This lesson contains 43 slides, with text slides and 1 video.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
Paragraaf 1 Dierenwelzijn
Paragraaf 7.5 Een populatie vol allelen
Slide 1 - Slide
Doel 7.5
11. Je legt uit hoe allelfrequenties in een instabiele populatie veranderen.
12. Je berekent genotype- en allelfrequenties in een stabiele populatie met behulp van de regels van Hardy-Weinberg.
Slide 2 - Slide
Slide 3 - Video
Populatie genetica - instabiele populaties
Door allerlei oorzaken kan in de loop van de tijd de genetische samenstelling van een populatie veranderen.
-> migratie
-> toeval
-> natuurlijke selectie
Slide 4 - Slide
Populatie genetica - instabiele populaties
Genetische samenstelling in de populatie kun je bekijken door te kijken naar:
Allelfrequentie: hoe veel komt een bepaald allel voor?
Genotypefrequentie: hoe vaak komt een bepaald genotype voor?
Slide 5 - Slide
Allelfrequentie
Bijvoorbeeld in een populatie
130 * AA
60 * Aa
10 * aa
Wat is de allelfrequentie van A en van a?
Slide 6 - Slide
Allelfrequentie
Bijvoorbeeld in een populatie
130 * AA
60 * Aa
10 * aa
Frequentie A is 320 van de 400 en 320/400 = 0,8
Frequentie a is 80 van de 400 en 80/400 = 0,2
Slide 7 - Slide
Genotypefrequentie
Bijvoorbeeld in een populatie
130 * AA
60 * Aa
10 * aa
Frequentie AA is 130 van de 200 dus 130/200 = 0,65
Frequentie Aa is 60 van de 200 dus 60/200 = 0,3
Frequentie aa is 10 van de 200 dus 10/200 = 0,05
Slide 8 - Slide
Genotypefrequentie
Bijvoorbeeld allel voor groene erwten (A) en gele erwten (a).
AA: 0,7 (= 70%)
Aa: 0,25 (= 25%)
aa: 0,05 (= 5%)
Nu kun je de allelfrequentie bepalen.
Slide 9 - Slide
Allelfrequentie
Bijvoorbeeld allel voor groene erwten (A) en gele erwten (a).
AA: 0,7 dus 0,7 A
Aa: 0,25 dus 0,125 A + 0,125 a
aa: 0,05 dus 0,05 a
Totaal 0,825 A (= 82,5%) en 0,175 (= 17,5%) a
Slide 10 - Slide
Allelfrequenties veranderen
Door gene flow:
Het mixen van allelen tussen populaties door migratie
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Slide
Allelfrequentie voor grijze vacht omlaag
Allelfrequentie voor grijze vacht omhoog
Slide 13 - Slide
Allelfrequenties veranderen
Door genetic drift (toeval!)
Bijvoorbeeld bij voortplanting in kleine populatie.
Slide 14 - Slide
Slide 15 - Slide
Allelfrequentie voor grijze vacht omhoog
Slide 16 - Slide
Allelfrequenties veranderen
Door genetic drift (toeval!)
Bijvoorbeeld door het flessenhals effect.
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Slide
Catastrofe
Slide 19 - Slide
Allelfrequentie voor grijze vacht omhoog
Slide 20 - Slide
Allelfrequenties veranderen
Door genetic drift (toeval!)
Bijvoorbeeld door het founder effect.
Slide 21 - Slide
Slide 22 - Slide
Slide 23 - Slide
Allelfrequentie voor grijze vacht lager
Slide 24 - Slide
Allelfrequenties veranderen
Door natuurlijke selectie (geen toeval!):
Veranderingen in de genetische samenstelling van een populatie als gevolg van een verschillende fitness.
Slide 25 - Slide
Slide 26 - Slide
Slide 27 - Slide
Allelfrequentie voor grijze vacht omlaag
Slide 28 - Slide
Slide 29 - Slide
Slide 30 - Slide
Slide 31 - Slide
Allelfrequentie voor grijze vacht omhoog
Slide 32 - Slide
Stabiele populaties
Geen natuurlijke sectie
Geen migratie
Grote populatie (dus geen genetic drift)
Geen mutaties
Dan: Hardy-Weinberg evenwicht
Slide 33 - Slide
Hardy Weinberg formule
Ik noem de allelfrequentie van het
dominantie allel p.
Ik noem de allelfrequentie van het
recessieve allel q.
Dan is p + q = 1.
Slide 34 - Slide
Hardy Weinberg formule
Stel een nieuw individu wordt geboren
in een populatie waarin geldt
p + q = 1.
Wat is dan de kans dat dit individu
genotype AA heeft? En Aa? En aa?
Slide 35 - Slide
Hardy Weinberg formule
Een individu in een populatie heeft
kans p op A en kans q op a.
De kans op AA is dan p*p = p2
De kans op Aa (plus aA) is dan 2*p*q
De kans op aa is dan q*q = q2
Én p2 + 2pq + q2 = 1
Slide 36 - Slide
Hardy Weinberg formule
genotypefrequentie AA is p2
genotypefrequentie Aa is 2pq
genotypefrequentie aa is q2
Slide 37 - Slide
Hardy Weinberg evenwicht
Als er in een populatie géén sprake is van geneflow, genetic drift en natuurlijke selectie of mutaties dan blijven de allelfrequentie en genotypefrequenties over de generaties hetzelfde.
Dan mag je ook uitgaan van p + q = 1 en p2 + 2pq + q2 = 1
Slide 38 - Slide
Gebruik wet Hardy-Weinberg
Berekenen allelfrequenties vanuit genotype frequenties en andersom
Aantonen of een populatie voldoet aan de wet of niet door te kijken of de allelfrequentie verandert per generatie
Slide 39 - Slide
Opdracht 1
Bij schapen komt een witte vacht tot stand onder invloed van het dominante gen H en een zwarte vacht door het recessieve gen h. Uit een kudde schapen in Idaho werd een steekproef van 900 schapen genomen. Van deze schapen hadden er 891 een witte vacht en 9 een zwarte vacht. Op deze populatie is de regel van Hardy Weinberg van toepassing.
Bereken de frequentie van allel H in deze populatie.
Slide 40 - Slide
Opdracht 1 uitwerking
H = wit allel, h = zwart allel
HH = wit fenotype, Hh = is wit fenotype, hh = is zwart fenotype
genotypefrequentie hh = 9 / 900 = 0,01
q2 = 0,01
q = 0,1 = allelfrequentie h
Omdat p + q = 1
p= 0,9 = allelfrequentie H
Slide 41 - Slide
Doel 7.5
11. Je legt uit hoe allelfrequenties in een instabiele populatie veranderen.
12. Je berekent genotype- en allelfrequenties in een stabiele populatie met behulp van de regels van Hardy-Weinberg.