1. De maatschappij en de politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Politiek

Hoofdvragen 1.1:

• Wat is politiek?

Begrippen:

• Politiek
• Politici
• Bestuurders
• Overheid
• Politieke niveaus
• Politieke macht
• Volksvertegenwoordigers
• Politieke besluitvorming
• Overheidsbeleid

Waar denk jij aan bij het woord politiek?

Politiek:

Het maken van keuzes en het nemen van beslissingen over hoe een land, een provincie of een gemeente bestuurd moet worden.

Bestuurlijke (politieke) niveaus in Nederland:

• Het land (nationaal bestuur, ook wel 'het rijk')
• De provincie
• De gemeente (lokaal bestuur

De overheid:

Ambtenaren:

Personen die werken voor de overheid.

Overheid:

Alle ambtenaren en politici samen.

Politieke macht:

• Politici hebben politieke macht: ze nemen vaak belangrijke besluiten waarvan iedereen de gevolgen merkt.
  
• Wij hebben invloed, want wij kiezen volksvertegenwoordigers die de keuzes voor ons maken.
  
• De manier waarop politici besluiten nemen noemen heet: politieke besluitvorming.
  
• Het geheel van regels en afspraken noemen we: overheidsbeleid.
  

Hoofdvragen 1.2:

• Wat is de rol van de politiek bij een maatschappelijk probleem

Begrippen:

• Algemeen belang
• Politieke agenda
• Maatschappelijk probleem
• Waarden
• Normen
• Belangen
• Belangentegenstellingen
• Macht
• Machtsmiddelen
• Politiek probleem

Algemeen belang: 

De politiek houdt zich bezig met zaken die voor veel mensen belangrijk zijn. 

Dit noemen we zaken die van algemeen belang zijn.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Onderwijs
  
• Veiligheid
  
• Zorg
  
• Woningbouw
  
• Wegen
  
• Etc.
  

Maatschappelijk probleem:

Vier kenmerken:

1. Veel mensen hebben last van het probleem. (sociaal probleem)
2. Er zijn verschillende meningen over de oorzaak en de oplossing.
   
3. Het probleem krijgt veel aandacht in de media.
   
4. De politiek moet zich met het probleem bemoeien. (politiek probleem)

Opdracht: 

Geef op de volgende slides aan of het gaan om een maatschappelijk probleem.

Doe het zo:

1. Het is een sociaal probleem, want:
   
   
2. Er zijn veel verschillende meningen over, want: 
   
3. Het krijgt veel aandacht in de media, want:
4. De politiek bedenkt oplossingen, zoals: 

Leg aan de hand van de 4 kenmerken uit dat graffiti een maatschappelijk probleem is:

Leg aan de hand van de 4 kenmerken uit dat jeugdcriminaliteit een maatschappelijk probleem is:

Leg aan de hand van de 4 kenmerken uit dat zwerfaval een maatschappelijk probleem is:

HERHALING JAAR 3:

HERHALING JAAR 3:

Normen zijn?

1. Gezondheid
2. Waarden
3. Alles in de maatschappij
4. Geschreven en ongeschreven regels

Waarden zijn?

1. Wat JIJ belangrijk vindt in het leven
2. Hetzelfde als normen
3. Regels die de wet bepaalt
4. Wat anderen belangrijk vinden

Wat is jouw waarden top 5?
(als je het lastig vindt kun je hier waarden vinden: https://www.kritischehouding.nl/2009/12/overzicht-positieve-waarden.html)

Welke normen horen bij jouw waarden?

HERHALING JAAR 3:

HERHALING JAAR 3:

1: Wat is een belang van de jongeren?
2. Wat is een belang van de horeca?

3. Wat is een tegengesteld belang tussen de jongeren en de horeca?

HERHALING JAAR 3:

Welk machtsmiddel past bij de volgende uitspraak: "Politie beëindigt illegaal RAVE-feest in Frankrijk"

Van welk machtsmiddel maakt de paus gebruik?

Welk machtsmiddel hoort bij deze uitspraak: "IC-arts: We zien dat het coronavirus nog niet onder controle is"

Hiernaast zie je een foto van voetbalrellen. Van welk machtsmiddel maken de hooligans gebruik?

Belang

Waarde

Ideaal

Ideaal voor de hele samenleving

Voordeel

Gericht op de korte(re) termijn

Gericht op de langere termijn, op het leven

Voordeel voor eigen groep of persoon

Gericht op het vergroten van eigen geluk

Gericht op het vergroten van maatschappelijk geluk

Verschil waarde en belang 

In deze tabel worden de verschillen tussen waarden en belangen weergegeven. De tabel kunnen de leerlingen zelf invullen.

Antwoorden:

Belang

• Voordeel
• Voordeel voor eigen groep of persoon
• Gericht op korte(re) termijn
• Gericht op het vergroten van het eigen geluk

Waarde

• Ideaal
• Ideaal voor de hele samenleving
• Gericht op de langere termijn, op het leven
• Gericht op het vergroten van maatschappelijk geluk

Schrijf 3 dingen op die je nu goed snapt:

Wat begrijp je nog niet zo goed?