4.1 Het skelet

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 1

Welkom 

Denk om…

Je jas uit, pet af.

Mobiel in de telefoontas (op stil).

Boek (dicht) + schrift, pen op tafel. Tas op de grond.

Zitten op je eigen plek!

Eten en drinken doe je in de kantine.

5 minuten de tijd.

Planning 

• Welkom 
• Start Thema 4, iedereen boek B mee?

-  Startopdracht maken 

• Uitleg 4.1 
• Opdrachten maken  
• Afsluiting 

H4. Stevigheid en beweging

4.1  Het skelet van de mens

4.2 botten

4.3 beenverbindingen

4.4 spieren 

4.5 gezond bewegen 

Leerdoelen 

Aan het eind van deze les..

• Ken je de delen van het lichaam.
  
• Kun je in een afbeelding van het skelet de botten benoemen.
  
• Kun je de functies van het skelet noemen.

Introductie opdracht.

• Voor de opdracht hieronder heb je 5 minuten.
• Trek je hand om.
• Teken de botjes van je hand er in.

Kijk naar je getekende hand. Stel; je hebt je hand nagetekend zoals die echt is.
Kun je nu een vuist maken?

Jep, dat lukt. Ik heb er gewrichten in getekend

Ja, dat denk ik wel. Er zit ruimte tussen de botjes.

Ehm. Geen idee. Wil je even mee kijken?

O. Nee.. Totaaaaal niet bij stil gestaan dat dit moet.

Botjes? Ik heb een soort ster getekend. Bewegen zit er niet in.

De verschillende delen van het lichaam

Functies skelet

Stevigheid
Bescherming
Vorm

Beweging

stevigheid

Vorm en stevigheid

Het skelet zorgt ervoor dat je lichaam niet in elkaar zakt. Hierdoor kun je rechtop staan. Ook zorgt het ervoor dat het menselijke lichaam vorm aanneemt. Hierdoor kan bijv. aan de hand van de informatie van een skelet een reconstructie gemaakt worden van hoe iemand eruit heeft gezien.

Bescherming

Het skelet zorgt ook voor bescherming. Denk maar aan je hart, je longen en aorta. Die liggen allemaal veilig in je ribbenkast. Je ribben zorgen ervoor dat als je een klap op je borst krijgt, dat je hart en longen niet meteen worden geraakt. Denk ook aan je hersenen. Die liggen in je schedelbeenderen. Je schedelbeenderen zijn gemaakt van hard materiaal (kalkzouten), waardoor die je hersenen kan beschermen als je een klap op je hoofd krijgt.

Beweging

Ook zorgt het skelet ervoor dat je kunt bewegen. Bijna alle botten van het skelet zijn zo aan elkaar verbonden dat ze in bepaalde richtingen bewogen kunnen worden. Het bewegen wordt veroorzaakt door de spieren die aan je botten vastzitten. Met hulp van gewrichten kunnen de botten een bepaalde richting op bewegen. Het bot waar de spier aan vastzit, biedt stevigheid en hulp bij het bewegen.

Het skelet geeft vorm

Het skelet

Of geraamte

Ongeveer 200 botten/beenderen

Beenderenstelsel

De schedel

Lichaam bestaat uit romp, hoofd en ledematen

De botten in je hoofd vormen het schedel
(ook onderkaak en bovenkaak)

De romp

De schedel wordt gedragen door de wervelkolom (ruggengraat).

Het borstkas

De borstwervels, de ribben en het borstbeen .

wat doet de borstkas? 

Het schoudergordel

De schouderbladen en de sleutelbeenderen

Bekkengordel of bekken

De heupbeenderen en het heiligbeen

Er is een ezelsbruggetje: bij de pols zit de ellepijp aan de kant van de pink.

Pijpbeenderen

Platte beenderen

Beenmerg 

Aan de slag

4.1     Het skelet van de mens

Opdracht 1 t/m 6

Naadverbinding

kraakbeenverbinding

gewrichten

vergroeid

Typen gewrichten

Scharnier: Kan alleen op en neer 

Kogelgewricht: Kan alle kanten op. 

Onderdelen gewricht

Gewrichtskapsel: houd botten bij elkaar en maakt gewrichtssmeer

Kraakbeenlaagje: makkelijker bewegen en tegen slijtage

Gewrichtssmeer: makkelijker bewegen.

Kapselband: Extra versteviging

4 soorten verbinding: 

• Kraakbeenverbinding (beetje beweging mogelijk)
• Naadverbinding (geen beweging)
• Vergroeid (geen beweging)
• Gewricht (veel beweging mogelijk)

Scharniergewricht alleen op en neer

Kogelgewricht alle kanten op. 

Onderdelen gewricht: 

Gewrichtskapsel: houd botten bij elkaar en maakt gewrichtssmeer.

Kraakbeenlaagje: makkelijker bewegen en tegen slijtage.

Gewrichtssmeer: makkelijker bewegen.

Kapselband: Extra versteviging.