De Atheense democratie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Oude Grieken

De Atheense democratie

Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen hoe de Atheense democratie werkte.
   
   
2. Ik kan de Atheense democratie vergelijken met de huidige Nederlandse democratie. 

De Grieken verbouwden graan, druiven en olijven.

De Grieken verkochten wijn, olijfolie en aardewerk. Deze producten werden via de haven verhandeld.

Vrouwen waren ondergeschikt aan hun mannen. Alleen jongens gingen in de poleis naar school.

De Akropolis is het hoogste punt in de stad. Hier staan de belangrijkste tempels en is het in tijd van oorlog veilig.

De Agora

De polis Athene

Akropolis betekent 'hoogste deel van de stad'.

Het Parthenon was de tempel voor Athena

Hier verbouwden boeren hun gewassen.

Hier woonden de mensen van Athene

Agora

Akropolis

Hier kwam de handelswaar binnen

Athene

• Het volk is de baas (democratie)
  
• Atheens burgerrecht voor volwassen mannen van wie de ouders in de stadstaat geboren waren.
  
• Kinderen krijgen een opvoeding met veel kunst en cultuur
• Vreemdelingen, vrouwen en kinderen hadden geen burgerrecht.
• Slaven hadden helemaal geen rechten.

Wie had het Atheense burgerrecht?

1. Alle inwoners van de stadstaat
2. Volwassen mannen waarvan de ouders in de stadstaat geboren waren
3. Alleen mannen die in de stadstaat geboren waren
4. Volwassen vrouwen en mannen waarvan de ouders in de stadstaat geboren waren

Welke groep had helemaal geen rechten in het oude Athene?

1. Vreemdelingen
2. Vrouwen
3. Kinderen
4. Slaven

Het bestuur van Athene

• Elke stadstaat had zijn eigen bestuur en eigen wetten > Democratie (?).

• Athene - Democratie - Manier van besturen waarbij burgers veel invloed hebben op het bestuur.

• Alle vrije mannen die burger van Athene waren mochten stemmen.

• 40x per jaar vergaderen op de Pnyx!

https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=FcU9UvzHdRg

Hoe vaak vergaderden de burgers van Athene op de Pnyx?

1. 60 keer per jaar
2. 20 keer per jaar
3. 80 keer per jaar
4. 40 keer per jaar

Wat voor manier van besturen had Athene?

1. Monarchie
2. Democratie
3. Oligarchie
4. Autocratie

Eerste democratie Athene

burgers

• mochten stemmen op wie de besluiten mochten maken.
• mensen wegstemmen.

middengroep

• mochten niet stemmen.
• mogen gaan en staan waar ze willen.

slaven

• mochten niet stemmen.

Schervengericht = ostracisme

• 1 keer per jaar de naam van een ongewenste burger op een potscherf  krassen.​ 
• Als er tenminste 6000 scherven waren bekrast, werd er gestemd.​ 
• De man die de meeste stemmen had gekregen werd voor 10 jaar verbannen uit de polis Athene.  ​
• Waarom? Democratie beschermen!

Hoe lang werd de man die de meeste stemmen had gekregen verbannen uit de polis Athene?

1. 15 jaar
2. 5 jaar
3. 20 jaar
4. 10 jaar

Wat was de reden om de naam van een ongewenste burger op een potscherf te krassen?

1. Wetten naleven
2. Belastingen innen
3. Corruptie bestrijden
4. Democratie beschermen

Vergelijking

Directe democratie

- Athene, stadsplein

- Vrouwen, slaven, 'vreemdelingen'

- Referendum

Indirecte democratie

- Volksvertegenwoordigers kiezen

- Parlementaire democratie

Athene was eerst een?

Daarna werd Athene

Vervolgens werd Athene een?

Toen werd Athene een?

Monarchie

Aristocratie

Democratie

Tirannie

Hoe was het bestuur van Athene geregeld? Maak de zinnen af.

Het bestuur van de stad Athene was een..

In Nederland hebben we een..

directe democratie

indirecte democratie

Je stemt op mensen die namens jou beslissen over een plan.

Alleen mannen mogen stemmen op een plan.

Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen hoe de Atheense democratie werkte.
   
   
2. Ik kan de Atheense democratie vergelijken met de huidige Nederlandse democratie. 

Hoe werkte de Atheense democratie?

Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen de Atheense democratie en onze moderne democratie?