4.1 van Stad naar Megastad

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

4.1

Het ontstaan van steden

klas 1 KGT

Stad en platteland

Tijd van steden en staten --> 1000 tot 1500

Iedereen woonde op het platteland, steden waren er nauwelijks. 

Verandering:

Betere ploegen --> meer eten produceren (dus meer voedsel )

 --> mensen leefden langer --> besluiten om kinderen te nemen --> verdubbeling van de bevolking. 

Boeren oogsten op een moment zoveel eten dat ze niet alles op maakte, het overige eten verkochten ze op de markt. --> De boeren zorgde dus voor aanbod. 

De bevolking was enorm gegroeid, dus er was ook veel vraag naar hun voedsel/ producten. 

Mensen wilde niet steeds op en neer hoeven naar deze markten en gingen hier vlakbij wonen. Marktplaatsen groeiden uit tot steden. 

De eerste stadsbewoners

Boerenzonen hoefde niet meer speciaal boer te worden als hun vader. Ze konden een ander beroep gaan doen, een ambachtslied worden. (baker, slager, meubelmaker etc). 

Ze verkochten hun producten dan ook weer op de markt aan bewoners of aan mensen die het vervolgens weer verkochten --> handelaren. 

Goederen en producten werden met schip vervoerd --> beter dan wegen --> veel steden ontstonden langs het water. 

Stadsrechten en stadsbestuur

Wonen in de stad was fijn, je kon er als handelaar veel geld verdienen. 

Nadeel: je moet jezelf beschermen, geen bescherming van een heer of ridder. 

Daarom bouwde veel steden een stadsmuur en wilde een eigen bestuur, maar hier hadden ze toestemming voor nodig. Dit noemen we stadsrechten. Hiermee mocht een stad zelf ook inwoner straffen.

Stadsrechten en stadsbestuur

Inwoners van een stad noem je burgers. Alle burgers samen vormen de burgerij. 

Mannen konden burgers worden als ze:

- Een jaar in de stad woonde

- Een beroep hadden

- Een geldbedrag betaald hadden. 

Stadsrechten en stadsbestuur

Vaak bestuurden rijke families een stad. De belangrijkste bestuurder noemen we de burgemeester of de schout, hij was ook het hoofd van de politie. 

Hij bestuurde de stad samen met anders bestuurders, de schepenen.

De schout en schepenen werden betaald van het belastinggeld. Zo waren de burgers is een stad toch veilig. 

Aan de slag

Maken 4.1 opdracht: 4,6 en 7 

Niet af?

Dan is dit HW!

Het gewest Holland

Het krijgen van stadsrechten kosten natuurlijk wel geld. Een keer per jaar ging de edelman die de stadsrechten gegeven naar de steden toe om belasting te innen. --> ridders betalen en kasteel bouwen. 

Een bekende edelman was Floris V. In die tijd  bestond het gebied Nederland, België en Luxemburg uit provincies ook wel, gewesten. Deze gewesten samen werden de Nederlanden genoemd. Floris V was graaf van het gewest Holland. 

Het gewest Holland

Floris V had het gewest Holland erg rijk gemaakt. Hij wilde laten zien hoe rijk en machtig hij was en liet in Den Haag de Ridderzaal bouwen.

Andere edelen waren bang dat Floris V te machtig zou worden en hebben hem gevangen genomen. Veel boeren en burgers wilde hem bevrijden. Tijdens de vrijlating is Floris V vermoord door jaloerse edelen. 

Aan de slag 

Maken 4.1 Opdracht 8 en 9 

Niet af? 

Dan is dit HW!