H 1.3 en 1.4

• Geschiedenis
• Speciaal Onderwijs
• Leerroute 3

opdrachten maken

* gebruik paragraaf 1.3 

* pagina 12 e.v. maken opdrachten 26, 27, 31 t/m  34

vwo: 26, 32, 33 t/m 41

Huiswerkcontrole en nakijken

Lesdoel: van cultuurstelsel naar Ethische politiek

1.3 kolonialisme en modern Imperialisme

* 1799 VOC failliet, de staat nu eigenaar Indië

* W I gaat bestuursmacht en controle uitbreiden

* niet regeren vanuit een aantal forten maar heel Ned- Indië echt bezetten

* alle andere Europese landen al bezig met Kolonialisme

* zij willen een wereldrijk ofwel Imperialisme

* hierdoor steeds meer verzet, Diponegoro (Java-oorlog 1825-30) VW0

Het Cultuurstelsel 1830

* culturen zijn hier gewassen

* bedacht om ons Indië weer winstgevend te maken

* 1/5 de deel van grond moesten boeren verbouwen voor Nederland

* de beste grond natuurlijk met koffie suiker thee tabak e.d. 

* de winst Baten, gebruikte W I voor aanleg kanalen en spoorwegen in Ned

* de inlandse vorsten moesten dit organiseren en kregen deel vd winst

* het gevolg, uitbuiting arme boeren door die vorsten

Na 1870

* vanaf 1848 hadden rijke burgers eigenlijk de macht van koning W II overgenomen

* deze Liberalen wilden af van het Cultuurstelsel (staatseigendom)

* zij maakten wetten waardoor hun particuliere bedrijven daar plantage kunnen beginnen (rubber) of in de mijnbouw (aardolie)

* steeds meer kritiek op uitbuiting, Indische bevolking helpen ontwikkelen

* Ethische politiek

* Imperialisme gaat door met inzet van het KNIL

havo: 35, 38, 39, 41 t/m 45

vwo 35 t/m 39 41 t/m 43 & 45

1.4 late Industrialisatie in NED VANAF 1850

* vanaf 1800 verbetering en specialisatie in de landbouw

* de bevolking gaat groeien

* nog veel ambachtelijke productie terwijl de vraag stijgt

* De Industriële revolutie vooral na uitvinding stoommachine

* begon in Engeland, andere Europese landen volgen

* Ned pas vanaf 1850, fabrieken

* ook machines in de landbouw (landbouw revolutie)

* economie Ned groeit weer mede door Transitohandel

opdrachten maken

* lees eerst 1.4 door

* maak vragen p 16 e.v.     46, 47, 54, 55, 59, 60, 63, 64.