6. ZWW /KWW / HWW

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Zelfstandig werk woord, hulpwerkwoord en koppelwerkwoord

Wat gaan we deze les doen?

- herhalen zelfstandig, hulp- en koppelwerkwoord

- samengestelde zin met bovenstaande werkwoorden

Meerdere werkwoorden in een zin?

Peter is naar huis gefietst.

Rohan heeft nog steeds niet geslapen.

Het belangrijkste werkwoord is het zelfstandig werkwoord. Je kunt het niet weglaten.

Het andere werkwoord is een hulpwerkwoord.

Twee ww? De pv is altijd hww!

Meer dan twee werkwoorden?

Er is altijd één zelfstandig werkwoord.

De rest is dan hulpwerkwoord.

Frank heeft zijn broer niet weten te vinden.

Wat is het belangrijkste werkwoord?

Zww of Hww?
Deze film wordt veel bekeken.
Wordt is een...

1. zww
2. hww

Hij zou graag op straat willen spelen.
Spelen is een....

1. zww
2. hww

Naamwoordelijk gezegde en werkwoordelijk gezegde

In een zin staan werkwoorden.

Meestal gebeurt er iets. Alle werkwoorden in de zin vormen dan samen het werkwoordelijk gezegde.

Hij heeft 5 km gezwommen.

wwg= heeft gezwommen.

Maar:

In een zin met een naamwoordelijk gezegde gebeurt niet iets, maar IS iemand (of iets) iets.

De tandarts is ziek.

De voetballer is beroemd.

Ze doen niet iets, maar ze ZIJN iets.

Bij een naamwoordelijk gezegde

Gaat het om een eigenschap.

Is er sprake van één van de volgende koppelwerkwoorden:

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen.

Per zin is er altijd maar één koppelwerkwoord. De rest is hulpwerkwoord. Tenzij het een samengestelde zin is.

Voorbeelden van zinnen met een koppelwerkwoord

De planeet Mars lijkt onbewoond. 

Mijn zusje is ziek.

Dat bleek een vergissing.

De eigenschap wordt gekoppeld aan het onderwerp. 

Wat is juist?

Zij is ziek naar huis gegaan.

1. is=hww gegaan=zww
2. is= kww gegaan=zww

De rechercheur was ongewapend.

Was=

1. zww
2. kww

Als je meerdere werkwoorden in een zin hebt, dan is de persoonsvorm altijd een......

Noem 5 koppelwerkwoorden

Enkelvoudige zinnen

• Hebben één persoonsvorm. 
• Is altijd een hoofdzin. 
• Persoonsvorm en onderwerp staan naast elkaar. 

Enkelvoudige zinnen

Marina heeft een pizza met ananas gegeten. 

Pv: heeft 

Wg: heeft gegeten 

Ow: Marina 

Ow + Pv staan naast elkaar. 

Samengestelde zinnen

• Hebben meerdere persoonsvormen 
• Kunnen bestaan uit hoofdzin + hoofdzin/ bijzin + hoofdzin/ hoofdzin +bijzin 
• In een bijzin staan onderwerp en persoonsvorm NIET naast elkaar. Er staat dan een zinsdeel tussen. 

Finn emigreerde naar Nederland vanuit de VS.
Is de zin enkelvoudig of samengesteld?

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Voordat Finn naar Nederland emigreerde, woonde hij in de VS.

Is de zin enkelvoudig of samengesteld?

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Wat is de hoofdzin?
Voordat Finn naar Nederland emigreerde, woonde hij in de VS.

1. Voordat t/m emigreerde
2. woonde t/m VS.

Voegwoorden

Nevenschikkende voegwoorden verbinden twee hoofdzinnen. 

Onderschikkende voegwoorden verbinden een bijzin met een hoofdzin. 

Voegwoorden

Open je boek op blz. 224

Maak opdracht 1 t/m 4 

Hier doen we 15 minuten over. 

Huiswerk! 

Samengestelde zinnen