N&T: menselijk lichaam

• NT2
• Zaakvakcursus natuur & techniek
• HBO
• Studiejaar 1

Menselijk lichaam (deel 1)

Even voorstellen

- Manouk: student lerarenopleiding Biologie

- Esmée: student MSc Biomedische wetenschappen

- Ryanne: student Biologie en medisch laboratoriumonderzoek

Wat gaan we doen?

- PowerPoints met uitleg van de stof

- Oefenopgaven 

- Leertips en leerstrategieën (https://leer.tips/) 

Menselijk lichaam (deel 1)

Wat gaan we in deel 1 doen?

2.2 Organen en orgaanstelsels

3.2.1 Spijsverteringsstelsel

3.2.2 Ademhalingsstelsel

3.2.3 Bloedsomloop 

3.2.4 Lymfevatenstelsel

3.4 Beweging 

3.5 Afweersysteem

Wat zit er in je lichaam?

Welke organen kennen jullie al?

En welke functie heeft dit orgaan?

Wat is eigenlijk een orgaan?

- Onderdeel organisme met één of meerdere functies

- Opgebouwd uit weefsels

   Een weefsel bestaat uit gelijksoortige cellen

- Organen werken samen in orgaanstelsels en de orgaanstelsels houden het lichaam in stand.

Samengevat

- Organen

         Opgebouwd uit weefsels

- Orgaanstelsels

         Meerdere organen werken samen

Overzicht van orgaanstelsels

       

           3.2.1 Spijsverteringsstelsel                                      3.2.2 Ademhalingsstelsel                                                   3.2.3 Bloedvatenstelsel

3.2.4 Lymfevatenstelsel                   3.2.5 Lever en poortader                3.2.6 Uitscheidingsstelsel                    5.6 Voortplantingsstelsel

Leertip: maak schema's

- Schema’s maken informatie overzichtelijk en laten verbanden zien

- Gebruik kleuren/tekeningen

Maak bijvoorbeeld een schema van alle orgaanstelsels, hun organen en functies

1. Spijsverteringsstelsel 
2. Ademhalingsstelsel
3. Bloedvatenstelsel
   
4. Lymfevatenstelsel
5. Lever en poortader 
6. Uitscheidingsstelsel
7. Voortplantingsstelsel

1

2

3

4

5

6

7

Spijsverteringsstelsel

• Mond en gebit
• Slokdarm
• Maag
• Twaalfvingerige darm
• Dunne darm
• Dikke darm
• Endeldarm en anus 

Vanuit welk spijsverteringsorgaan wordt het meeste water opgenomen in de bloedbaan?

1. A
2. B
3. C
4. D

Kort bruggetje naar voeding

• Schijf van vijf
• Voedingsstoffen

- Koolhydraten (brandstof)

- Eiwitten (bouwstof)

- Vetten (bouw- en brandstof)

- Water (bouwstof)

- Mineralen en vitamines

   (bouwstof en beschermende stoffen)

Op welke wijze zou het voedingspatroon van deze mensen minder eenzijdig worden?

1. Door rijst af en toe te vervangen door brood
2. Door rijst af en toe te vervangen door spaghetti of macaroni
3. Door vlees af en toe te vervangen door eieren of kaas
4. Door vlees af en toe te vervangen door wortels of pompoen

Ademhalingsstelsel

• Lucht via je neus (of mond)
• Luchtpijp
• Longen en longblaasjes
• Middenrif 

Als je middenrif samentrekt, dan adem je ....

1. in
2. uit

Bloedsomloop

• Kleine bloedsomloop
• Grote bloedsomloop
• Hart
• Slagaders/aders
• Haarvaten

De ... bloedsomloop stroomt via de longen.

1. Kleine
2. Grote

Bloed bestaat uit:

• Bloedplasma (vloeistof - iets meer dan de helft ): vervoer stoffen
• Bloedcellen

1. Rode bloedcellen
   Kleur en hemoglobine
2. Witte bloedcellen
   Bestrijden ziekteverwekkers

Botten en spieren

- Botten en gewrichten: stevigheid en beweging

- Spieren: beweging

1. Gladde spieren (pupil & darmen)

2. Gestreepte spieren (skelet & hart)

Skeletspieren hebben antagonisten (tegengestelde werking)

Lymfevatenstelsel

• Verzamelen van overgebleven vocht uit cellen = lymfe
• Afvoersysteem door heel het lichaam
• Ondersteunt bloedcirculatie
• Lymfeknopen
• Afweersysteem (witte bloedcellen)

https://www.youtube.com/watch?v=CcE30CBH_04

Afweersysteem

• Ziekteverwekkers 

1. Bacteriën (ziekmakers en nuttig)
2. Virussen
3. Giftige stoffen (alcohol)

• Lever
    

Afweersysteem

Eerste afweerlinie

Tweede afweerlinie

Derde afweerlinie

Eerste linie

Mechanische afweer

Huid en slijmvliezen: neus, mond en keel

    Scheiding binnen- en buitenwereld

Tweede linie

Cellulaire afweer

Nodig na beschadiging huid of slijmvliezen

Alarmstoffen - ontsteking 

> witte bloedcellen 

Derde linie

• Moleculaire afweer
• Komt in actie: aantal dagen na tweede linie
• Witte bloedcellen maken antistoffen (meest effectief)
• Duurt aantal dagen tot weken
• Geheugen van witte bloedcellen 
• Immuun

'Vierde linie'

Geneesmiddelen

• Antibiotica
• Pijnstillers
• Koortswerende middelen

Vaccinatie

Wat hoort NIET bij de eerste afweerlinie?

1. witte bloedcellen
2. de huid
3. de neus
4. de mond

Wat wordt er in het lichaam gespoten bij een vaccinatie?

1. Antibioticum tegen ziekteverwekkers
2. Antistoffen tegen ziekteverwekkers
3. Delen van ziekteverwekkers
4. Witte bloedlichaampjes

Meer oefenen rondom organen en hun functies?

1. https://quizlet.com/344241415/de-organen-in-het-menselijk-lichaam-diagram/
2. https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Torsoonderbouw/organentorso.htm​
3. https://biologiepagina.nl/Puzzels/puzzelorganenencellen.htm​
4. http://www.brujon.net/bio/organenstelsels.htm​
5. https://maken.wikiwijs.nl/108244/Het_menselijk_lichaam#!page-3595959

Algemene tips 

• Gebruik filmpjes op Youtube
• Biologiepagina.nl

Even pauze!

Straks verder met deel 2 van het menselijk lichaam

- oor en oog

- hersenen

- hormonen

QR-code whatsapp groep