SOA'S 5.5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 3

Welkom

Deze les:

Uitleg 5.5

Aan de slag met 5.5

SOA

  SOA

seksueel

overdraagbare

aandoening

(geslachtsziekten)

Hoe krijg je een SOA?

• Onbeschermde seks 
• Door slijmvliezen, sperma, vaginaal vocht of bloed
• Hoe voorkom je een SOA?
  

Bekendste:

- Chlamydia (Bacterie)
- Gonnoroe (Bacterie)

- Genitale wratten (Virus)

- Herpes Genitales (Virus)

- Syfilis (Bacterie)

- Candida (Schimmel)
- Schaamluis (Parasiet)
- Hepatitus B (Virus) 

- Hiv (Virus)

Via bloed doorgeven

Syfilis

HIV (AIDS)

Hepatitis B

Bacterie

Bacterien zijn ééncellige organismen zonder celkern en met een celwand. (Dus levend)

Bacteriën verspreiden zich gemakkelijk van de ene mens naar de andere.

We kunnen last krijgen van bacteriën als ze op plaatsen komen waar ze niet thuishoren. Zoals in de bloedbaan, in de blaas of in een wond.

Antibiotia

Antibiotica zijn medicijnen die goed werken tegen ontstekingen veroorzaakt door bacteriën. Ze doden de bacteriën of remmen hun groei.

Virus

Virussen leven niet zelf, maar hebben gastcellen nodig om te kunnen blijven bestaan. 

Ze komen een gezonde cel in en nemen hun functie over. 

Als ons immuunsysteem deze cellen ontdekken, gaat ons lichaam ons beschermen tegen het virus. 

Ons immuunsysteem begint dan antistoffen aan te maken die de verkeerde cel aanvalt en het virus eruit gaat krijgen. 

Nadat het virus is verslagen, doet ons immuunsysteem iets heel slims. Het onthoudt op welke manier het virus is verslagen.

 Op die manier kan het virus direct uitgeschakeld worden, mocht het in de toekomst nog een keer het lichaam binnenkomen. 

Maar...

Van sommige virussen kan je (nog) niet genezen zoals HIV.

Later meer over

Chlamydia

• Meest voorkomend in Nederland
• Bacteriele infectie
• Deze bacterie besmet de slijmvliezen van de plasbuis, de anus, de keel of de baarmoedermond. 
• Chlamydia zorgt daar voor ontstekingen. 

Symtomen Chlamydia

• 1 tot 3 weken kun je de eerste klachten krijgen. Zoals pijn bij het plassen, (andere) afscheiding of bloedverlies. De klachten zijn voor vrouwen en mannen verschillend.
  

Bij de vrouw 

• Pijn of een branderig gevoel bij het plassen.
• Pijn en bloedverlies tijdens of na het vrijen 
• Bloedverlies terwijl je niet ongesteld bent 
• Meer of abnormale vaginale afscheiding 
• Jeuk bij de anus
• Erge pijn in de onderbuik.

Bij de man

• Pijn of branderig gevoel bij het plassen 
• Afscheiding uit de plasbuis, vooral ’s morgens 
• Jeuk bij de anus, (bloederige) afscheiding bij de ontlasting en diarree 
• Pijn in de balzak 

Gonorroe

• Bacterie
• Slijmvliezen van de vagina, penis, anus, keel of ogen kan worden besmet. 
• 'Druiper' (afscheiding plasbuis) 
• Vaak bij homoseksuele
• Antibiotica

Verder over Gonorroe

• Kan ook in de keel. 
• Een condoom verkleint de kans maar beschermt je niet helemaal.  
• Gonorroe geeft niet altijd klachten. 
• Niet behandelen? Verdere infecties in het lichaam
  

Genitale wratten

• Virus (HPV). 
• Rond en in geslachtsdelen en anus
• Niet schadelijk voor gezondheid. Gaan vanzelf over. 
• Kan verwijderd worden door arts

Herpes genitalis 

• Herpes is een virus. Het herpes-virus dringt je lichaam binnen via de huid en het slijmvlies van je mond, je penis of vagina of de anus. 
• Herpes zorgt daar voor ontstekingen.
•  Blaasjes die pijn doen rond, op of in de penis, de vagina of de anus.
  

• Na ongeveer 3 weken drogen de blaasjes uit. Blaasjes kunnen weer terugkomen.
  

Syfilis

• Bacteriele infectie.
• Vaak bij  homoseksuelen 
  

Ziekteverschijnselen:

• Zweertjes op penis, vagina, anus of mond
• Niet behandelen? Overal ontstekingen.
  

Genezing:

• Antibiotica
  

Schaamluis

• Een parasiet die leeft van menselijk bloed. 

• Overdraagbaar door lichamelijk contact

• Behandeling: speciaal middel tegen luizen

Hepatitus B

- Virus

- Kan onsteking aan de lever veroorzaken

- komt voor in bloed, sperma, voorvocht en vaginaal vocht.

- Sommige mensen krijgen chronische variant. 

- Kunnen leverkanker krijgen

Hoe voorkom je een soa?

Door veilig te vrijen.

Dit doe je door een condoom te gebruiken

Aan de slag

Maak de opdrachten tot en met 10

HIV

HIV => is een virus

Symptonen

Eén tot zes weken na het oplopen van hiv kan je klachten krijgen die lijken op gewone griep. Deze kunnen één tot zes weken aanhouden.

Hoe krijg je HIV?

Onveilig geslachtsgemeenschap te hebben, maar ook contact met bloed of een gebruikte naald gebruiken.

Behandeling

Hiv blijft altijd in je lichaam. Je onderdrukt het met hiv-remmers. 

Hiv en dan?

Als je het aidsvirus (hiv) in je bloed hebt, ben je seropositief. 

Dat betekent dat je drager bent van hiv, maar nog niet ziek bent. Het kan jaren duren voordat je symptomen van aids krijgt.

Het virus gaat in de witte bloedcellen zitten

Zijn er veel nieuwe virussen ontstaan breekt de witte bloedcel open.

Deze virussen gaan in andere witte bloedcellen zitten

 

Je bent pas ziek als er geen goede afweer meer is. Er zijn te veel witte bloedcellen kapot.

Ben je seropositief krijg je hiv-remmers. Genezen niet maar remmen het delen af

Aids

• Afweersysteem aangetast
• een virus, HIV-virus
• Seropositief
• Eerst geen ziekteverschijnselen
• Virus verspreid zich en "activeert" aids
  

AIDS

En wat te doen als je vermoed dat je een soa hebt?

                                  Je laten testen!

https:

Aan de slag

Maak de opdrachten af tot en met 19