5.3 De splitsing in de christelijke kerk - de hervorming

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ontdekkers en Hervormers 1500 - 1600

5.3 de reformatie

Lesdoelen

je kunt aan het einde van de les:

• Kritiek van Erasmus, Luther en Calvijn op de katholieke kerk noemen en het verband tussen hun optreden uitleggen
• verschillen tussen deze drie hervormers benoemen

begrip Hervorming

Hervorming of Reformatie betekent 

Het opnieuw vorm geven aan de geloofspraktijk door te kijken naar de basis en de oorspronkelijke bedoeling van het geloof.

Ad Fontes (naar de bron) 

1. Erasmus

• Erasmus wil de bron van het geloof zelf bestuderen (humanisme is zelf beoordelen door studie  - de mens in zijn maatschappij centraal)
• Daarvoor vertaalt hij de bijbel opnieuw uit de oorspronkelijke talen (Hebreeuws, Grieks, Aramees) in het Grieks en Latijn. 
• Erasmus wil laten zien dat het gedrag van de kerk ver is afgedreven van de oorsponkelijke bedoeling: De lof der zotheid:  De kerk moet zich verbeteren

2. Luther

• Luther wil dat elke gelovige de bron van het geloof kan bestuderen zonder tussenkomst van de kerk.
• Daarvoor vertaalt hij de bijbel in het Duits. 
• Luther wil laten zien dat de kerk niets meer te maken heeft met de oorspronkelijke bedoeling: noch de organisatie (de Paus bijvoorbeeld), noch de gewoonten ( de aflaat bijvoorbeeld). 
• de gelovige kan zonder de kerk, het woord van God volstaat.

van welke hervormer?

Met uitverkiezing bedoelen we het eeuwige besluit van God waarmee hij in zichzelf bepaalde wat Hij wilde dat er zou gebeuren met elk mens. Alle zijn niet op gelijke voorwaarden geschapen, maar sommige zijn voorverordineerd voor het eeuwige leven, andere voor het eeuwige verderf.”

1. Erasmus
2. Luther
3. Calvijn
4. geen idee

van welke hervormer?

Het huwelijk is in de Bijbel geen sacrament zoals de Vulgaat stelt. In de Griekse grondtekst wordt het huwelijk namelijk een mysterion genoemd een mysterie dus, een geheimenis

1. Erasmus
2. Luther
3. Calvijn
4. geen idee

van welke hervormer?

Wij stellen daarentegen, dat de pauselijke aflaat niet de schuld kan wegnemen van ook maar de geringste vergefelijke zonde.

1. Erasmus
2. Luther
3. Calvijn
4. geen idee

Luther II

een oefening met een beeldbron

middendeel van een altaarschilderij

uit een kerk in Weimar (Dl) Lucas Cranach

1523-1554. (geraakt door het straaltje bloed uit Christus' zijde)

Johannes de Doper - profeet

Lucas Cranach - schilder en drukker van Luthers werk, afgebeeld als zondaar die verlost wordt door het bloed van Christus

Maarten Luther - als ?

hoe is de kern van Luthers hervorming door de schilder is weergegeven?

Cranach is de schilder. Hij kan een renaissance kunstenaar worden genoemd. Leg dit uit met de bron.

score zelfverzekerdheid op het gebied van de kern van Luthers hervorming

1. top
2. voldoende
3. matig
4. waar is de nooduitgang?!

score zelfverzekerdheid op het gebied van de renaissance kunstenaar

1. Like!
2. still alive
3. wanneer is de herkansing?
4. waar is de nooduitgang?!