3 vmbo-k/pm 5.6 Het hormoonstelsel en 5.7 Hypofyse en schildklier

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

5.6: Het hormoonstelsel

5.7 Hypofyse en schildklier

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 5.5 De weg die impulsen afleggen

bespreken huiswerk: 32 t/m 35

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 5.6 en 5.7

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

de weg die een impuls aflegt

bewuste reactie:

- hierbij denk je eerst na voordat je reageert op een prikkel

- hierbij verlopen de impulsen altijd via de hersenen

1

2

3

de weg die een impuls aflegt

reflex:

- vaste, snelle, onbewuste reactie op een bepaalde prikkel

- hierbij denk je niet na voordat je reageert

- de impulsen gaan niet via de hersenen, maar meteen terug naar een spier

de weg die een impuls aflegt

reflex:

- heb je al bij de geboorte: o.a. zuigreflex

- beschermt je lichaam tegen beschadigen 

voorbeeld: het snel, onbewust terugtrekken van je hand als je iets voelt wat erg heet is

de weg die een impuls aflegt

een reflex neemt een kortere weg dan een normale impuls

Bij een reflex gaat een impuls niet via de hersenen

de weg die een impuls gaat bij een reflex wordt reflexboog genoemd

de weg die een impuls aflegt

De weg die een reflex gaat:

in hoofd en hals:

zintuigcellen -> gevoelszenuw -> hersenstam (schakelcel) -> bewegingszenuw -> spieren

in de rest van het lichaam: 

zintuigcellen -> gevoelszenuw -> ruggenmerg (schakelcel) -> bewegingszenuw -> spieren

5.6 Het hormoonstelsel

het hormoonstelsel bestaat uit een aantal hormoonklieren

hormoonklieren produceren hormonen

hormonen zijn stoffen die de werking van bepaalde organen regelen

Het hormoonstelsel

Bij veel klieren worden de geproduceerde stoffen afgevoerd via afvoerbuizen. Bijv. bij de speekselklieren.

Bij hormoonklieren hebben geen afvoerbuizen. Zij geven de hormonen af aan het bloed dat door de hormoonklieren stroomt. Via het bloed komen de hormonen in het hele lichaam terecht.

Het hormoonstelsel

Een hormoon is alleen werkzaam in weefsels en organen die gevoelig zijn voor dat hormoon.

Hormonen zijn van invloed op de groei en ontwikkeling, op de stofwisseling en de voortplanting.

5.7  hypofyse en schildklier

hypofyse:

- ligt tegen de onderzijde van de hersenen

- produceert verschillende hormonen

- produceert groeihormoon die de groei van de beenderen van het skelet regelt

- produceert hormonen die de werking van andere hormonen beïnvloed

hypofyse en schildklier

schildklier:

- ligt in de hals, voor het strottenhoofd tegen de luchtpijp aan

- produceert het schildklierhormoon onder invloed van hormonen uit de hypofyse

- het schildklierhormoon beïnvloedt de stofwisseling, de groei en ontwikkeling;

het stimuleert de verbranding in de cellen

hypofyse en schildklier

Als je teveel schildklierhormoon produceert, dan gaat je verbranding sneller: je wordt rusteloos en vermagert

Als je te weinig schildklierhormoon produceert, dan gaat je verbranding langzamer: je krijgt het sneller koud en bent sneller moe

Vragen?

VRAGEN?

zelf aan de slag

5.6: opdracht 40 en 42

5.7: opdracht 47 en 48