Opbouw van de aarde groep 7 en 8

• Aardrijkskunde
• Basisschool
• Groep 7,8

De aarde van binnen naar buiten

Doel van de les:

Aan het einde van deze les weet jij:

1. Door welke lagen de aarde is opgebouwd.
2. Hoe de verschillende lagen heten.
3. Wat de belangrijkste eigenschappen van de verschillende lagen zijn. 

De aarde bestaat uit verschillende lagen. Binnen in de aarde zit de kern. De aardkern is het binnenste deel van de aarde, zo'n 3.700 kilometer in doorsnede.  Hier ontstaat het aardmagnetisme. Waardoor een kompas altijd naar het noorden wijst. De kern bestaat grotendeels uit nikkelijzer. De kern is opgebouwd uit een binnen en een buitenkern. Binnenin de kern is de druk zo hoog dat hij ondanks de hoge temperatuur niet smelt. De buitenkern is wel vloeibaar, omdat hier de druk minder hoog is. 

Wat is de doorsneden van de gehele aardkern?

Om de binnen en buiten kern van de aarde vinden je de aard mantel. De aardmantel is een laag van gesteente, vlak onder de aardkorst. Een deel hiervan bestaat uit zeer traag vloeibaar materiaal, dat hooguit een paar centimeter per jaar beweegt. De aardmantel is 2900 km dik. En heeft de grootste oppervlakte van de aarde. 

In het buitenste gedeelte van de aarde is het ruim 1000 graden Celsius. Dit is de astenosfeer, wat bestaat uit gesmolten gesteente, magma. Boven de astenosfeer ligt de Lithosfeer. De Lithosfeer bestaat uit de aardkorst en de aardplaten. De aardplaten zijn een soort puzzelstukjes die samen de aardkorst vormen. Deze platen kunnen schuiven. Dit gebeurt doordat de warmte van het magma uit de astenosfeer omhoog komt, warmte stijgt altijd op. Hierdoor ontstaat er een stroming, net als in een rivier. Door deze stroming verschuiven de aardplaten. De aardplaten kunnen hierdoor botsen of uit elkaar schuiven. 

Waaruit bestaat de astenosfeer?

1. nikkel
2. gesmolten gesteente
3. ijzer
4. lava

Hoe noem je het gedeelte waar de aardkorst onderdeel vanuit maakt?

Er zijn twee verschillende soorten aardplaten. Continentale platen en oceanische platen. Op de continentale platen ligt het land en op de oceanische platen liggen de zeeën en oceanen. Continentale platen kunnen tot 40 km dik zijn en bestaan vooral uit graniet. Oceanische platen tot 8 km dik zijn en bestaan uit een zwaarder gesteente, basalt.

Hier zie je dat de wereld is opgedeeld in puzzelstukken. Dit zien wij niet, maar deze platen kunnen wel invloed hebben op jouw leven. 

Welke twee verschillende aardplaten zijn er?

Je ziet dat als het water op aarde spontaal zou verdwijnen,  de zeebodem uit bergen en dalen bestaat, net als op het land. Maar hoe ontstaan deze bergen, vulkanen en dalen?

Hoe denk jij dat bergen, dalen en vulkanen ontstaan?

Aardplaten bewegen elk jaar een aantal cm, doordat ze drijven op het gesmolten gesteente van de aardmantel. Dit gaat alleen niet volgens duidelijk afspraken, zoals op een kruispunt. Hierdoor kunnen de platen botsen of juist ver uit elkaar trekken. 

Op het moment dat twee platen ver uit elkaar bewegen ontstaat er een scheur in het aardoppervlak. Dit zorgt voor een vallei. Het kan dan zijn dat er magma uit stroomt. Op het moment dat er twee platen tegen elkaar aanschuiven kan er een berg of vulkaan ontstaan. Ook kunnen er twee platen frontaal tegen elkaar aanbotsen, dan krijg je een aardbeving. Hoe harder de platen botsen, des te heftiger is de aardbeving. Als er onder water een aardbeving (noemen we een zeebeving) is kan er een Tsunami ontstaan. Dit is een hele hoge golf. 

De opbouw van de aarde

Doelen behaald?

Aan het einde van deze les weet jij:

1. Door welke lagen de aarde is opgebouwd.
2. Hoe de verschillende lagen heten.
3. Wat de belangrijkste eigenschappen van de verschillende lagen zijn. 

Heb jij de doelen van deze les behaald? Hoe komt het dat dit wel of niet is gelukt?

Bronnen

https://www.paleontica.org/glossary/404/Aardmantel#:~:text=De%20aardmantel%20omvat%20het%20grootste,Daaronder%20begint%20de%20asthenosfeer. 

https://www.ntr.nl/html/micrio/schooltv/aardlagen/

https://schooltv.nl/video/de-opbouw-van-de-aarde-een-vloeibare-bol-met-een-dun-korstje/#q=opbouw%20aarde

https://kennis.hunzeenaas.nl/index.php/Id-96967853-e34b-8c69-ffba-2f7db0ed89ad

https://www.youtube.com/watch?v=Gxa_gd1Zi3U&t=171s

https://schooltv.nl/video/clipphanger-hoe-ontstaat-een-tsunami/#q=tsunami