Groene productie H3: Les 1 t/m4

• Groene productie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3,4

Hoofdstuk 3

Productie dieren houden

Groene productie 

Welke productiedieren kennen jullie?

Productiedieren en productiedoelen

Het aantal productiedieren per km² (2016)

Gezelschapsdieren: voor de plezier. Kosten geld. Bijv. kat, hond of konijn

Productiedieren: moeten geld opleveren, voor het product dat ze leveren. bijv. vlees, eieren of wol

Eieren en vlees

Vlees en melk

Vlees

Kip

Koe

Varken

Type

Het doel waarvoor het dier gehouden wordt, bepaalt het type van het dier.

• melkvee: lang leven en veel melk
• vleeskoe: veel vlees van goede kwaliteit

Productie doel vaak aan het exterieur (uiterlijk) van het dier te zien.

Dierhouderijsysteem afhankelijk van het type.

Waaraan kun je het TYPE dier herkennen?

1. Exterieur
2. Kleur
3. Uiterlijk
4. De grootte

Een kippenboer die op zijn bedrijf veel eieren produceert, kiest voor kippen van het:

1. vleestype
2. legtype
3. donsdtype

Welzijn

Dierwelzijn: de geestelijke en lichamelijke gezondheid van het dier.

Dieren in een gezonde en prettige omgeving, leven langer en brengen meer op.

Waar kijk je naar bij dierenwelzijn?

1. de geestelijke gezondheid van het dier
2. de lichamelijke gezondheid van het dier
3. de productie van het dier
4. de geestelijke en lichamelijke gezondheid van het dier

Kringloop van stoffen

• Dieren eten planten en  produceren mest.
• Stoffen uit de mest zijn weer voedingsstoffen voor de planten.
  

Problemen:

• Bouwland en grasland niet in de winter bemesten.
• Te veel mest produceten.

Strenge regels om het milieu te beschermen

Milieu

Alle productiedieren in Nederland hebben eten nodig

Een deel wordt in Nederland geteeld

De rest wordt geimporteerd

Bossen worden gekapt en het vervoer van veevoer

Dit heeft invloed in andere landen

Rassen

• Verschillende soorten productiedieren: koeien, varkens, kippen enz.

• Rassen zijn verschillende dieren van dezelfde soort

• Soorten kunnen onderling vruchtbare nakomelingen krijgen

• Hybrides zijn kruisingen tussen verschillende rassen

Welke van de onderstaande beweringen is juist?

1. Een diersoort kun je onderverdelen in meerdere rassen
2. Een ras kun je onderverdelen in meerdere diersoorten
3. Beide antwoorden zijn waar
4. Beide antwoorden zijn niet waar

Hoofdstuk 3 Les 2

Productie dieren houden

Groene productie 

Planning

Huiswerk controle --> 5 minuten 

Kahoot! --> terugblik en voorkennis activeren 

Terugblik --> 10 minuten

Theorie uitleg: les 3 en 4 --> 20 minuten

Praktijkopdracht --> 40 minuten

Bespreken praktijkopdracht--> 10 minuten 

Afsluiting --> 5 minuten 

 

Welke van de onderstaande beweringen is juist?

1. Een diersoort kun je onderverdelen in meerdere rassen
2. Een ras kun je onderverdelen in meerdere diersoorten
3. Beide antwoorden zijn waar
4. Beide antwoorden zijn niet waar

Eieren en vlees

Vlees en melk

Vlees

Kip

Koe

Varken

Waaraan kun je het TYPE dier herkennen?

1. Exterieur
2. Kleur
3. Uiterlijk
4. De grootte

Een kippenboer die op zijn bedrijf veel eieren produceert, kiest voor kippen van het:

1. vleestype
2. legtype
3. donsdtype

Welke van de onderstaande beweringen is juist?

1. Een diersoort kun je onderverdelen in meerdere rassen
2. Een ras kun je onderverdelen in meerdere diersoorten
3. Beide antwoorden zijn waar
4. Beide antwoorden zijn niet waar

Geslachtskenmerken

Primaire geslachtskenmerken zijn bij geboorte aanwezig 

• ♂ penis, zaadleider teeltballen
• ♀ vulva, eileider, eierstokken

Secundaire geslachtskenmerken komen later wanneer het dier ouder wordt

• bijv. grotere penis / uiers, felle kleuren haan

Geslachtsrijp: het kan jongen krijgen

Fokrijp: het is dier is volgroeid

Wat is een voorbeeld van een primair geslachtskenmerk bij een varken?

1. De zeug heeft tepels
2. De beer is agressiever
3. De zeug heeft een baarmoeder
4. De beer heeft slagtangen

Noem twee secundaire geslachtskenmerken van een haan

Dekken of KI

• geen overdracht van geslachtsziektes
• veiliger voor mens en dier
• sperma wordt gesekst
• bronst = vruchtbare periode. een koe soms koortsig en een rodere vulva
  

www.ontwikkelcentrum.nl

Waaraan kun je zien dat een koe bronstig is?

Dracht en geboorte

• dracht = vrouwelijk dier is bevrucht
• natuurlijke geboorte of keizersnede
• koe kalft meestal 1 jong; varkens ook wel 14 jongen per worp
• bij geboorte biest (eerste moedermelk) heel belangrijk!
• speenleeftijd is het stoppen met de moedermelk

Een koe die afkalft krijgt vaak ……. jong(en)

1. 2
2. 1
3. 4
4. 3

Wat is biest?

1. De melk die de koe de eerste twee weken geeft
2. De eerste moedermelk die een kalf drinkt
3. De melk die de koe de eerste week geeft
4. De melk die de koe de eerste 3 dagen geeft

Welke woorden staan in de juiste volgorde, waarbij speenleeftijd het laatste woord is?

1. bronstig – dekken – drachtig – geboorte – speenleeftijd
2. dekken – bronstig – geboorte – drachtig – speenleeftijd
3. drachtig – dekken – bronstig – geboorte – speenleeftijd
4. geboorte – dekken – drachtig – bronstig - speenleeftijd

Huisvesting rundvee

Melkvee meestel in een ligboxenstal

• koeien kunnen vrij rondlopen
• koeien liggen in boxen
• steeds meer incombinatie met melkrobot

kalveren

• jonge kalveren in een eenlingbox
• ouder kalven in groephokken

Huisvesting en voedsel

Een drachtige zeug wordt meestal voor het werpen op de kraamafdeling in een kraamhok gelegd. Dit gebeurt omdat:

1. een zeug dan niet op haar biggen kan gaan liggen
2. een zeug agressief wordt als ze biggen heeft
3. een zeug niet kan werpen met veel varkens om haar heen

Welk type stal zie je op de foto?

1. grupstal
2. ligboxenstal
3. potstal
4. serrestal

Grubstal

Potstal

Ligboxenstal

De Luchtwasser
Welk antwoord klopt niet ?

1. Afgezogen lucht wordt gereinigd.​ (minder ammoniak)
2. Warme afgezogen lucht warmt ingaande lucht op​
3. Zorgt voor minder stookkosten
4. Mest wordt gescheiden in dik (droog) en dun (nat) gedeelte.​

Welke vorm van automatisering zie je op dit plaatje?

1. Melkrobot
2. Voerrobot
3. Mestrobot
4. Voeraanschuifrobot

Welke tanden ontbreken er bij een planteneter?

1. hoektanden
2. snijtanden
3. plooikiezen

Sleep de juiste naam bij het plaatje.

carnivoor

herbivoor

omnivoor

Waarom is bij een vleeseter de bovenkaak vaak breder dan de onderkaak?

1. Dat is een aangeboren afwijking
2. Hierdoor kunnen de kiezen als de benen van een schaar langs elkaar heen glijden
3. In de bovenkaak zitten meer kiezen en tanden dan in de onderkaak

De gebitten van een alleseter en van een vleeseter verschillen van elkaar.

Wat heeft de alleseter wel en de vleeseter niet?

1. hoektanden
2. snijtanden
3. knobbelkiezen
4. plooikiezen

Sleep de kiezen en tanden naar de juiste voereter.

Carnivoor

Herbivoor

Omnivoor

Ze hebben knipkiezen en hoektanden.

Ze hebben knobbelkiezen.

Ze hebben snijtanden en plooikiezen.

Op welke plek in het maag-darmstelsel van de kip worden zaden fijngemalen?

1. darmen
2. kliermaag
3. spiermaag
4. krop

Een kenmerk van een ruwvoer is . . .

1. Komt uit de fabriek
2. Komt van het land, weinig of niet bewerkt
3. Bevat altijd weinig water
4. Bevat geconcentreerde voedingsstoffen

Goed ruwvoer is ruwvoer met een hoge energiewaarde

1. waar
2. niet waar

Krachtvoer

Ruwvoer

Welk dier heeft productievoer nodig?

Tekst

1. een Shetlander
2. Een konijn met 9 jongen.
3. een paard zonder veulen
4. een Teckel