Klauwen - les 4 - aandoeningen

• Klauwen
• MBO
• Studiejaar 2

Vandaag

Door met aandoeningen

Klauwen - les 4 - aandoeningen

Bronnen

Beste bron: 

https://www.gddiergezondheid.nl/Diergezondheid/Management/Klauwaandoeningen

Verder:

https://maken.wikiwijs.nl/102857#!page-3552155

Aandoeningen

Opdracht 

In groepjes

15 minuten - powerpoint maken

Allemaal een klauwaandoeningen --> uitwerken en aan elkaar presenteren

Aandoeningen

• Tussenklauwontsteking
  
• Mortellaro
  
• Stinkpoot
  
• Zoolzweer
  
• Wittelijndefect
  
• Zoolbloeding 
• Teenpuntnecrose
• Tyloom

Vragen: 

• Wat is het? 
• Waar wordt het door veroorzaakt? 
• Welke verschijnselen zie je? 
• Wat doe je er aan als een koe het heeft? 
• Hoe voorkom je het? 

Infectieuze klauwaandoeningen

Infectiedruk en voeding!

Tussenklauwontsteking

Tussenklauwontsteking

• ontsteking van het weefsel van de tussenklauwspleet
• door een beschadiging, een wondje, door bijvoorbeeld steentjes, zaagselsplinters of slechte loopvlakken 
• bacteriën die afsterving van het weefsel veroorzaken
• plotselinge, heftige kreupelheid, een opzwelling onder de bijklauwen en een rode warme zwelling rondom de klauwen
• Koorts en verlies van eetlust kan ook optreden
• Kan leiden tot chronische gewrichtsontsteking en/of ontstaan tyloom
• Snel behandelen --> volgens bedrijfsbehandelplan (antibiotica én pijnstilling!)

Tussenklauwontsteking

Bron: https://www.ulp.nu/tussenklauwontsteking/

Tyloom

• woekering in de tussenklauwhuid
• veroorzaakt door een chronische irritatie van de huid
• vaak door tussenklauwontsteking , maar ook een chronische infectie met Mortellaro kan oorzaak zijn
• hoge percentage tylomen dat besmet is met Mortellaro (>50%)
• Behandeling: operatief verwijderen (zie filmpje) of ruimte geven met bekappen (indien niet te groot)
• Preventief: tussenklauwontsteking én mortellaro voorkomen!

www.boerderij.nl

Filmpje tyloom

Stinkpoot

Stinkpoot

• begint als een infectie van de tussenklauwhuid
• in een later stadium groeven en kloven in het hoorn van het balgebied
• maakt de klauw gevoeliger voor andere infecties --> vooral mortellaro!
• bacteriële infectie (Dichelobacter nodosus)
• Vaak aan het einde van de stalperiode
• Het behandelen van stinkpoot gebeurt in de eerste plaats door de klauw te bekappen (wegsnijden van overtollig hoorn)
• Voetbaden!
• Alle bekende preventieve maatregelen (huisvesting, klimaat, voeding, hygiene)

Mortellaro

Mortellaro

Mortellaro

Wisselend gebruik score systemen --> vorige pagina: M0/M2/M4

maar ook: 

1. Geen mortellaro (of enkele dieren)
2. Acute mortellaro
3. Chronische mortellaro

Mortellaro - algemeen

• digitale dermatitis
• infectie van de huid op de overgang huid-hoorn
• meest gezien in het balgebied tussen beide klauwen
• bacteriële infectie
• vooral gezien bij jonge melkkoeien gedurende 1-4 maanden na afkalven in combinatie met stinkpoot, hogere producties (dunne mest), overbezetting, natte roosters etc
• Voorkom infectie bij het jongvee!

Mortellaro - acuut

• gekenmerkt door een aardbeiachtig oppervlakte met lange haren rondom de wond, twee tot vier centimeter in doorsnede en pijnlijk bij aanraken
• direct lokaal behandelen --> bv Hooffitgel + verband!
• de kans op herstel bij wondjes kleiner dan twee centimeter groter is dan de kans op herstel bij grotere plekken
• Bij onvoldoende herstel de behandeling herhalen
• Indien geen herstel --> afvoer overwegen ivm infectiedruk

Mortellaro - chronisch

• duidelijke korst op de wond en niet pijnlijk bij aanraken
•  consequent inzetten van een doorloopbad
• Infectiedruk moet naar beneden!
• hygiëne in de buurt van de klauwen verbeteren!
• Chronische mortellaro kan weer acuut worden!!!

Niet-infectieuze klauwaandoeningen

Voeding en belasting!!!

Wittelijndefect

Wittelijndefect

• De witte lijn is de verbinding tussen de zoolhoorn en de wandhoorn
•  klauwhoornaandoening, die zich uit als bloedinkjes, verbredingen of een ontsteking (na infectie) in de witte lijn
• In ernstig geval: wandzweer mogelijk
• Besmettelijke achtergrond wordt steeds vaker gezien...! 
• Oorzaken: Draaien op ruwe vloeren en beschadigingen door losse stenen op het looppad naar de wei, de ketting van de mestschuif, overbezetting of korte draaipunten in de stal; verkeerd rantsoen en tekort aan mineralen (m.n. droogstand!) ook mogelijk
• Behandeling: precisiewerk –correct bekappen, blauwspray, speciale zalf en een luchtdoorlatend, droog, elastisch verband (geen watten)

Zoolbloeding

Zoolbloeding

• klauwhoornaandoening die zich uit als geelverkleuring en/of bloedinkjes in het zoolhoorn
• Oorzaak: combinatie van voeding (veel bestendige koolhydraten), (pens)verzuring en/of een ontsteking (mastitis, baarmoederontsteking) waarbij gifstoffen worden gevormd en een harde ondergrond, waarbij de koeien (te) veel staan
• In ernstige vorm kan de zool over een grote oppervlakte loslaten (dubbele zool). 
• Behandeling: bekappen --> let op: maak de zool niet te dun (0,5 cm!)

Chronische bevangenheid

• klauwhoornaandoening die zich uit in groeven aan de voorzijde van de klauwen en eventueel zelfs een knik in de voorzijde van de klauw
•  Oorzaak: combinatie van voeding (veel bestendige koolhydraten), (pens)verzuring en/of een ontsteking (mastitis, baarmoederontsteking) waarbij gifstoffen worden gevormd en een harde ondergrond, die inwerken op de bloedvaten in de klauwwand
• Bekappen, regelmatig
• Zorgen voor voldoende structuur en vit/mineralen in het rantsoen!
• Acuut ook mogelijk: 
• kreupel aan 4 poten, op eieren lopen
• vaak tgv ineens veel te veel krachtvoer, pensverzuring

Zoolzweer

• klauwhoorndefect dat zich uit als een defect in de zool van de klauwen
• Oorzaak: combinatie van voeding (veel bestendige koolhydraten), (pens)verzuring en/of een ontsteking (mastitis, baarmoederontsteking) waarbij gifstoffen worden gevormd en een harde ondergrond, waarbij de koeien (te) veel staan
• zoolzweren zijn vaak het eindstadium van zoolbloedingen
• pijnlijke aandoening
• Behandeling: bekappen --> let op: maak de zool niet te dun (0,5 cm!) en klosje onder andere klauw; eventueel met verband!
• langdurige toediening van biotine (maanden) heeft zowel een preventief als een genezend effect heeft

Zoolzweer

Teenpuntnecrose

Oorzaak niet altijd duidelijk --> stoten teenpunt is risico! 

Necrose = rotting/afsterving!

Pijnlijke aandoening

• Kan in een vroeg stadium lichte kreupelheid geven
• In een laat stadium: soms geheel ontlasten poot, gaten in de punt van de hoornschoen
• In de zomer: nog wel eens maden er in! 
• Klauwbot bij betrokken --> ontsteking trekt die kant op

Onder verdoving amputeren van (een deel van) de klauw

Assymetrische klauw

Erfelijke aandoening

Binnenklauw --> kleiner dan 2/3 van de buitenklauw!

Zware belasting buitenklauw

(let op: door koehakkige stand en slechte conditie ook overbelasting)

Niet te corrigeren met bekappen --> niet mee doorfokken!

Axiale wandscheur

• Verticale fissuur/scheur aan de binnenzijde van de klauw (meestal buitenklauw) van meestal de zool tot de kroonrand 
• Koeien kunnen er ernstig kreupel aan zijn 
• De oorzaak zal een combinatie van vooral voeding en huisvesting zijn
• Ook SandCracks --> vleesvee --> voorklauwen -->
• Dunner maken rondom scheur, druk verlagen

Kurkentrekkerklauw

• vormafwijking van meestal de buitenklauw,vaak achterpoten
• Aangetaste klauwen langer en smaller dan de andere klauw, met binnenwaartse en opwaartse draaiing --> gewicht op wandoppervlakte, mn. balgebied
• Minstens voor een deel erfelijk

Dikke hak

• Vaak een gevolg van een harde schurende boxbedekking
• Bodem is veelal te hard en/of te ruw --> eerst kaalheid ontstaat, daarna verwonding en verdikking
• Weidegang, diepgestrooide boxen en vrijloopstalling geven extra comfort ter voorkoming van hakbeschadigingen
• Bij acute infectie: antibiotica volgens bedrijfsbehandelplan