5.3 Nieuws

• Maatschappijleer
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

5.3 Nieuws

Lesdoelen

• Ik kan uitleggen wat persvrijheid is.

• Ik kan de functies van media in de samenleving benoemen.

Lees 5.3 en beantwoord de volgende vragen:

1. Welke vier criteria gebruiken journalisten om te bepalen of iets een nieuwsbericht is?
2. Op welke drie manieren komen journalisten aan nieuws?
3. Wat is nepnieuws, en met welk doel wordt het vaak verspreid?
4. Waarom is hoor en wederhoor belangrijk in de journalistiek?
5. Hoe kun je als lezer of kijker controleren of een nieuwsbericht betrouwbaar is?

Wat is nieuws?

Bij de beoordeling van berichten stellen journalisten de volgende vragen:

Gaat het om een actuele gebeurtenis?

Is het een bijzondere gebeurtenis?

Gaat het over belangrijke of bekende personen?

Is de gebeurtenis dichtbij of ver weg?

Is de gebeurtenis interessant voor de doelgroep?

Is de gebeurtenis interessant voor de samenleving?

Waar komt het nieuws vandaan?

Hoe komen journalisten aan hun berichten?

- Ze zoeken zelf naar nieuws. Ze krijgen tips of houden interviews.

- Ze kijken naar berichten van personen of organisaties. Bijvoorbeeld uit tweets, persconferenties of persberichten.

- Ze nemen nieuws over van andere journalisten of media. Maar ook van speciale persbureaus als ANP of Novum.

Wat is een persbureau?

Kijkopdracht: noem de manieren waarop

het NOS Journaal aan zijn nieuws komt op.

0

Goede journalisten houden zich aan een aantal afspraken om ervoor te zorgen dat informatie klopt:

- Alle informatie die binnenkomt wordt gecontroleerd.

- Ze zorgen voor hoor en wederhoor: als er verschillende partijen betrokken zijn, worden ze allemaal gehoord.

- Een journalist laat niet zijn mening blijken.

- Journalisten vermelden meestal hun bron.

Subjectief of objectief?

Of nieuws feiten bevat of vooral meningen, noemen we ook wel objectief en subjectief nieuws.

Dit hangt af van of er bronnen zijn geraadpleegd, of er hoor en wederhoor is geweest en of de nieuwsbron vermeld is.

Wat is het verschil tussen subjectief en objectief?

Lees de nieuwsartikelen

1. Waar is het artikel gepubliceerd? Is de publicatie bekend om betrouwbare informatie? Kun je meer zeggen over de reputatie van de bron

2. Wat zijn de belangrijkste feiten in het artikel? Zijn deze feiten duidelijk en verifieerbaar? Kun je voorbeelden geven van hoe je dit zou kunnen controleren

3. Hoe verhoudt dit artikel zich tot andere artikelen over hetzelfde onderwerp? Zijn de belangrijkste informatie en meningen in lijn met wat andere bronnen zeggen? Of zijn er tegenstrijdigheden

4. Wat zijn de gevolgen van de gebeurtenissen in het artikel voor de mensen in de samenleving? Welke groepen of individuen worden beïnvloed door deze gebeurtenissen?

5. Heeft het artikel een objectieve toon? Zijn de uitspraken duidelijk en gebaseerd op feiten, of lijkt het meer een persoonlijke mening van de schrijver?