NM 5.2 EN 5.3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Aan het werk 

Wat?	§5.2 'Kernenergie: hoe het werkt' vraag 1 t/m 6
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna sluiten we af met de lesdoelcheck
Klaar?	Maak de herhaling Of verdiep je: Anders actief: Pas toe

herhaling

Dynamo

Turbine

Hoeveel procent van de Franse energie wordt door kernenergie geleverd?

1. 15 procent
2. 25 procent
3. 39 procent
4. 100 procent

Hoeveel van het Franse energie wordt opgewekt met fossiele brandstoffen?

1. 15 procent
2. 30 procent
3. 51 procent
4. twee keer de helft

Juist of onjuist?
Frankrijk wekt een relatief groot deel van haar energie op met waterkracht.

1. Juist
2. Onjuist

Thermische elektriciteitscentrale

Stoom

Turbine

Dynamo

Kerncentrale

Turbine

Dynamo

Elektriciteit

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je device voor je,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de openingsfoto

Oranje nassau 1 mijn bij Heerlen, Zuid-Limburg.

Er waren 12 stuks in dit gebied. 

Hier werd steenkool gewonnen, op 470 m diep.

De mijn Hendrik ging zelfs tot 1058m 

Gesloten in 1974 omdat gas goedkoper werd.

Hoofdstuk 5: 

Energie in Frankrijk

§5.2 Kernenergie: hoe het werkt

Deelvraag: 

Hoe werkt kernenergie?

Lesdoelen van deze les

1. Wat is uranium en waarom is dat gevaarlijk?
2. Beschrijven de werking van kernsplijting
3. Leg de opbouw en de werking van een kerncentrale uit
4. Geef twee voor- en nadelen van kernenergie 

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

5.1

Deelvraag: 

Hoe werkt kernenergie?

Hoofdstuk 5: 

Energie in Frankrijk

§5.3 Bronnen - Nadelen van kernenergie

deelvraag:

wat zijn de nadelen van kernenergie?

Lesdoelen van deze les

1. Hoe wordt zwaar radioactief afval opgeslagen?
2. Leg uit hoe een meltdown van een kernreactor kan ontstaan.
3. Beschrijven twee voorbeelden van een kernramp met een meltdown en de gevolgen daarvan.
4. Leg uit waarom kerncentrales en het transport van verrijkt of opgewerkt uranium of kernafval een doelwit zijn voor terrorisme en dus goed bewaakt moeten worden.

5.3

deelvraag:

wat zijn de nadelen van kernenergie?

Neem de vragen over en beantwoord ze!

vraag 2 a

Uranium(1)

Uranium is een metaal wat sterk radioactief is. 

Het is schadelijk voor voor mensen, planten en dieren.

Uranium wordt gewonnen in mijnen 

Bijv. in Australië en Canada.

Uranium is de brandstof voor kerncentrales.

0,7% van het uranium is geschikt om als brandstof te gebruiken. 

Om uranium geschikt te maken voor het gebruiken als brandstof, moet het verrijkt worden naar 5%. 

Verrijkingsfabriek

Het uranuim wordt verrijkt in cenrifuges 

Uranium(2)

De atoomkernen van uranium zijn heel groot. Daarom kun je deze kernen makkelijk splijten, door er een piepklein (neutron) deeltje op af te schieten.

Het splijten van atoomkernen = kernsplijting.

Gevolgen van kernsplijting:

• komt veel energie en warmte vrij
• en veel radioactieve straling

Deze warmte wordt in een kerncentrale omgezet in elektriciteit = kernenergie.

Kerncentrale

Een kerncentrale bestaat uit drie delen:

1. Kernreactor: Hier wordt uranium gespleten  

Warmte komt vrij         water wordt verhit         er ontstaat stoom. 

2. Productie van elektriciteit: Stoom drijft een turbine en deze laat een dynamo draaien, die elektriciteit opwekt. De elektriciteit komt via hoogspanningslijnen bij de mensen.

3. Koelsysteem: Hier wordt stoom afgekoeld met water uit zee of rivieren. Daarom staan kerncentrales altijd aan zee of aan een grote rivier.

Kerncentrale

Kernreactor

Productie

elektriciteit

Koelsysteem

Voordelen- en nadelen

Voordelen	Nadelen
Schoon: Stoot geen CO2 uit. Efficient: Levert veel energie op. Voorraad: Grote en goedkoop winbaar Winbaar in veel werelddelen, dus geen afhankelijkheid van andere landen	Veiligheid: Er kunnen meltdowns ontstaan. Als het mis gaat komt er radioactieve straling vrij. Er kunnen kernwapens van gemaakt worden. Grijze energie: Kernafval moet je opslaan. Uranium raakt op.

Kerncentrales in Europa

 Frankrijk heeft 58 actieve kerncentrales, waarmee meer dan 70% van de elektriciteit wordt opgewekt.

Duitsland had er 8 maar heeft sinds 2023 zijn alle kerncentrales gesloten ivm de veiligheid.

Nederland heeft één actieve kerncentrale: 

de centrale van Borssele

In de toekomst wil Nederland 3 nieuwe kerncentrales bijbouwen.

Openingsfoto 5.3

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de openingsfoto

Op vrijdagmiddag 11 maart 2011 werd het noordoosten van Japan getroffen door een krachtige aardbeving. Nooit eerder kreeg Japan te maken met zo’n zware aardbeving.

Kernafval

Hoe wordt kernafval in Nederland opgeslagen?

• In Vlissingen, in een speciaal gebouw: het HABOG (Hoogactief Afval Behandel en Opslag Gebouw).
  
  
• Het afval ligt er in een afgesloten ruimte te wachten tot er een goede oplossing is gevonden om het definitief op te slaan.

0

Opslag van kernafval

Opslag kernafval in Europa

Meltdown(1)

Als het fout gaat in de kernreactor kan er een meltdown = kernsmelting ontstaan.

• Op hol geslagen atoomsplijting in de kernreactor leidt tot extreem veel warmte.

• Het koelwater begint te koken en de druk in de reactor bouwt op en ontploft.

• Reactor smelt door betonnen de grond in. 

• Radioactieve straling komt in de atmosfeer terecht

Meltdown(2)

Radioactieve straling is erg gevaarlijk!

• Stralingsziekte   
• Kan later kanker veroorzaken, 
• Mutaties in groente, fruit, dieren maar ook in ongeboren kinderen.

Radioactieve straling wordt gemeten met een geigerteller. 

• Als deze te hoog uitslaat moet je uit de buurt blijven.
• Bij een lange blootstelling aan hoge radioactieve straling overleef je het meestal niet.
• Als je klachten krijgt is het eigenlijk al te laat!

Tsjernobyl 

Op 26 april 1986 de kernramp van Tsjernobyl!

de kerncentrale Tsjernobyl staat bij het Oekrainse stad Pripjat.

Dit is de grootste kernramp die ooit heeft plaatsgevonden. 

Tijdens een test van reactor 4 ontstond er melddown en ontplofte!          radioactieve straling kwam vrij en werd over een grootdeel van Europa verspreid. 

336.000 mensen geëvacueerd. Tot op de dag van vandaag mogen ze niet terug.

Sinds 2011 mogen toeristen het gebied kort bezoeken.

 

Fukushima

Op 11 maart 2011 de kernramp van Fukushima!

Een tsunami vernietigde de koeling van de kerncentrale. 

Drie kernreactoren raakten in een melddown en ontploften          radioactieve straling kwam vrij!

Gevolgen van de kernramp:

Alle bewoners in een straal van 30km geëvacueerd!

Alleen mensen die in de gele gebieden woonde mochten weer terug. 

De oranje en rode gebieden zijn en blijft nog jaren verboden gebied. 

Tot de dag van vandaag blijven ze metingen doen!

Flipping the classroom

• filmpjes bekeken en theorie doorgenomen?
• Maak zelfstandig het Mini SO.
• Daarna kijken we gezamenlijk na en beoordeel je je buurman/vrouw.
• Cijfer berekenen: ..../10x9+1
• Cijfer beneden de 6 is extra uitleg.
• Cijfer boven de 6 is zelfstandig aan het werk.

Werkvorm: Mini SO

R	2p	(1p)Wat zijn de twee grootste kernrampen tot nu toe? (1p)Wat is een melddown?
T1	3p	Benoem drie hoofdoorzaken voor het ontstaan van kernrampen
T2	3p	(2p) Noteer een korte- en een langetermijngevolg van de kernrampen in Tsjernobyl en Fukushima (1p)Wat zijn de voorspellingen voor de toekomst van de kernrampen
I	2p	Gebruik de bron. Waarom volgen vrachtwagens en treinen niet altijd dezelfde route en rijden ze ook niet op dezelfde dagen en tijden als ze kernafval of verrijkt uranium vervoeren?

Houdt PTD aan

Cijfer berekenen

Cijfer berekenen: ..../10x9+1

Wat is je cijfer?

Aan het werk 

Ik begrijp het wel	Ik begrijp het bijna	Ik vind het nog lastig
Zelfstandig werken: §5.2 'Kernenergie: hoe het werkt' lees 5.2 lb blz 66/67 maak vraag 1a t/m 6 wb blz 105 Klaar? lees 5.3 lb blz 68/69 maak 1 tm 7 wb blz 108	Maak de opdrachten en de herhalingsvragen Klaar? Examentrainer extra	Extra uitleg en maak daarna de opdrachten vraag de docent Klaar? Herhaling

Lesdoelcheck

1. Wat is uranium en waarom is dat gevaarlijk?
2. Beschrijven de werking van kernsplijting
3. Leg de opbouw en de werking van een kerncentrale uit
4. Geef twee voor- en nadelen van kernenergie 

Lesdoelen van deze les

1. Hoe wordt zwaar radioactief afval opgeslagen?
2. Leg uit hoe een meltdown van een kernreactor kan ontstaan.
3. Beschrijven twee voorbeelden van een kernramp met een meltdown en de gevolgen daarvan.
4. Leg uit waarom kerncentrales en het transport van verrijkt of opgewerkt uranium of kernafval een doelwit zijn voor terrorisme en dus goed bewaakt moeten worden.

5.3

deelvraag:

wat zijn de nadelen van kernenergie?

Neem de vragen over en beantwoord ze!

Aan het werk 

Wat?	§5.2 'Kernenergie: hoe het werkt' vraag 1 t/m 6
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna sluiten we af met de lesdoelcheck
Klaar?	Maak de herhaling Of verdiep je: Anders actief: Pas toe

Aan het werk 

Ik begrijp het wel	Ik begrijp het bijna	Ik vind het nog lastig
Zelfstandig werken: §5.3 'Bronnen - Nadelen van kernenergie' vraag 1 t/m 7 Klaar? Anders actief: Pas toe	Maak de opdrachten en de herhaling Klaar? Examentrainer extra	Extra uitleg en maak daarna de opdrachten Klaar? Herhaling

Lesdoelcheck

1. Hoe wordt zwaar radioactief afval opgeslagen?
2. Leg uit hoe een meltdown van een kernreactor kan ontstaan.
3. Beschrijven twee voorbeelden van een kernramp met een meltdown en de gevolgen daarvan.
4. Leg uit waarom kerncentrales en het transport van verrijkt of opgewerkt uranium of kernafval een doelwit zijn voor terrorisme en dus goed bewaakt moeten worden.