Mediawijsheid

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

LOB-les

Dinsdag 1 april

22ORT

Andrea 

Inhoud

Inchecken

Social media 

Mediawijsheid

Afronding 

Welke social media apps gebruik jij?

Zonder welke app kan jij echt niet meer en waarom?

Feitje

De meest gebruikte social media-app van Nederland is WhatsApp. 95% van alle Nederlanders gebruikt het. 

Van de jongeren in de leeftijd van 12-25 gebruikt zelfs 99,5% WhatsApp.
De populairste kanalen onder jongeren zijn: Whatsapp, Snapchat, Instagram, TikTok en YouTube.

Daarna komen Facebook, YouTube en Instagram, LinkedIn, Pinterest, TikTok, Snapchat, X en Telegram (NPO kennis, 2025).

Waarom gebruiken jongeren social media? 

Zelfpresentatie:
de mogelijkheid om te laten zien wie je bent en wat je bezig

houdt aan een zelfgekozen publiek.

Sociale status:
volgers, vrienden en likes zijn een maatstaaf voor populariteit.

Sociale druk en controle:
er moet snel gereageerd worden en jongeren controleren of berichten gezien en geliked zijn door vrienden.

Fear of Missing Out (FOMO):
27% van de jongeren is bang om iets te missen als ze geen gebruik maken van social media.

Kan jij je hierin vinden?

Zijn er voor jou nog andere aanleidingen om social media te gebruiken?

Hoeveel schermtijd heb jij gemiddeld per dag?

Feitje 

Jongeren besteden gemiddeld 6,5 uur per dag aan hun telefoons en voor een kwart ligt dit gebruik zelfs boven de 8 uur. 

Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen van social media?

voordeel: 
Gratis
Altijd in contact met vrienden of familie
Positief:

✅ Verbinding met anderen

✅ Toegang tot educatieve content

✅ Snelle communicatie


Nadeel: 
Altijd in contact met vrienden of familie

Voor en nadelen 

Positief:

✅ Verbinding met anderen

✅ Toegang tot educatieve content

✅ Snelle communicatie

Negatief:

❌ Verslavend effect

❌ Nepnieuws en misinformatie

❌ Kan leiden tot stress en angst

Hoe beinvloed social media jouw dagelijks leven?

Beinvloed het gebruik van social media ook jouw werk als verpleegkundige?

JA

NEE

Wat zou je doen als een patiënt jou ‘medisch advies’ laat zien dat hij of zij op sociale media heeft gevonden?
voorbeeld:
Een patiënt zegt dat een ‘wondermiddel’ op TikTok werkt tegen een aandoening. Hoe reageer je?

Wat zou jij ervan vinden als jij jezelf op social media zou terugzien op een foto terwijl je aan het werk bent?
(Je weet niet dat er een foto van jou wordt gemaakt en geplaatst)

Waarom gebruiken we zoveel de telefoon?

De telefoon geeft constants een vorm van ‘beloning’. Een nieuw bericht, een like op een instafoto of een reactie op een tiktok video. Deze vorm van beloning zorgen ervoor dat er dopamine in je hersenen vrijkomen.

Dopamine geeft je een prettig gevoel. De telefoon die deze ‘beloning’ afgeeft is tegenwoordig altijd bij ons. Dus daar waar je naar verlangt, wordt vrij wel altijd en meteen afgegeven.

Tegenwoordig zijn de apps zo slim ontwikkelt, dat de ontwikkelaars precies in spelen op hoe het brein van de mens werkt. 

Waarom gebruiken we zoveel de telefoon?

Een andere reden is dat het vele telefoongebruik sociaal geaccepteerd wordt.

Aangezien iedereen tegenwoordig een telefoon heeft en deze veel gebruikt, ook in het openbaar, wordt het als heel normaal gezien. Zien gebruiken, dóet gebruiken.  

Waarom gebruiken we zoveel de telefoon?

De onlinemarketingwereld. De hele dag wordt er aan de mens gesleurd. De onlinewereld is gericht op het verleiden.

Dit kan door apps, nieuwsmeldingen, reclame etc. Door de innovatieve technologie weet de onlinewereld de mens steeds beter te vinden. 

Reclames en apps weten je haar fijn te vinden, voor de schoenen die je toch niet online had gekocht. Deze reclames achtervolgen je soms nog weken.

Het vele gebruik van je telefoon is een relatief goedkope verslaving, mede dankzij wifi en is over het algemeen bijna altijd beschikbaar (Pauwels, 2016).

Nadelen telefoongebruik

Wat duidelijk een negatief effect op het leerproces is, is multitasking, dus het gebruik van een smartphone en het werken aan een taak of opletten in de les (Pauwels, 2016). 

Hoewel educatief gebruik van telefoons in de klas kansen biedt, zijn de nadelen van niet-educatief gebruik groot, onder meer wat betreft de effecten op sociale vaardigheden en sociaal-emotioneel welbevinden (Kennisrotonde, 2023).

Het gaat dus verder dan alleen het telefoongebruik. Ook andere ICT-middelen zoals een smartwatch, laptop of tablet kunnen voor afleiding zorgen.

Wat denk jij wat er wordt bedoeld met de term: Mediawijsheid?

Betekenis mediawijsheid 

Mediawijsheid is de verzameling competenties die je nodig hebt om actief, kritisch en bewust deel te nemen aan onze mediasamenleving

Betrouwbare informatie en nepnieuws

Wat is betrouwbare informatie?

Wat is nepnieuws? En waarom is dit er eigenlijk?

Betrouwbare informatie

Betrouwbare informatie = juiste gecontroleerde informatie van betrouwbare websites. 

Nep nieuws = nepnieuws is misleidende en onjuiste informatie die wordt verspreid om geld te verdienen of om je mening te beinvloeden 

Betrouwbare informatie 

Hoe vind je betrouwbare informatie voor je verpleegkundige onderzoek? 

PubMed 

Cochrane Library.

CINAHL

Maak jij gebruik van ChatGPT?

Vaak

Soms

Nooit

ChatGPT

ChatGPT gebruiken, ook tijdens de opleiding, is zeker niet verboden.

Maar pas ChatGPT op de juiste manier toe.

Dus laat ChatGPT niet je gehele verslag schrijven. 

Opdracht 

Open ChatGPT en geef de volgende opdracht aan ChatGPT:

- Geef mij een definitie van : Wat is een goede verpleegkundige?

Ga in gesprek met de studenten om je heen en vergelijk wat ChatGPT jullie teruggeeft. 

Een goede verpleegkundige is een zorgprofessional die met deskundigheid, empathie en integriteit bijdraagt aan de gezondheid en het welzijn van patiënten. Dit houdt in:

- Vakbekwaamheid: Beschikt over medische kennis, technische vaardigheden en kritische denkvaardigheden om veilige en effectieve zorg te bieden.

- Empathie en communicatie: Luistert actief, toont begrip en weet helder en respectvol te communiceren met patiënten, familie en collega’s.

- Professionele houding: Werkt volgens ethische en professionele standaarden, blijft leren en ontwikkelen, en gaat respectvol om met diversiteit.

- Samenwerking: Werkt goed in multidisciplinaire teams en draagt bij aan een positieve werkomgeving.

- Stressbestendigheid: Blijft kalm en besluitvaardig in moeilijke situaties en kan goed omgaan met werkdruk.

Een goede verpleegkundige combineert deze eigenschappen om persoonsgerichte zorg te leveren die niet alleen fysiek, maar ook mentaal en sociaal ondersteunend is.

Opdracht

Maak de opdracht voor ChatGPT specifieker:
Geef mij een definitie van : Wat is een goede verpleegkundige ? Laat deze defintie uit maximaal 10 zinnen bestaan en geef mij daarbij minimaal 2 bronnen.

Uitkomst

Een goede verpleegkundige is een zorgprofessional die deskundige en empathische zorg verleent aan patiënten, met respect voor hun individuele behoeften en omstandigheden. Dit omvat het toepassen van actuele medische kennis en vaardigheden om veilige en effectieve zorg te bieden. Daarnaast beschikt een goede verpleegkundige over sterke communicatieve en sociale vaardigheden, waardoor zij in staat is om effectief te communiceren met patiënten, hun families en andere zorgverleners. Het tonen van respect voor de zorgvrager, ongeacht diens sociale of economische status, levensbeschouwing, opleiding, ras, geslacht of leeftijd, is essentieel. Verder is het belangrijk dat de verpleegkundige verantwoordelijkheid neemt voor haar eigen handelen en continu werkt aan professionele ontwikkeling. Samenwerking met andere zorgprofessionals en het bijdragen aan een veilige en effectieve zorgomgeving zijn eveneens cruciale aspecten van goed verpleegkundig handelen.

Zou jij je telefoongebruik graag anders zien?