4.3 Bacteriën en Schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 3: Ordening

3.3  Bacteriën en schimmels

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je de kenmerken van bacteriën noemen

- kan je de kenmerken van schimmels noemen

- kan je beschrijven hoe bacteriën en schimmels nuttig zijn voor de mens en in de natuur

- kan je beschrijven hoe bacteriën en schimmels schadelijk kunnen zijn voor mensen

Ordening van organismen 

 bacteriën

Kenmerken:

- eencellig

- zeer klein: met microscoop te zien

- GEEN kernmembraan/celkern: chromosomen liggen los in het cytoplasma

Bacteriën

Voortplanting:
- door celdeling

Snel nieuwe bacteriën!

Schimmels 

Kenmerken:

- eencellig of meercellig

- GEEN bladgroenkorrels

- wel een celwand en celkern

Schimmels

Een eencellige schimmel wordt ook wel gist genoemd.

Een meercellige schimmel bestaat uit lange dunne draden: de schimmeldraden.

Schimmels

Voortplanting:

- gisten (eencellig) planten zich voort door celdeling

- meercellige schimmels planten zich voort met sporen; 

dit zijn cellen waaruit een nieuwe schimmel kan ontstaan.

Sporen kunnen aan het einde van schimmeldraden zitten, maar ze kunnen ook ontstaan in een speciaal orgaan: de paddenstoel.

Schadelijke bacteriën en schimmels

Bacteriën en schimmels kunnen ook schadelijk zijn:

- voedselbederf

- infecties: ziekteverwekkers (longontsteking, oorontsteking)

Met een goede hygiëne kan je dit voorkomen.

Bacteriën en Schimmels

Bacteriën en schimmels worden ook gebruikt bij het maken van medicijnen.

Uit penseelschimmels wordt penicilline gemaakt. Penicilline is een antibioticum.

Bacteriën en Schimmels

Sommige bacteriën en schimmels worden gebruikt bij de productie van voedingsmiddelen: 

- Bacteriën: yoghurt, zuurkool

- Schimmels: kaas, brood, bier en wijn

Nuttige bacteriën en schimmels

Bacteriën en schimmels worden ook wel reducenten genoemd, omdat ze dode resten van organismen opruimen. 

Hierbij komen voedingsstoffen vrij die door planten kunnen worden gebruikt.

vragen

VRAGEN? 

Antibiotica werken tegen..

1. Bacteriën
2. Virussen
3. Schimmels
4. Bacteriën en virussen

Bacteriën hebben de volgende celonderdelen

1. celwand, cytoplasma en centrale vacuole
2. celkern, celwand en cytoplasma
3. celwand, celmembraan, cytoplasma
4. cytoplasma, bladgroenkorrels en centrale vacuole

Schimmels hebben de volgende celonderdelen

1. celkern, celwand, cytoplasma en centrale vacuole
2. bladgroenkorrels, celkern, celwand en cytoplasma
3. celwand, celmembraan, cytoplasma
4. cytoplasma, celmembraan, bladgroenkorrels en centrale vacuole

Dieren hebben de volgende celonderdelen

1. celkern, cytoplasma en centrale vacuole
2. celkern, celwand en cytoplasma
3. celkern, celmembraan, cytoplasma
4. cytoplasma, bladgroenkorrels en centrale vacuole

Welk celonderdeel kunnen alleen in de cellen van planten zitten?

1. centrale vacuole
2. celkern
3. cytoplasma
4. bladgroenkorrels

Er zijn veel soorten organismen.
- Rik zegt dat organismen tot dezelfde rijk behoren als ze dezelfde celkenmerken hebben.
- Mirjam vult deze stelling aan door te zeggen dat deze organismen dan ook tot dezelfde klasse behoren.

Wie heeft er gelijk of wie hebben er gelijk?

1. Rik heeft gelijk
2. Mirjam heeft gelijk
3. Rik en Mirjam hebben gelijk
4. Geen van beiden heeft gelijk

Bekijk de afbeelding.

Wat is nummer 1?

1. paddestoel
2. hoed
3. sporen
4. schimmeldraden

Wat voor type cel is hiernaast weergeven?

1. Dierlijke cel
2. Bacterie cel
3. Schimmel cel
4. Planten cel

Dierlijke cel

Plantencel

Vacuole

Celwand

Bladgroenkorrels

Het micro-organisme van deze afbeelding is...

1. Eencellig
2. Meercellig

Wordt een bacterie of een schimmel gebruikt bij de bereiding van het voedingsmiddel?

Bacterie

Schimmel

Aan de slag

Huiswerk: Bs 3 ordening 1 t/m 8

Eerder klaar: oefenen biologiepagina.nl