6. Max Havelaar en de Tachtigers

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Waar hebben we het de vorige les literatuurgeschiedenis over gehad?

Lesdoelen

~ Je kunt uitleggen waarom Max Havelaar zo'n belangrijk boek is

~ Je kunt argumenten geven waarom Max Havelaar binnen de Romantiek past, maar ook binnen het realisme

~ Je kunt kenmerken van het naturalisme noemen

~ Je kunt uitleggen waar de Tachtigers zich tegen verzetten en hoe ze dat deden

Romantiek en realisme

Romantiek in Nederland

Het realisme

Max Havelaar

Waar denk je aan bij
Max Havelaar?

Fair trade

Boek

Wanneer komt Max Havelaar uit?

1. 1595
2. 1860
3. 1795
4. 1960

Waartegen is Max Havelaar een aanklacht?

1. vrouwen
2. gokken
3. koloniale misstanden
4. slechte koffie

Wat betekent de naam Multatuli?

1. Ik ga graag op reis
2. Ik heb veel geleden
3. Ik ben schrijver
4. Ik heb veel gedaan

Van welke naam is Multatuli een pseudoniem?

1. Eduard Douwes Dekker
2. Louis Couperus
3. Batavus Droogstoppel
4. Max Havelaar

Max Havelaar

Je kunt Max Havelaar zowel bij de Romantiek als bij het realisme indelen. 

Romantiek

Realisme

Exotisch oord

Verzonnen personen

Historische werkelijkheid

Echt bestaande personen

Beschrijving sociale omstandigheden

Gevoelens

Naturalisme

De Tachtigers

Het naturalisme werd gekenmerkt door: 

Het noodlot is onvermijdelijk en voorbeschikt.

pessimisme

determinisme

fatalisme

De mens speelt een ondergeschikte rol in zijn eigen lot, dat van buitenaf bepaald wordt.

Het leven brengt onvermijdelijk voornamelijk ongeluk en ellende voort.

wat is geen kenmerk van de naturalistische literatuur?

1. desillusie
2. korte zinnen
3. slechte afloop
4. verklarend

Zeg je 'de Tachtigers', dan zeg je automatisch...

1. Harry Mulisch
2. Nicolaas Beets
3. Eduard Douwes Dekker
4. Willem Kloos

Hoeveel gedichten schrijft Jacques Perk over de verloofde Mathilde?

10200

Sonnettenkrans Mathilde

In 1879 leerde Jacques, op vakantie in de Belgische Ardennen de Franstalige schoonheid Mathilde Thomas kennen. Na het afscheid van haar en haar familie sloeg zijn bewondering om in liefde, vermengd met een bijna goddelijke verering.

Weer thuis, wierp hij zich met ijver op het herscheppen van Mathilde in verzen. Het resultaat was een reeks van 106 sonnetten die hij onder de titel Mathilde wilde doen uitgeven. 

Wat is de club van 27?

Ook de Tachtigers zetten zich af: tegen de domineedichters

domineespoëzie

poëzie van de Tachtigers

Wat betekent L'art pour l'art?

1. Verheerlijken van de schoonheid
2. Kunst mag geen ander doel hebben dan kunst te zijn
3. De zintuiglijk waarneembare werkelijkheid
4. Kunst moet zijn de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie

Wat was geen thema van de Tachtigers?

1. geloof
2. kunst
3. vernieuwing
4. schoonheid

Romantiek en realisme

Romantiek in Nederland

Het realisme

Wat was het doel van de Tachtigers

1. Vernieuwing van de literatuur
2. Zoveel mogelijk literatuur maken
3. Literatuur beter laten aansluiten bij andere kunst
4. Hun politieke mening laten horen

8. Met welke stroming uit de kunst kun je de poëzie van de Tachtigers vergelijken?

1. De romantiek
2. Het realisme
3. Het impressionisme
4. Het expressionisme

Welk begrip hoort bij de Tachtigers?

1. l'art pour l'art
2. Kunst is een persoonlijke uiting
3. vorm en inhoud zijn één
4. Kunst is de allerindividueelste expressie van de aller individueelste emotie

Herman Gorter (1864-1927)

• Tachtiger
• Debuteerde in 1889 met Mei, een gedicht (4000 regels)
  
• "Een nieuwe lente en een nieuw geluid."
  
• sensaties : zintuiglijke waarnemingen en daarmee gepaard gaande emoties worden als zeer intens en overweldigend ervaren
• Liet de lyrische poëzie achter zich en werd socialist
  

0