H6 Woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

H6 Woordenschat

Zoeken in het woordenboek

Aan het einde van deze les

- Heb je alle woordraadstrategieen nog een keer herhaald

- Leer je wat trefwoorden zijn

- Kun je m.b.v. trefwoorden betekenissen van woorden vinden in een woordenboek.

Wat doe je als je een woord niet begrijpt......

stap 1:     lees een stukje terug of lees een stukje verder. 

Kijk maar in het volgende filmpje

Soms zie je ....

een synoniem (woord met dezelfde betekenis) van het woord.

Voorbeeld

Niet alleen Jan is intelligent, ook zijn broertje is heel slim.

Maak de zin af, gebruik daarbij een synoniem.
In die fabriek produceren ze badmode, ze...…...badpakken en zwembroeken.

Soms zie je.....

een omschrijving van het woord.

voorbeeld

Je moet de theorie letterlijk, precies zoals het er staat, opschrijven.

Maak de zin af, geef daarbij een omschrijving van het woord 'present'.
Alle leerlingen waren present, iedereen was dus......

Soms moet je.....

een voorbeeld van het woord opzoeken.

voorbeeld

Er komen steed meer realityseries zoals 'Boer zoekt vrouw', 'Utopia'en 'Wie is de Mol'op tv.

Vul de zin aan.
Sommige commerciële tv-zenders zoals...….

Soms zie je ....

een woord dat het tegenovergestelde betekent.

voorbeeld

Die tweeling kleedt zich identiek, maar je kunt ze uit elkaar houden door hun haar, dat is juist heel verschillend.

Vul de zin aan.
Op school gaat de tijd traag, maar thuis juist...….

Soms ken je ....

een bekend woorddeel (voor- of achtervoegsel)

voorbeeld

Dat eten is echt heel smaakloos (= zonder smaak)

Je moet dat plastic zakje hergebruiken (= opnieuw gebruiken)

Geef de betekenis van de volgende woorden:
respectloos; ongevoelig; herkozen; waardevol

De jongen toont veel berouw van zijn daden. Zijn moeder vindt het prettig dat haar zoon spijt heeft.
In de bovenstaande zin staat een:

1. tegenstelling
2. voorbeeld
3. synoniem
4. omschrijving

Is de onderstaande zin een tegenstelling?
Ik houd van spruitjes, maar mijn broertje vindt ze ontzettend vies.

1. juist
2. Onjuist

Staat er in de onderstaande zin een voorbeeld?
Jordan houdt van Mexicaans eten. zoals gevulde tortilla's, bonen met rijst en guacamole.

1. Juist
2. Onjuist

Hoe gebruik je een woordenboek?

Ga op zoek naar het trefwoord.

Een trefwoord is een vorm van het woord zoals het in het woordenboek staat.

Kijk naar het volgende filmpje, daar wordt het nog eens uitgelegd.

trefwoorden

Bij een werkwoord is het trefwoord dus het hele werkwoord

voorbeeld

Mijn tandvlees is ontstoken.

het trefwoord van ontstoken is ontsteken.

Wat is het trefwoord van
gewinkeld?

Wat is het trefwoord van
ontbonden?

Ik ken het woord geraadpleegd niet, welk woord zoek ik op in het woordenboek?

trefwoorden

bij een zelfstandig naamwoord is het trefwoord de kortste vorm, dus enkelvoud en géén verkleinwoord.

voorbeeld

bomen= boom

daken= dak

bloempje= bloem

Wat is het trefwoord van adviezen?

Wat is het trefwoord van experimentje?

Samengestelde woorden

Een woord kan ook uit meerdere woorden bestaan.

bijvoorbeeld 

gezondheidsrisico bestaat uit gezondheid en risico.

Zoek dan het deel van het woord dat je moeilijk vindt.

Ik ken het woord klimaatanalist niet, welk woord zoek ik op in het woordenboek?

Aan de slag

In de volgende dia's gaan we aan de slag met het woordenboek. Klik op de afbeelding om deze groter te maken.

Wil je de afbeeldign weer kleiner hebben? klik dan op het kruisje linksonder.

Zoek de betekenis van het woord 'aandenken' op.

Welke twee betekenissen heeft het woord aanbidden?

Welk synoniem wordt er bij 'aal' gegeven?

Aak, aambeeld en aambeien zijn zelfstandige naamwoorden. Waar kun je dat in het woordenboek aan zien?

Kijk bij het werkwoord aaien. Tussen haakjes staat aaide, geaaid. Waarom staat dit tussen haakjes erachter?

Wat heb je deze les geleerd?

Wat ging deze les makkelijk?

Wat vond je deze les lastig?