maak een tekening bij de kern van de tekst
• Leg uit op welke manier je het probleem uit de tekst nog meer kunt aanpakken
• Maak een vlog met jouw mening over deze tekst
• Onderzoek ……. En praat met iemand over…
  
• Teken de belangrijkste materialen uit de tekst
• Bouw met lego....
• Zoek op internet een tekst die over hetzelfde onderwerp gaat
• Zoek in je omgeving naar deze drie onderdelen uit de tekst
• Maak een flyer over…
  
• Maak een screencast of Flipgrid over wat je nog mist in deze tekst

Welk idee spreekt jou aan?

Welke inspirerende ideeën geef jij ons mee voor een betekenisvolle taalles?

https:

Wat vond je van de webinar?

😒🙁😐🙂😃