Havo 5: Brazilië startopdracht soc. geo.

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

De laatste nieuwe LessonUp gaat over de sociale geografie van Brazilië. Sommige onderdelen zul je herkennen van vorig jaar. We bespreken de economische situatie (paragraaf 3.5). Als BRIC-land (Brazilië, Rusland, India en China) staat Brazilië bekend als een land met een hoge economische groei en een grote potentie voor de toekomst.  Vervolgens wordt  ingegaan op de bevolkingsgroei (paragraaf 3.6), verstedelijking (3.7) en uiteindelijk de rol van Brazilië in Zuid-Amerika (3.9) en de wereld (3.10) besproken. Nieuw als examenonderdeel is de beeldvorming van Brazilië: welk beeld hebben we van Brazilië en klopt dat beeld? Hier zullen we eerst kort bij stilstaan voordat we meer leren over Brazilië. 

Beeldvorming (3.2)

Bij veel plaatsen, regio's of landen hebben we een beeld. Het strand, de kou, de mooie gebouwen of de prachtige natuur kunnen beelden zijn die we van plaatsen hebben. Soms omdat we dat zelf hebben gezien op die plaats, maar vaak hebben we ook een beeld van een plaats omdat we die van de media krijgen. Dat kan door het nieuws, de krant of een boek komen, maar ook via social media ontvangen we veel beelden (Instagram, Facebook...). Daardoor hebben we een bepaald beeld van een plaats, maar klopt dat ook?

Geografisch beeld vs. Mental map

Het geografisch beeld is een beeld dat gebasseerd is op feiten over verschijnselen die een ruimtelijk patroon hebben. 

Dit is dus een objectief beeld van een plaats. 

Toch is dit niet het beeld dat mensen in hun hoofd hebben. Sommige dingen onthouden mensen sneller (bijvoorbeeld negatieve dingen) en mensen onthouden ook sneller dingen die hun interesseert. Wat overblijft bij de mensen is de mental map. Letterlijk vertaald betekent dit een "mentale kaart", oftewel het beeld dat mensen van een plaats hebben, maar subjectief kan zijn. Hoe de werkelijkheid wordt ervaren wordt perceptie genoemd. 

Verschijnselen die een ruimtelijk patroon hebben zijn dingen die verschillen per gebied. Vulkanen, regenseizoenen, overstromingen, hoge economische groei, bevolkingsafname en urbanisatie zijn verschijnselen die we op bepaalde plaatsen wel zien, maar op andere plaatsen niet. Dit zijn dus ruimtelijke verschijnselen. 

Stereotypen

Omdat mensen een subjectief beeld hebben over plaatsen, leidt dit vaak tot algemene, overdreven beelden van mensen. Dit worden stereotypen genoemd. Stereotyperingen worden vaak gebasseerd op nationaliteit, etniciteit, geslacht, ras, geloof, leeftijd of beroep. Hoewel een stereotypering soms humoristisch kan zijn, zijn sommige stereotyperingen soms ook kwetsend of discriminerend. Daarom is goed om je bewust te zijn beeld van mensen en de bijbehorende stereotyperingen. 

Vaak wordt er in (teken-)films gebruik gemaakt van stereotypen. Hierdoor kan een bepaald karakter snel herkend worden. Denk aan Walt Disney die de papegaai Joe Carioca neerzet als een Braziliaans figuur die woont op een vuilnisbelt, maar zich voordoet als een rijke man en meisjes wilt versieren. 

!

Startopdracht in de les: Mental map maken

Deze opdracht ga je in de les maken. De docent zal deze opdracht uitleggen en je tijd geven om het in de les te maken. Doe deze opdracht dus niet vóór de les!

Opdracht:

- Let op: Gebruik geen atlas of internet voor deze opdracht!

- Teken de grenzen van Brazilië op een A4 of in een tekenprogramma

- Teken alle steden die je kent op de plaats waarvan je denkt dat ze liggen

- Teken alle rivieren die je kent op de plaats waarvan je denkt dat ze liggen

- Teken alle overige zaken die kent op de plaats waarvan je denkt dat ze liggen (bijvoorbeeld bergen, toeristische attracties, natuurlijke hulpbronnen)

- Maak een foto van je werk of sla het werk op als een bestand en lever dat op de volgende dia in

- Let op: Met een mental map is er niet een 'goed' of 'fout' antwoord. Het gaat er om dat je in de gaten hebt welk beeld jij hebt van Brazilië en dat je kritisch naar je eigen beeld mag kijken. 

Lever hier je mental map in

Startopdracht in de les: Foto-opdracht

Ook deze opdracht doe je in de les. Wacht dus de instructie van je docent af voordat je begint! 

Nu je zelf een mental map hebt gemaakt ga je op zoek naar een afbeelding die het best jouw beeld van Brazilië weergeeft.

Opdracht:

- Bedenk welk beeld het best weergeeft wat Brazilië kenmerkt.

- Zoek op internet naar een afbeelding die dit beeld weergeeft

- Upload het bestand op de volgende dia

Zoek een foto die laat zien waar jij het eerst aan denkt bij het land Brazilië

Kern

Op een mental map geef je weer welk beeld je van een gebied hebt. Je noemt dit ook wel de perceptie.

Dit is vaak niet helemaal kloppend met de werkelijkheid, maar vaak gebaseerd op stereotypen

-Vanuit de culturele dimensie is het beeld van Brazilië voor

velen dat van muziek, dans, sport, kleding en religie.

-Vanuit de natuurlijke dimensie is het beeld van Brazilië voor

velen dat van (bedreigd) oerwoud.

-Het imago van Brazilië kent verschillende paradoxen zoals

gated communities naast krottenwijken en oerwoud naast

grote landbouwgebieden en steden.

-Brazilië is een groot land met veel buurlanden, veel grote

steden en veel grote rivieren.