Vervreemding is het gevoel dat je een situatie niet begrijpt en deze niet kunt vatten. Een kunstwerk kan zo'n gevoel opwekken.
Hiervoor is herkenning nodig: anders is het helemaal onbegrijpelijk.
>> een melodie die je kent van vroeger, een landschapsschilderij van een land waar je wel eens bent geweest. Iets dat past in jouw beeld of herinnering ergens van.
Slide 3 - Slide
Banksy: Dismaland
Welke herkenning roept deze naam bij je op?
Banksy werkt met vervreemding:
je gaat scherper en kritischer kijken. Er klopt iets niet.. Dus jouw hersenen gaan 'aan'.
Slide 4 - Slide
Slide 5 - Video
Vervreemdende effecten film
Hoe breng je iemand in de war/roep je ongemak op?
Vier manieren:
180-gradenregel
Discontinuïteitsmontage
Doorbreken vierde wand
Inhoud verhaal
Slide 6 - Slide
180-gradenregel
- Mensen verschijnen op een andere
plek in beeld
- Stel je voor, mensen in gesprek en
camera verspringt steeds van kant
- Welk effect?
- Vaak gebruikt bij sportwedstrijden
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Video
Discontinuïteitsmontage
Meestal continuïteitmontage =
het onzichtbaar maken van het werk van de editor. De kijker mag niet duidelijk merken dat er in de beelden is geknipt, en shots moeten natuurlijk in elkaar overlopen. Vaak chronologisch. De kijker kan 'lui' kijken.
Maar je kunt het dus ook expres wel zichtbaar maken...
- Kijk / ervaar goed - Welk effect?
Flashbacks/flashforward - weet je nog Sevilla? Beelden van de zomer daarna...
Dit heeft een vervreemdend effect: moet je nou vrolijk zijn of niet? Wat staat er te gebeuren? Je kan niet meer klakkeloos meegaan in de sfeer van een de road trip.
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Video
Doorbreken vierde wand
Acteur richt zich rechtstreeks tot de kijker en erkent daarmee dat de realiteit die werd opgeroepen een illusie is...
- Kijk en ervaar - welke effect?
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Video
Het verhaal zelf
Ook de inhoud (het verhaal) kan vervreemdend werken.
1. Net een beetje anders..
2. De uitvergroting...
3. Fantasie..
Slide 13 - Slide
1. Net een beetje anders...
Hollywood (Netflix series 2020)
- Wat als ze al in het oude Hollywood mensen echt eerlijk en gelijk behandelde op basis van kunnen?
...dan zou de (film)wereld van nu er anders uitzien
- klein beetje andere hoek, de verschillen liggen er niet continu dik bovenop, soms een 'huh?'-gevoel
Dat het verschil zo klein is maakt het eigenlijk nog treuriger en ongemakkelijker?
Slide 14 - Slide
Slide 15 - Video
Regisseur Ryan Murphy:
De serie wil het ‘begraven Hollywood’ verkennen, zei Murphy eerder deze maand in het tijdschrift Vanity Fair.
'Het ging me om de mensen die destijds niet konden zijn wie ze waren. Wat als we teruggaan in de tijd, met een revisionistische blik, en een alternatief universum creëren?’
Laat ons dus denken over ons gedrag, hoe we met elkaar omgaan en hoe we onze wereld vormgeven.
Slide 16 - Slide
2. Uitvergroting
Keihard geweld, keiharde humor. Wat zeggen de scènes?
Quentin Tarantino
- Pulp Fiction (film 1994)
- Resevoir Dogs (film 1992)
- kijk en ervaar - wat gebeurt er nou eigenlijk met je als je hiernaar kijkt?
Nihilisme, niks heeft een vaststaande waarde.
We gaan twijfelen aan wie we zijn in de kern. Als alle sociale opsmuk niet aanwezig is.
geweld is alledaags
geweld is niet alleen laagdrempelig, het is ook nog genieten en grappig
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Video
Slide 19 - Video
Slide 20 - Video
Wat gebeurt er?
Wat hebben jullie ervaren? Wat viel op? Hoe voelde je je?
- Pulp Fiction (film 1994)
- Resevoir Dogs (film 1992)
Wat vinden jullie van Tarantino's gebruik van geweld?
Dit zegt hij er zelf over:
De film laat ons denken over hoe we in elkaar zitten:
Nihilisme, niks heeft een vaststaande waarde. We gaan twijfelen aan wie we zijn in de kern, als alle sociale opsmuk niet aanwezig is.
geweld is alledaags
geweld is niet alleen laagdrempelig, het is ook nog genieten en grappig
Mogen we lachen? Waarom is het grappig?
Slide 21 - Slide
3. Science-Fiction
Sprookjes bevatten een kern van waarheid, een moraal,
maar wel via een omweg... ver weg van de werkelijkheid.
Zoiets gebeurt er ook bij dit soort films.
- The Matrix (1999)
We leven in een virtuele realiteit, de Matrix, daar zitten we vast. De echte wereld ervaren de meesten van ons niet meer, die wordt gerund door machines en is nauwelijks leefbaar. We worden in leven gehouden door machines die zich voeden met onze energie en ons met de Matrix zoethouden.
Als alles maar een idee is, dan zijn tijd en ruimte ook kneedbaar (vechtscene)
Wie zijn wij en hoe zijn wij hier? Wat is leven?
Slide 22 - Slide
Slide 23 - Video
Wat gebeurt er?
Wat hebben jullie ervaren?
Wat vind je van het idee van deze film?
Hoe wordt er gespeeld met Herkenning & Vervreemding?
Vervreemding versterkt:
Wat kun je zeggen over de 6 kenmerken?
Betekenis = interpretatie -> kan ontwikkelen/verschillen...
Wie zijn wij en hoe zijn wij hier? Wat is leven?
Grijs, donker en nog donkerder.
Rode tanks
Torens
Geluid versterkt de grootte torens en ruimte
Zachte van lichaam, koude metalen machines.
Optakelen: verwijzing wederopstanding Christus?
Vertelling en regie
Camera en kadrering
Vormgeving
Special Effects
Geluidsontwerp
Montage
Slide 24 - Slide
The Wachowskis:
“I love how meaningful those films are to trans people and the way that they come up to me say, ‘Those movies saved my life.’ Because when you talk about transformation, specifically in the world of science fiction, which is just about imagination and world-building and the idea of the seemingly impossible becoming possible, that’s why it speaks it to them so much. And I’m grateful I can be a part of throwing them a rope along their journey.”
Slide 25 - Slide
Tot slot: toets
Maken jullie in Test-Correct
Dus wat heb je absoluut nodig:
EEN OPGELADEN LAPTOP en OORTJES!!!!
De app geïnstalleerd op je laptop: Test Correct.
link heb ik gemaild, samen installeren.
Gelukt? Lees het hoofdstuk Herkenning & Vervreemding helemaal door!
Slide 26 - Slide
Opdracht:
maak het ongemakkelijk
In tweetallen:
Jullie schrijven een vervreemdende filmscène.
Die speelt zich af op een doodnormale plek, denk: bushalte, keuken, school, supermarkt enz.
In een film is een scène een:
Combinatie van verschillende shots.
Deze shots groeperen één handeling of gebeurtenis
En zijn allemaal op dezelfde locatie en in dezelfde tijd opgenomen.
Bijv. een gesprek aan de keukentafel
Slide 27 - Slide
Wat hebben jullie gemaakt?
Luister naar elkaar en stel elkaar vragen - geef elkaar de ruimte want...