Het skelet

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 1

Het Skelet 

Leerdoelen 

Aan het einde: 

- kunnen jullie de functies van skelet benoemen. 

- kunnen jullie verschillende soorten botcellen benoemen. 

- begrijpen jullie de S-vorm van de ruggengraat. 

Functies van het skelet:

Botcellen 

Osteoclasten  -> zorgen voor afbraak van het bot 

                                  -> direct onder botweefsel, waar bot afgebroken word

                                              -> scheiden enzymen uit die die zuren en                                           eiwitten oplossen; zo komen calciumzouten vrij (calciumgehalte bloed)

Botcellen 

Osteoblasten

 -> Bouwen het bot op.

           -> op bepaalde plekken calciumgehalte verhogen, hierdoor slaat calcium neer. Botweefsel ontstaat. 

!! zodra een osteoblast volledig omringd is door zijn botweefsel, wordt het een osteocyt. 

Botcellen 

Osteocyt (cel) 

-> Onderhouden de botmatrix 

-> kunnen niet meer delen

-> hebben uitlopers, hierdoor zijn ze verbonden met elkaar

Soorten botten

lange en dunnen botten zijn:

1. Korte beenderen
2. Onregelmatig gevormde beenderen
3. Platte beenderen
4. Pijpbeenderen

Botten die ongeveer net zo breed als dat ze lang zijn:

1. Korte beenderen
2. Onregelmatig gevormde beenderen
3. Platte beenderen
4. Pijpbeenderen

De botten zijn breed en plat:

1. Korte beenderen
2. Onregelmatig gevormde beenderen
3. Platte beenderen
4. Pijpbeenderen

Een groep botten die niet echt passen bij de rest van de groepen:

1. Korte beenderen
2. Onregelmatig gevormde beenderen
3. Platte beenderen
4. Pijpbeenderen

Soorten gewrichten

Gewrichten 

- kogelgewricht 

- zadelgewricht 

- scharniergewricht 

- rolgewricht/draaigewricht 

Dit is:

1. Kogelgewricht
2. Zadelgewricht
3. Scharniergewricht
4. Rolgewricht

Je ellepijp en spaakbeen zijn een voorbeeld van een:

1. Kogelgewricht
2. Zadelgewricht
3. Scharniergewricht
4. Rolgewricht

De schedel 

Onderscheid van botten in je schedel:

• de hersenschedel -> om de schedel heen
• de aangezichtsschedel -> de deel vormt het gezicht 

Wat zijn de functies van je schedel?

Functies schedel 

- bescherming van de hersenen en evenwichtsorgaan

- bescherming en ondersteuning van neus, mond, keel en luchtpijp

- bepaalt vorm van het hoofd

- aanhechtingsplaatsen voor spieren 

Hoe noem je de 'breuken/lijnen' op je schedel?

1. Schedelnaden
2. Schedelbreuken
3. Schedelverbindingen
4. Schedelbruggen

Ribben 

-> 12 paar ribben 

-> bestaat uit benig deel (vooral bot) en kraakbenig deel

kraakbeen verbind bot aan borstbeen 

! valse ribben -> onderste 5 ribben die niet direct vastzitten aan borstbeen 

Het borstbeen 

-> platte bot

bestaat uit 3 delen:

- handvat ( bovenste deel, vierhoekig) 

- lichaam ( middelste deel)

- zwaardvormig aanhangsel (onderste deel) 

Valse ribben zijn

1. ribben die niet aanwezig zijn
2. ribben die niet verbonden zijn aan borstbeen
3. botten die lijken op ribben
4. geen idee

De wervelkolom (aka ruggengraat) 

- draagt het hele gewicht van je lichaam

- bepaalt lichaamshouding 

bestaat uit: 33 (soms 34) wervels 

functies wervels

- romp en hals goed kunnen bewegen

- stevig en stabiel kunnen staan 

- beschermt het ruggenmerg en de zenuwen (deze lopen door de wervelkolom)

Functies tussenwervelschijven 

-> verbinden verschillende wervels

-> maken wervelkolom buigzaam

Wat zijn de eerste paar wervels

1. Halswervels
2. borstwervels
3. Heiligbeen
4. Nekwervels

Het laatste gedeelte noemen we:

1. Halswervels
2. Borstwervels
3. Heiligbeen
4. Staartbeen

Wist je dat?!

Volgens de evolutietheorie heeft bij de mens het staartbeen zijn voornaamste functie, het ondersteunen van de staart, reeds lang verloren. Het staartbeen dient nu als aanhechtingspunt voor skeletspieren als de musculus gluteus maximus (de voornaamste spier in de billen) en tot op zekere hoogte ook als schokdemper, wanneer de eigenaar gaat zitten.

Voor de volgende keer

- Lezen: pagina 33 t/m 42 (als je dit nog niet had gedaan)

- Pagina 33 t/m 42 samenvatten 

Vonden jullie dit een fijne les? En waarom?