Les 2

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Huiswerk deze les

Doornemen paragraaf 4.1

Maken de opdrachten van deze paragraaf

opdracht 1 t/m 18

Telefoons

Kauwgom in de prullenbak

• 
  
• We kijken het gemaakte werk na
• Ik bespreek de volgende paragraaf
• Je gaat aan de slag met het huiswerk
• We sluiten de les af met een korte herhaling van paragraaf 1 + 2

Deze les

Opdracht 1

In jouw omgeving zijn er denk ik veel kantoren en minder fabrieken. De fabrieken die er zullen zijn zullen vast geen grote fabrieken zijn.

Opdracht 2

Aardappelen kun je eten met groente (en vlees), maar aardappelen worden ook gebruikt om chips, patat en andere producten te maken (het is ook een bindmiddel)

Opdracht 3 

tarwe wordt gezaaid

tarwe wordt geoogst

tarwe wordt verwerkt tot meel

brood wordt gebakken

brood wordt verkocht

Opdracht 4

Aantal bedrijven: boer, meelfabriek, bakker (winkel)

Vaak zit er ook nog groothandel en transport tussen.

Opdracht 5

a) de consument is géén bedrijf, hij voegt ook geen waarde toe aan het product. Daarom niet bij de bedrijfskolom.

b) Zonder supermarkt zijn er 3 bedrijven nodig.

c) Een groothandel komt vaak voor als tussenpersoon tussen de meelfabriek en de supermarkt. Soms is het transport uitbesteed, die zou tussen de graanboer en meelfabriek en tussen de meelfabriek en de broodfabriek kunnen zitten. 

Opdracht 6

a) de meelfabriek voegt 0,45 - 0,20 = € 0,25 aan waarde toe.

b) de toegevoegde waarde van de broodfabriek is 

1,10 - 0,45 = € 0,65

c) de consument voegt geen waarde toe, die eet het brood op!

Opdracht 7

boerderij

kaasfabriek

groothandel

supermarkt

Opdracht 8

a) onjuist

b) onjuist (ook die moeten eraan verdienen)

c) onjuist

Opdracht 9

Materiaalkosten:

14,90 x 15 = € 223,50

                    €     2,60

           Totaal € 226,10

Opdracht 10

500 x 1,50 = € 750,-

                    €   39,-

           Totaal € 789,-

Opdracht 11

Om de productiekosten te berekenen tel je alle kosten bij elkaar op!

110 + 48 + 30 = € 188,-                Antwoord D is juist

Opdracht 12

Productie kosten fietsenmaker: inkoopkosten, arbeidskosten, energiekosten, verzekeringskosten etc.

Opdracht 13

Kostprijs per koekje: totale kosten delen door het aantal geproduceerde koekjes.

42 delen door 350 = € 0,12

Opdracht 14

Aantal ijsjes: productiekosten delen door de kostprijs.

3780 delen door 0,90 = 4.200

Opdracht 15

Productiekosten: afzet keer kostprijs.

500 x 7,80 = € 3.900,-

Opdracht 16

a) een bosbouwbedrijf produceert hout

b) textielfabrieken gebruiken katoen of wol

c) een zwembad levert een leuke tijd op (waterpret) maar levert ook veiligheid op (zwemles)

Opdracht 17

a) melkveebedrijf, bloemkoolbedrijf, tulpenbroeierij

b) hoogovens, koekfabriek, kaasfabriek

c) taxibedrijf, verzekeringsbedrijf, bank

Opdracht 18

1 = industrieel bedrijf

2 = agrarisch bedrijf

3 = dienstverlenend bedrijf

4.2 Wat levert het op?

4.2 Wat levert het op?

Je leert deze les

• Wat een ondernemer is
  
• Wat de drie productiefactoren zijn
  
• Wat investeren is

• Ondernemer
  
• iemand die met een eigen bedrijf zijn geld verdient

Werken kun je als ...

1. werknemer (-> je werkt voor een baas)
2. werkgever (-> je werkt als ondernemer en je bent dus eigen baas)

Productiefactoren:

• Kapitaal
  

•              Investeren
  
• Het kopen van nieuwe kapitaalgoederen 
• Hierdoor wil een ondernemer meer, beter of goedkoper produceren

• Arbeid
  

Kapitaal:

Geld, machines, gebouwen, gereedschappen en andere hulpmiddelen zijn kapitaalgoederen

K

Arbeid:

Al het werk dat mensen doen

A

• Natuur
  

Natuur:

Alles wat uit de natuur komt zonder bewerking door mensen

N

Investeren

Investeren: het kopen van kapitaal goederen, zoals een machine of

bedrijfswagen

Het doel van investeren:

• Meer te produceren
  
• Beter te produceren
  
• Goedkoper te produceren
  

vervolg 4.2 

Je leert ook in deze paragraaf

• Wat concurrenten zijn
  
• Hoe je de winst kunt berekenen of weten wanneer een bedrijf verlies maakt
  

Concurrenten

bedrijven die het zelfde willen of maken.

Winst of verlies?

Door goederen of diensten te verkopen ontvang je geld. Dat is de opbrengst van de verkoop. Van de opbrengst moet je eerst alle kosten betalen. Als er daarna geld overblijft, heb je winst.

Als de kosten hoger zijn dan de opbrengsten, maak je verlies.

Als een bedrijf lange tijd verlies lijdt en de schulden niet meer kan betalen, gaat het failliet.

Winst

Je hebt voor €150,- hamburgers verkocht.

Je hebt ze gekocht voor € 100,-

Je winst is €150,- - €100,- = €50,-

Verlies

Je hebt voor €130,- milkshakes verkocht.
Je hebt ze gekocht voor € 140,-
Je verlies is €130,- - €140,- = -€10,-

Failliet

als een bedrijf heel lang verlies maakt en de schulden niet meer kan betalen gaat het failliet. Bedrijf wordt dan gesloten.

Huiswerk volgende les

Doornemen paragraaf 4.2

Maken: de opdrachten van deze paragraaf (blz 102)

(m.u.v. opdracht 19, 20 en 26)

 i(opdracht 45 + 54 mag je overslaan)

deze mag je dus overslaan

Afsluiting les

• 
  
• er volgen een aantal vragen
• maak de vraag, we kijken ze daarna na

TERUGBLIK: De productiefactoren zijn:

1. Arbeid en Natuur
2. Natuur, Arbeid en Kapitaal
3. Natuur, Arbeid en Vervoer
4. Arbeid, Kapitaal en Vervoer

Welke productiefactor zie je hiernaast?

1. Kapitaalgoederen
2. Natuur
3. Arbeid
4. Ondernemerschap

Waarom investeren bedrijven?

1. Omdat het moet
2. Om goedkoper en beter te kunnen produceren
3. Om alleen goedkoper te kunnen produceren
4. Omdat investeren in het bedrijfsleven verplicht is.

Match de concurrenten met elkaar

Mick verkoopt computerspelletjes voor € 45,- per stuk. Hij verkoopt er 120.
Hoeveel zijn zijn opbrengsten?

Zijn opbrengst is € 7.890,-
Zijn kosten bedragen € 6.780,-
Heeft hij winst of verlies? En hoeveel euro dan?

Zijn opbrengst is € 7.800,-
Zijn kosten bedragen € 9.230,-
Heeft hij winst of verlies? En hoeveel euro dan?

uitslagen

B - C - B

     Apple <-> Samsung

Jumbo <-> AH      

  Bol.com <-> Wehkamp

Jack&Jones <-> G-star         

5.400 - 1.110 - 1.430 verlies