Rechtsstaat les 3 H opsporing

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

DE RECHTSSTAAT

Een staat waarin burgers door de

wet worden beschermd tegen willekeur en machtsmisbruik van de overheid.

Deze les:

Interactieve studiewijzer bijwerken (5 min)

HS 3 Strafrecht: de opsporing (Lezen & aantekeningen - 10 min)

Toepassen: Lubach "Etnisch profileren" 

Maak een SExI argument

W.O.

Leerdoelen

Je weet wat de bevoegdheden van de politie zijn.

Je weet hoe de politie wordt gecontroleerd.

Je kan je mening geven over etnisch profileren en deze mening op een goede manier onderbouwen.

Studiewijzer

Deze week Strafrecht opsporing & vervolging (wk 4)

W.O. 4 (3 vervalt, of voor bonus)

Check de leerdoelen en vaardigheden, vink aan wat je weet

De uitvoerende macht wordt gecontroleerd door

1. 1e kamer
2. 2e kamer
3. 1e + 2e kamer
4. de regering

Sociale grondrechten

1. beschermen ons tegen de overheid
2. zijn plichten van de overheid

een journalist moet naar de gevangenis, omdat hij kritiek heeft op de regering

1. rechtsstaat
2. dictatuur

Wat is geen kenmerk van een rechtsstaat?

1. De overheid moet zich aan de wet houden
2. Je hebt grondrechten
3. De bevolking heeft invloed
4. Er is een afhankelijke rechterlijke macht

Met welk beginsel van de rechtsstaat heeft dit voorbeeld te maken: Als op zes april de boete voor te snel rijden verhoogd wordt, betaalt iemand die op vijf april te snel reed de oude boete.

1. Grondrechten
2. Onafhankelijke rechtspraak
3. Legaliteitsbeginsel
4. Machtenscheiding

Welke drie machten kennen wij in onze democratische rechtsstaat?

1. Landmacht, luchtmacht en politiemacht
2. Uitvoerende macht, wetgevende macht en rechterlijke macht
3. Uitvoerende macht, controlerende macht en instemmende macht

De opsporing

Lees: 

2 taken van de overheid

Rechtshandhaving: Zorgen dat men zich aan de wet houdt. Geweldsmonopolie.

Rechtsbescherming: ook de overheid (en dus politie) moet zich aan de wet houden. De grondwet beschermt burgers tegen andere burgers en tegen machtsmisbruik van de overheid.

VERSCHIL

MISDRIJF EN OVERTREDING?

Lees p. 37

Geef bij de volgende afbeeldingen aan of het gaat om een overtreding of misdrijf.

Sleep het juiste woord naar de juiste afbeelding.

Mishandeling

Vuil op straat dumpen

Door rood lopen

Misdrijf

Overtreding

00:31

Welk grondrecht wordt geschonden bij etnisch profileren?

01:33

Wat zou een voordeel kunnen zijn van 'gerichte controles'?

Etnisch profileren

Het werken met etniciteit in risicoprofielen door wetshandhavers toegestaan blijven.

Ik ben het hiermee eens, want (State)

Dit houdt in dat.... (Explain a)

Dat is zo erg/goed/belangrijk omdat....(Explain b)

Bijvoorbeeld,.... (Illustrate)

Belangrijke grondrechten:

Leerdoelen

Je weet wat de bevoegdheden van de politie zijn.

Je weet hoe de politie wordt gecontroleerd.

Je kan je mening geven over etnisch profileren en deze mening op een goede manier onderbouwen.

W.O. 

Maak nog een SExI argument, maar nu voor het andere standpunt! (lever allebei in via Magister)

Het OM

Geeft toestemming aan politie

Besluit tot: seponeren, transactie of strafbeschikking, vervolgen.

OM moet toestemming geven voor:

- Huiszoeking

- Afluisteren/aftappen

- Preventief fouilleren

- 9u + vasthouden

- Infiltreren in misdaadorganisaties

tot 4.40 rest later

Vragen:

- Wat is de rol van het OM voor de rechtszaak? 

- Wie heeft de leiding van een onderzoek door het OM?

-  Waarom mag de politie een verdachte maar beperkt vasthouden?

- Wanneer krijg je een pro-forma zitting?

- Wat is de rol van het OM tijdens de rechtszaak?

Seponeren

Bij onvoldoende bewijs

of 

Als het OM vind dat de verdachte al genoeg is gestraft

Transactie of strafbeschikking

Bij overtredingen en lichte misdrijven

Boete of taakstraf. Verdachte hoeft niet meer naar de rechter

Strafbeschikking: OM legt bij lichte delicten zelf de straf op.

Onafhankelijke rechtspraak?

Je mag ook weigeren --> naar de rechter

Vervolgen

Dossier --> rechtbank --> rechtzaak (volgende les)

Is er in de volgende video sprake van seponeren/transactie/strafbeschikking/vervolgen?