VzVee - dierziekten - Overige dierziekten

• Melkveehouderij
• MBO
• Studiejaar 1,2

VzVee - A22VH - Overige dierziekten

Verzorgen van Vee

Onderwerp: Dierziekten

Overig

Docent: Marloes de Rooij

Wat is een zoönose?

Voor welke bacterieziekte heeft een bedrijf status n1, n2 of n3?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Wat zegt het als een veehouder status C heeft voor paratuberculose?

1. Dan zijn er geen besmette dieren op het bedrijf
2. Dan waren er besmette dieren, maar tijdig afgevoerd
3. Dan zijn er besmette dieren aanwezig die niet zijn afgevoerd
4. Deze status bestaat niet

Welke ziekte wordt overdragen via besmette urine?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Hoeveel gram besmette mest kan een salmonella infectie veroorzaken?

1. 1 gram
2. 10 gram
3. 100 gram
4. 1000 gram

Welke bacterie overleeft in de nieren van koeien?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Welke van de onderstaande bacterieziekte geeft over het algemeen geen abortus?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Welke bacterieziekte heeft over het algemeen de langste incubatietijd ?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Indien jij als veehouder status A hebt voor paratuberculose, hoe vaak wordt er dan individueel melkonderzoek gedaan voor paratuberculose?

1. eens per jaar
2. eens per twee jaar
3. helemaal niet

Welk van de onderstaande verschijnselen zie je bij een acute IBR infectie?

1. Baarmoederontsteking
2. Gewrichtsontsteking
3. Vieze neusuitvloeiing
4. Uierontsteking

Hoe kun je het snelst uitvinden of een koe klinisch/acuut IBR heeft?

1. Melk onderzoek
2. Mest onderzoek
3. neusswab nemen
4. Bloedtappen

Hoe komt het dat je wat vage verschijnselen ziet bij koeien die een BVD infectie doormaken?

1. BVD gaat naar de hersenen
2. BVD pakt de witte bloedcellen aan waardoor die minder goed werken
3. BVD verspreid zich via de longen

Leg uitgebreid in eigen woorden uit hoe kalveren drager worden van BVD.

Welke aandoening heeft dit dier?

Door wat voor verwekker wordt de ziekte op het plaatje veroorzaakt?

1. Bacterie
2. virus
3. parasiet
4. schimmel

Bij welke parasitaire aandoening gaan pinken hoesten bij opjagen?

1. Leverbot
2. Maagdarmwormen
3. Longworm
4. Neospora

Bij welke parasitaire aandoening is de slak noodzakelijk voor de verspreiding?

1. Leverbot
2. Maagdarmwormen
3. Longworm
4. Neospora

Bij welke parasitaire aandoening zien we veel abortus?

1. Leverbot
2. Maagdarmwormen
3. Longworm
4. Neospora

Nieuwe lesstof

Expert opdracht

7 onderwerpen - alleen of met z'n tweeën

Heel kort: 10 minuten - wat is het, wat zie je, wat kan je doen? en bijzonderheden!

Daarna klassikaal bespreken

Onderwerpen: MKZ - Brucella abortus - BCK - Rota/coronavirus - pinkengriep - schmallenberg - blauwtong

MKZ

Besmettelijke virusziekte

Aangeifte plichtig

Bij alle tweehoevige dieren --> Speekselen, smakken, tandenknarsen, eten niet meer, hoge koorts, blaren in de bek, kroonranden, tussenklauwspleet, lippen, tong, tandvlees, neus, uier, spenen

Besmetting in 2001 via voeren van niet verhit keukenafval uit een aziatisch restaurant aan varkens (in Engeland). 

Kadavers en beenmerg erg besmettelijk. Zelfs via de huid wordt het virus uitgescheiden. 

Herkauwers blijven drager, varkens niet

Het MKZ-virus is geen zoonose, maar kan wel gedurende ongeveer 24 uur in de bovenste luchtwegen van mensen overleven. Hierdoor kunnen betrokkenen een bron van besmetting vormen.

Brucella abortus

Bacterie

ZOONOSE!!!

Sinds 1999 vrij! --> alle verwerpers 100-260 dagen dracht --> VERPLICHT BLOEDTAPPEN!

Aanhouden tot uitslag binnen is!

BCK --> Boosaardige catteraal koorts

Ovine herpesvirus --> komt voor bij schapen

Pinken niet samen laten weiden met schapen

Hoge koorts - neusslijmvlies kapot - veel snot --> vaak sterfte!

Lijkt op: IBR, MKZ!

Onderzoek doen!!

Neusswab negatief voor IBR --> dan zal het BCK zijn

Rota/corona

Virusaandoening

Zit in de darmenvlokken van kalveren 10-14 dgn oud --> schade --> diarree

Sterfte kan, vooral als het samen optreedt met cryptosporidium

Vaccinatie mogelijk --> Tijdens droogstand! 4-6 weken voor verwachte kalfdatum 

BIEST!!

Pinkengriep

Infectie achterste luchtwegen --> longontsteking

Met name bij kalveren <6 maand leeftijd, herfst, winter

Ernstig ziek, koorts, bemoeilijkte ademhaling

Sterfte is mogelijk

Vaccineren kan al vanaf 9 dagen leeftijd (intranasaal), twee keer meestal 

Behandeling altijd snel om longschade te voorkomen!

Schmallenbergvirus

Sinds 2011

Overgebracht via knutten

Afwijkend geboren kalveren en lammeren; abortus, doodgeboorte, vroeg embryonale sterfte

Bij koeien wat vage verschijnselen (koorts, diarree, melkprod daling)

Komt ook bij jongvee voor.

Schmallenberg voorkomen

opstallen tijdens de schemer

zoveel mogelijk ventileren in de stallen

insectenbestrijding optimaliseren

in gebieden met een hoge infectiedruk:

- jongvee vóór de eerste inseminatie kans geven een infectie door te maken.

- (onbeschermde) runderen in de (na)zomer niet insemineren;

- vooral jonge drachtige runderen opstallen tot >5 maand dracht;

Blauwtong

Meldingsplichtig! --> lijkt ook wat op MKZ

Leidt tot vervoers- en exportbeperkingen

Virus verspreid via knutten

Meeste koeien worden niet echt heel ziek, maar ernstige ziekte kan ook met blaren en zweren op slijmvliezen, zwelling aan kroonranden. 

Nu geen dreiging. 

Meldingsplichtig/aangifteplichtig

Via de EU geregeld --> elke lidstaat dezelfde (of uitgebreidere) regels

• Ziektes die we echt niet willen hebben en direct moeten bestrijden --> MKZ, Brucella abortus
• Ziektes die we weg willen werken --> ParaTBC, IBR, BVD, mycoplasma, 
• Ziektes die we monitoren zodat we snel actie kunnen ondernemen --> blauwtong, Qkoorts, varkenspest, vogelgriep, rabiës
• Zoönose --> Salmonella, listeria, leptospirose

Voor welke bacteriële aandoening ben je als veehouder verplicht je koeien bloed te tappen als ze verwerpen?

1. IBR
2. Brucella abortus
3. Boosaardige cataraalkoorts
4. Schmallenberg

Welke ziekte lijkt op blauwtong?

1. MKZ
2. IBR
3. BCK
4. BVD

Welke van de onderstaande ziekten is WEL een zoönose?

1. MKZ
2. Schmallenberg
3. Salmonella
4. Blauwtong

Wat moet je doen als jij of je dierenarts een verdenking heeft van MKZ op het bedrijf?

1. Je wacht even af wat er gebeurd
2. Je gaat vaccineren
3. Je meld dit bij de NVWA en zij doen de rest