Oudergesprekken - themabijeenkomst De Breul

• Mentorles
• HBO
• Studiejaar 1-3

Oudergesprekken op De Breul 

Vandaag: 14.35-16.30 uur

1. inchecken: hoe is het en wat verwacht je van deze bijeenkomst? (10 minuten) 
2. opwarmer: 2 korte discussiepunten (clip en cartoon) (10 min)
3.  stuk theorie: oudergesprekken en communicatie  (25 minuten) 
4.  pauze (10 minuten) 
5.  Onderzoek Youp en Madelief: advies op De Breul (10 minuten) 
6. Discussie, casus of bespreken knipkaart (keuze) 

Wat verwacht je van deze themabijeenkomst?

0

Natuurlijk overdreven, maar hoe zou jij dit gesprek starten met deze vader?

2023?

voorafgaand 

Wat voor 'n soort gesprek wordt het? 

een kennismakingsgesprek?

een begeleidingsgesprek?

een disciplinegesprek?

een voortgangsgesprek? 

een helpend gesprek? 

- met of zonder ouders?

- met collega?

- externe hulpverlener? 

Een goed gesprek

Interne voorwaarden

 - Hoe zit je er zelf bij?

- hoe heb je je voorbereid? 

Externe voorwaarden:   

- 'omgeving' van het gesprek

- ernst van het gesprek

- kenmerken van het gezin

Bespreek met je buur welke factoren invloed hebben op deze 5 punten.

Interne voorwaarden

. Hoe zit je er zelf bij?  - Scheiding? Eigen ervaring - begrip of voorkeur?

. Bewust van eigen normen en waarden? Eigen opvatting over opvoeding

. Een rustige en ‘open’ houding kunnen aannemen

. Eerlijk durven zijn

. Aandacht kunnen geven en onbevooroordeeld kunnen luisteren.

. Prettige sfeer scheppen

. De ander als gelijkwaardig aanvaarden

. Voldoende meegaan of sympathiseren met de ouder zonder uiteindelijk je eigen interne referentiekader te verloochenen

Externe voorwaarden

. Rustige omgeving en voldoende tijd

. Ernstige problemen?
Dan.... extra tijd buiten de geplande gesprekken om

. Slimme wacht- en looproute

. Goede voorbereiding van jezelf op het gesprek, bijv. rapport of uittreksel leerlingvolgsysteem klaarleggen

. Van tevoren aantekeningen maken en bij de essentie blijven

Kenmerken van het gezin

• Wat is het ontwikkelniveau van de ouders
  
• Aanpassen van je taalgebruik, inhoudelijke boodschap
  
• Is het een open of juist gesloten gezin; problemen binnenshuis oplossen of blij met hulp?
  
• Welke cultuur, normen/waarden van het gezin spelen een rol?
  
• Visie van de ouders op opvoeding
  
• Impact van het probleem, is het gezin ontregeld, trekken ouders 1 lijn?
• Belang van schoolse prestaties
  

het gesprek voeren, de diepte in

De start van een goed gesprek

Jij bent
de gastvrouw/-heer

Laat de ouder eerst aan het woord

U wilde mij spreken?

Is er een onderwerp waar we het vanavond in elk geval over moeten hebben gehad?

Vertelt u maar, wat is er aan de 

hand?

Helpend kan zijn:

Het zal niet makkelijk voor u zijn om erover te praten...

Fijn dat u er bent. Ik had u al verteld waar het over gaat. 

Wilt u eerst nog iets zeggen of zal ik beginnen?

Grondhouding en gesprek

De grondhouding is dat school en ouders willen samenwerken in het belang van het kind. Enkele tips om een goede relatie op te bouwen staan op de knipkaart. 

• Benut informele momenten. 

• Bereid formele momenten goed voor. Dan win je aan kwaliteit.

Professionele communicatie steunt op vier pijlers:

1. Functionele echtheid
2.  Inlevingsvermogen, 
3. Duidelijkheid/eerlijkheid, 
4. Acceptatie* 

*Accepteer gevoelens, signaleer en benoem de emotie; Vraag door naar de reden en analyseer de situatie; Geef aan wat onderhandelbaar is, wees duidelijk>> 

Een professionele relatie met ouders

Als een leerling een probleem heeft, kan het soms moeilijk zijn om te goed te communiceren met ouders. Een kind betekent veel voor hen. Als het niet goed gaat met jouw kind, kan dat zorgen voor hevige emoties. 

Accepteer dat ouders emotioneel reageren en neem hun zorgen serieus. 

Geef hen de ruimte en laat je niet verleiden tot een discussie. 

Reageer met empathie.

 -meer tips op de knipkaart

escalatie

transactionele analyse

communicatiestijlen

communicatieniveaus

ijsberg van mcclelland

Niveaus in het gesprek

De vier niveaus in het gesprek:

 

Taak

Procedure

1. Inhoud

2. Procedure

3. Interactie

4. Emotie

DOEL

• Gaat over het onderwerp wat besproken wordt
• Gaat om de taak die behaald moet worden
• Reacties zijn inhoudelijk/taakgericht:

1. Geven/vragen om uitleg of meer gegevens over het onderwerp
2. Iets toevoegen aan het onderwerp
3. Geven van een overzicht, samenvatten en ordenen wat inhoudelijk al is gezegd.
4. Aandragen van oplossingen
5. Geven van argumenten
6. Toetsen of iets goed is begrepen

Inhoud

• Is de aanpak van het gesprek zelf
• Procedurele uitleg van het doel of reden van het gesprek of onderdeel ervan.
• Reacties op dit vlak zijn procedureel/taakgericht:

1. Aangeven gewenst doel gesprek
2. Opleveren gesprek
3. Opmerkingen volgorde onderwerpen gesprek
4. Opmerkingen over te volgen werkwijze
5. Uitleg geven procedures mbt gesprek

Procedure

Interactie

• Wisselwerking tussen gesprekspartners
• Hoe reageren ze op elkaar
• Gaat nu niet om de inhoud of procedure (taak)
• Reacties zijn sociaal-emotioneel/persoonlijk gericht:

1. Opmerkingen over de waarneming hoe de gesprekspartners op elkaar reageren of beinvloeden.
2. Opmerkingen over sfeer in het gesprek
3. Opmerkingen die een patroon in de discussie aangeven
4. Opmerkingen over de samenwerking in het gesprek of gebrek eraan.
5. Signaleren van mogelijke blokkade in het gesprek.

• Reacties komen vaak voort uit het gevoel = niet rationeel
• Grotere kans op miscommunicatie bij reageren vanuit het gevoel
• Toepassing van de feedbackregel 'ik, ik, jij' kan helpen.

Emotie

• Gevoelens en emoties in het gesprek
• Gaat met name over de betrekking en niet om inhoud of procedure.
• Reacties sociaal-emotioneel:

1. Uiten van gevoelens
2. Laten merken dat je de emoties van de ander ziet
3. Tonen van begrip voor de gevoelens van de ander

• Non-verbale signalen zijn belangrijker dan de verbale signalen.
• Emotie gaat voor op de inhoud

Taak

Proces

Invloed van de niveaus

Alle 4 niveaus hebben een rol in communicatie. 

-Ze zijn niet altijd zichtbaar.

-Hoe dieper ‘onder water’, hoe minder zichtbaar en vaak groter de invloed.

-Zaken vanaf het niveau ‘procedure’ en daaronder worden vaak minder besproken. Maar de invloed van de processen op dat niveau in communicatie is groot.

-Verbale informatie nemen we het meest bewust op. Echter non-verbale communicatie legt meer onbewust gewicht op de communicatie.

Schakelen in niveau

• Registreren op welk niveau de ander signalen uitzendt. 

• Meegaan naar gespreksniveau van de ander. Van daaruit weer richting inhoud.
• Schakelen wanneer je merkt dat er op ander niveau onduidelijkheid is.
• Schakel steeds weer terug naar de inhoud via een ander niveau.

Schakelen

Schakelen door geven van feedback

• Zichtbaar maken en benoemen wat er op dát niveau gebeurd.
• Emotie gaat voor op de inhoud!
• Richt je niet teveel op de taak (procedure en inhoud)
• Reacties op procedure, interactie en emotie gaan voor op de inhoud.

Onderzoek Youp en Madelief

uitkomsten en adviezen

Dan volgt nu een keuzemenu

- casus met kijkwijzer adhv videofragment

- doorbespreken oudergesprekken op De Breul

- bekijken van de knipkaart & delen 'schatkist'

casus met kijkwijzer                                                 oefenen!

zijn jouw verwachtingen ingelost?

uitleg 

Ui-model van Korthagen