VMBO FILMACADEMIE - HORROR

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Kunst
• +2
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1-4

Introduction

De Filmacademie is een project van filmhuis LUX en het Montessori College Nijmegen. Binnen dit project zijn meerdere filmlessen ontwikkeld die direct in te zetten zijn voor het vmbo. Ons advies is om eerst de lessen in het lesplan “Basislessen film” te volgen, hierna kun je één of meerdere themalessen uitvoeren. Binnen alle lessen doorloop je verschillende lesfases: - Algemene uitleg, te herkennen aan de groene “play”-knop - Het maken van een plan, te herkennen aan de gele “pauze”-knop - Filmen, te herkennen aan de rode “record”-knop - Terugkijken en reflectie, te herkennen aan de blauwe “eject”-knop In de notities staan tips en extra informatie om de les te kunnen geven.

HORROR

HORROR

Dit is een interactief element. De leerlingen voegen via hun telefoon woorden en korte zinnen toe aan het woordweb. 

 

Vraag aan de leerlingen om woorden in te vullen waar zij aan denken bij het woord HORROR. Bespreek vervolgens met de leerlingen wat horror precies is: een horrorfilm is een film waarin angst het hoofdthema vormt. De horrorfilm kent een lange historie en bestaat al sinds het ontstaan van de filmindustrie. 

Horrorfilms zijn vaak opgebouwd
volgens bepaalde patronen.
Wat gebeurt er altijd in een horrorfilm?

Dit is een interactief element. De leerlingen geven via hun telefoon korte antwoorden op de vraag. 

Er zitten bepaalde genre-conventies aan horrorfilms, dit zijn elementen die vaak terugkomen in horrorfilms. Laat de leerlingen nadenken over welke elementen ze vaker in een horrorfilm hebben gezien. 

VOORBEELDEN:

- Het hoofdpersonage vraagt: “Is daar iemand?”

- Het hoofdpersonage hoort een vreemd geluid en besluit alleen op onderzoek uit te gaan.

- Een personage verlaat de groep en is “zo terug”.

- De auto waarmee een gevaarlijke situatie ontvlucht kan worden start niet de eerste keer.

- Als iemand wegvlucht, is dat vaak naar een onlogische plek zoals de zolder of een kelder.

     Voorbeelden

Wat gebruiken filmmakers nog meer of films eng te maken?

Vertel de leerlingen dat naast het verhaal een aantal andere elementen helpen om je film echt eng te maken. Dit zijn bijvoorbeeld:

- Kostuum / Grime / Props

- Muziek / Geluid / Stilte

- Montage

     Voorbeelden: Grime

Bespreek de plaatjes op de slide. Door schmink, pruiken en kostuums kan een slechterik heel eng worden. Hierdoor gelooft de kijker eerder dat iemand bijvoorbeeld gevaarlijk is. In de afbeeldingen is bijvoorbeeld te zien hoe je met  schmink knappe acteurs kan omtoveren tot hele enge personages. 

Maar hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor het gebruik van kleding, of andere props (rekwisieten zoals een bijl of een ballon die elke keer terugkomt waardoor je weet dat de moordenaar eraan komt).

     Voorbeelden: geluid

• Wat gebeurt er als je het geluid van een horrorfilm uitzet?
• Let bij het volgende fragment op het geluid, wat valt je op?

Dit fragment komt uit de filmklassieker Psycho. De regisseur Hitchcock speelt met stilte om voelbaar te maken dat er iets spannends aankomt, zodra de moordenaar toeslaat is een soundtrack te horen die iconisch is geworden. De scene is 45 seconden lang en vanuit zeventig verschillende camerastandpunten gedraaid. Leuk feitje om te vertellen is nog dat de meeste mensen zwéren achteraf dieprood bloed het doucheputje in te hebben zien stromen, maar de film werd in zwart-wit gemaakt: je kijkt naar chocoladesiroop. 

     Voorbeelden: geluid

Wat is je opgevallen aan het geluid?

Bespreek de vraag op de slide. Opvallend is dat eerst alleen de douche te horen is en geluiden zoals het dichttrekken van het douchegordijn harder lijken. Zodra de moordenaar in beeld komt is er muziek te horen en die muziek loopt op naar een dramatisch einde, wat heel erg klopt met de beelden. Zodra de moordenaar weer weg is blijft alleen het geluid van de douche en het doucheputje over. Er is dus heel goed nagedacht over het geluid in deze scene om de sfeer te ondersteunen. 

     Voorbeelden: Montage

Let bij het volgende fragment op de montage, wat zie je dat typisch is voor horrorfilm?

Vraag de leerlingen wat ze weten over montage. In de vorige scene hebben ze gezien dat met behulp van montage je een heleboel kunt suggereren, zonder dat je iets hoeft te zien. Door vaak van standpunt te veranderen, in te zoomen of juist alleen de reactie van de personages te laten zien, denk je dat er van alles gebeurt, zonder dat het daadwerkelijk gebeurt. 

Kennen leerlingen deze film? Er is een grapje uitgehaald met de film Mary Poppins - een gezellige familiefilm. Door er griezelige muziek onder te zetten, lijkt het gelijk of je naar een horrorfilm kijkt. 

     Voorbeelden: Montage

Wat heb je gezien dat echt past bij een horrorfilm?

Bespreek wat de leerlingen is opgevallen aan het fragment. Het zijn allemaal beelden uit de gezellige familiefilm Mary Poppins, maar nu lijkt het een horrorfilm. 

Dit komt (onder andere) door:

- De selectie van de beelden en de missende context van die beelden.

- Het toevoegen van enge muziek met bijvoorbeeld violen die onheilspellend klinken.

- Het geluid van een kerkklok.

- De flitsen tussen beelden door. 

- De korte shots.

- Het versnellende tempo in de montage.

- Het gebruik van typische titels in beeld ("Hide your children").

Omdat kijkers al voorkennis hebben van wat een horrorfilm is, weten ze bij het zien van deze trailer ook meteen waarmee ze te maken hebben. Deze voorkennis kunnen de leerlingen zelf ook inzetten bij het maken van een horrorfilm.

     Aan de slag

Vorm een drietal

1

Maak een horrorfilm. 

Hoe maak je het eng?

2

Monteren

4

Filmen! 

Gebruik je storyboard.

3

1 - Vorm groepjes van 3 leerlingen. 

2 - Geef de opdracht om zelf een horrorfilm te maken. Als uitgangspunt kun je een alledaagse handeling nemen (een boek in een kluisje stoppen, je fiets pakken in de fietsenstalling, naar de wc gaan) maar dan met typische horrorelementen. Zorg ervoor dat ze het verhaal verder simpel houden. Gebruik het storyboard in de bijlage om het filmidee vorm te geven. 

3 - Stuur de leerlingen op pad om te filmen. Zorg dat ze gebruik maken van het storyboard.

4 - Spreek een tijd af met de leerlingen dat ze terug zijn in de klas om te monteren. Neem ook de tijd voor het gezamenlijk terugkijken en reflecteren op de filmpjes.

• Hoe weten de kijkers dat het horror is? 
• Hoe zien de hoofdpersonen eruit en wat zegt dat over hun rol in de film?
• Wat voor muziek en geluid horen we? 
• Wat ga je in de montage doen?
  

     Opnemen

Geef de leerlingen een storyboard en laat ze eerst goed nadenken over een filmplan. Hoe zorgen ze voor het echte horrorgevoel? Is er een enge moordenaar met een masker? Zie je niks maar lijkt het alsof er elk moment iemand tevoorschijn kan springen? Werk je met geluid of muziek?

Laat ze echt goed nadenken over een plan en de manier waarop ze meteen duidelijk maken dat het een horrorfilm is. 

     Tijdschema

Storyboard maken

Filmen

Monteren

Terugkijken & reflectie

10 minuten

20 minuten

15 minuten

15 minuten

Dit tijdschema kan aangepast worden aan de hand van de beschikbare tijd.

Tips:

- Stuur de leerlingen pas op pad als ze een goed storyboard hebben of heel goed hun filmplan kunnen uitleggen. 

- Geef duidelijk aan wanneer ze weer terug moeten zijn in de klas om te beginnen met monteren. 

Reflectie 

FILMPJES TERUGKIJKEN

Tips & Tops

Kijk aan het einde of tijdens de volgende les alle filmpjes terug. Maak er een reflectiemoment van met behulp van de volgende vragen: 

- Vonden jullie het echt een horrorfilm? 

- Welke typische elementen zag je terug? 

- Wat zou je de volgende keer anders doen bij dezelfde opdracht?

- Wat ging er goed? Wat kon beter?   

- Was het moeilijk om tijdens het filmen na te denken over welke shots je ging maken?

- Hoe ging de samenwerking?

     Reflectie

Omschrijf in je eigen woorden:

• Wat zijn typische dingen in het verhaal van een horrorfilm?
  
• Waarom zijn schmink/kostuums, geluid en montage belangrijk voor horrofilms?

Bespreek als terugblik op deze les, aan het einde nog kort met de leerlingen wat ze hebben geleerd.