1.3 en 1.4 Kernbegrippen en de samenleving onderzoeken

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

 Kernbegrippen bij maatschappijleer en de samenleving onderzoeken

Par. 1.3 en 1.4

Planning

• Lesdoelen
• Terugblik verbindingen
• Uitleg begrippen
• Aan het werk

Aan het einde van deze les kan je:

• Uitleggen wat waarden en normen zijn en hier een voorbeeld bij noemen.
• Door middel van een voorbeeld uitleggen wat een belang en een belangentegenstelling is.
  
• Uitleggen welke machtsmiddelen er zijn en welke volgens jou het best werken.
• Begrip sociale ongelijkheid uitleggen.
  
• Uitleggen wat de 4 kenmerken van een maatschappelijk probleem zijn.
• Uitleggen hoe je een goede mening kan vormen.

Terugblik: koppel de binding aan het juiste voorbeeld.

Economische binding

kennisbinding

politieke binding

gevoels-
binding

Je belt een vriend.

Je ontvangt salaris bij de Jumbo

Je rijdt over het fietspad naar school

Je doet mee aan de training

Waarden

Uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven.

Voorbeelden hiervan zijn:

1. Gezondheid.
2. Status.
3. Vrijheid.
4. Familie.
5. Discipline.

Normen

Opvattingen / regels over hoe je je op grond van waarden behoort te gedragen.

Let op: Normen horen altijd bij een bepaalde waarde

Welke norm hoort bij de waarde familie?

Noem twee verschillende waarden en normen
uit het filmpje. Hoe verschillende de andere landen
van mening over het gebruik van wiet?

Terugblik koppel de foto aan het juiste begrip

Waarde

Norm

gezondheid

Belang

Het voordeel dat iemand ergens bij heeft

Noem een belang wat je
als scholier hebt:

Hoe kan je anderen beïnvloeden?

• Macht : Het vermogen om het gedrag of het denken
  van anderen te beïnvloeden.
• Machtsmiddelen: Middelen waarmee je het gedrag
  van anderen kunt beïnvloeden.
  
  
  

Machtsmiddelen:

Functie of beroep	Hoeveelheid geld
kennis en vaardigheden	Aantal mensen
Aanzien of status	Toegang tot de media
Overtuigingskracht	Geweld
Toegang tot invloedrijke personen

Welk machtsmiddel wordt bij iedere afbeelding ingezet?

Functie/beroep

kennis

aanzien/status

overtuiging

geld

media

geweld

invloedrijke mensen

0

Welke belangen komen er voorbij in dit filmpje? (jongeren/overheid)

In hoeverre is hier sprake van tegengestelde belangen?

Welk machtsmiddelen gebruikt de overheid om de feestjes te stoppen?

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid 

Sociale ongelijkheid: niet iedereen heeft dezelfde kansen in de samenleving. 

Onderzoek

Bij maatschappijleer onderzoek je maatschappelijke problemen (dingen die problemen zijn in de samenleving)

Maatschappelijke problemen hebben vier kenmerken:

1. Van invloed op veel mensen
2. Er zijn verschillende meningen
3. Krijgt veel aandacht in de media
4. De politiek moet zich bemoeien met de oplossing

Vervolgens ga je kijken naar de verschillende invalshoeken die er zijn om naar je probleem te kijken:

1. Wie heeft welk belang?
   
2. Welke waarden en normen spelen een rol?
3. Welke macht wordt er gebruikt om het probleem aan te pakken?
4. Wat is volgens jou de oplossing van het dilemma?

Eigen mening

Om goed je eigen mening te kunnen geven zijn drie dingen nodig:

1. Je moet de feiten kennen. Weet je de feiten niet, is het vaak een vooroordeel. 
2. Je moet iets van verschillende kanten bekijken. Anders weet je niet welk advies je moet geven.
3. Je moet argumenten geven waarom je iets vindt.

Na deze les ken je/kun je

Begrippen: maatschappelijk probleem, dilemma.

Je weet hoe je een maatschappelijk probleem onderzoekt. Je kent de invalshoeken. Ook weet je hoe je goed je mening geeft.

Je kunt je mening geven op de correcte manier over een maatschappelijk probleem

Werkboek maken

• werkboek 1.3 blz. 8 en 9 vraag 1, 6, 8, 11, 14 en de samenvatting.

Dit wordt huiswerk voor de eerst volgende les. 

PO opdracht 1A: waarden en normen

Maak tweetallen (Belangrijk! Deze opdracht deel je met elkaar zodat ieder deze in zijn portfolio kan stoppen)

• Bedenk 3 waarden en 3 normen die jullie belangrijk vinden. (iets wat jij belangrijk vindt + regel die daarbij hoort)  vb. veiligheid – stoplicht.
  
• Maak minimaal 3 foto’s waarop jullie de waarde en norm uitbeelden.
  Dit is buiten school! 
• Beschrijf welke waarde en norm jullie hebben afgebeeld in minimaal 40 woorden. Succes!
  

Opdracht in tweetallen:

• Je zoekt samen via nieuwssites een onderwerp op wat volgens jullie over een maatschappelijk probleem gaat.
• Kijk naar de vier kenmerken van maatschappelijke problemen en schrijf 4 kenmerken van jullie probleem uit. 
• Wat is jullie mening over dit probleem?

(Noem jullie argumenten, hoe anderen er tegenaan kijken ook). 

• Welke belangentegenstellingen komen jullie tegen bij dit probleem?