Par. 3.3 Bezet Nederland 2023

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H3 De Tweede wereldoorlog

3.3 Bezet Nederland

10 mei 1940

120.000 Duitse, modern bewapende soldaten vallen Nederland binnen 

Nederlandse leger

300.000 slecht bewapende soldaten waren niet opgewassen tegen het Duitse leger

Bombardement Rotterdam 14 mei 1940

15 mei 1940

Capitulatie van Nederland

door generaal Winkelman

Rijkscommissaris Seyss Inquart wordt de nieuwe leider van Nederland

Grote veranderingen door Duitse bezetting

-  einde democratie 

-  einde rechtsstaat 

- verplicht  aanpassen  aan de totalitaire ideologie van de nazi's (= gelijkschakeling)

- censuur in de pers

- terreur: jodenvervolging en dwangarbeid

aanvankelijk valt de bezetting mee!

Dit verandert na de Februari-staking in 1941.

Februaristaking 1941

enige protestactie ooit tegen de anti- joodse maatregelen

Duitsers  reageren met geweld en razzia's!

(razzia = jacht op een groep mensen door politie of leger)

0

Houding van de Nederlanders:

1. verzet: je bent tegen de Nazi's en onderneemt actie tegen hen

2. collaboratie: je bent voor de Nazi's en werkt met hen samen

3. aanpassen (accomodatie): de meeste Nederlanders kozen niet duidelijk partij en hielden zich gedeisd.

Er wordt vaak gesproken over de " goede" en de " foute" Nederlander. Maar wanneer en waarom was je goed of fout?? 

actueler dan ooit!!!

Soldaat van Oranje

musical

2015 200 jaar koninkrijk

Verzet

illegale kranten

helpen met onderduiken

aanslagen en boycot

vervalsen van passen

voedselbonnen stelen

Verzet groeit naarmate de oorlog langer duurt en de Nazi's meer terreur gebruiken

illegale pers

Collaboratie

25.000 Nederlandse SS-ers

100.000 NSB-ers

maar ook:

"Bunkerbouwers", sommige politie-agenten, Nederlandse Spoorwegen, 

burgemeesters 

arbeiders in machinefabrieken

enz. enz.

Arbeidsdienst

vanaf 1942

Werken in fabrieken in Duitsland

Veel Nederlandse mannen doken onder

Vandaag

Market Garden (NOS 4.36 min)

Bevrijding

Bevrijding

begin september 1944: geallieerden trekken Zuid-Limburg binnen (Mesch)

eind september 1944: Market Garden of Slag om Arnhem: mislukt

boven de grote rivieren blijft Duits tot het voorjaar 1945 ==> hongerwinter

5 mei 1945: Duitsland geeft zich over

dia hierna

teisteringen van de hongerwinter

bevrijdingsjournaal

dia hierna

Hitler is dood

dia hierna

geallieerden bevrijden West-Nederland

Hierna: De oorlogswinter in Roermond

documentaire over het laatste oorlogsjaar 

https://www.npostart.nl/de-oorlogswinter-van-roermond/04-05-2017/POW_03496219

(Het Verdriet van Roermond: oudere film over de executie van 15 jongens/mannen die onderdoken om de Arbeidsinzet te ontlopen/ aandacht voor Matheus, de SSer die opdracht gaf en wist te ontkomen aan de rechter)

www.npostart.nl

arier-verklaring 1940

dia hierna

wat ging er fout bij Market Garden?

bevrijdingsjournaal

Verzet

Collaboratie

Onderduikers helpen

Lid worden van de waffen-SS

een oranje pin op je jasje dragen

Illegale kranten maken

Bouwen van bunkers

Waarom was het Nederlandse leger zo slecht bewapend?

1. Door de crisis was er geen geld
2. Nederlanders hielden niet van oorlog
3. Een neutraal Nederland had geen leger nodig
4. Nederland wilde aangevallen worden

Zou jij een ariërverklaring ondertekenen als dat de enige manier was om je baan te behouden?

1. Ja
2. Nee

vanaf 15.45 min