5.2 Particulier en collectief

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

PARTICULIERE EN COLLECTIEVE SECTOR

Leerdoelen

Na deze les kun je het verschil tussen de collectieve en particuliere sector uitleggen. 

Je kunt uitleggen wat privatisering is. 

Ook kun je marktwerking uitleggen.

Collectieve sector en particuliere sector

Collectieve sector
Overheid en sociale zekerheid instellingen waar iedereen gebruik van kan maken.

Vb. sociale zekerheid. 

        --> Zij zorgen voor ouderen, zieken en                            werklozen.

Particuliere sector
Bedrijven, willen goederen en diensten verkopen om winst te maken.

Aantekening H5.2

Wie betaalt mee aan de collectieve sector?

1. niet betlastingbetalers
2. Belastingbetalers

Solidariteitsbeginsel

= bij belasting- en premieheffing

= mensen met een inkomen helpen mensen zonder inkomen

Collectieve goederen

Dit zijn voorzieningen die voor iedereen bestemd zijn en door de overheid worden betaald. 

Voorbeelden: 

• ziekenhuis
  
• dijken
  

Aantekening H5.2

Ambtenaren

Zijn in dienst van de overheid en worden direct door de overheid betaald.

Wanneer je in dienst bent van een stichting of schoolbestuur ben je geen ambtenaar want je wordt indirect door de overheid betaald. 

--> Deze stichtingen zijn niet op winst uit, maar doen het ook niet gratis. 

Particuliere sector

Bestaat uit bedrijven en huishoudens

Doel: winst maken

Kartel = verboden (afspraken met de concurrent)

Fusie = als bedrijven samen gaan

Overheid maakt afspraken voor bedrijven die zorgen voor regulering

een fusie mag alleen als er genoeg concurrenten overblijven

Privatisering

Verkoop van een dienst of activiteit van de overheid aan een bedrijf in de particuliere sector.

Waarom?

• overheid verwacht betere kwaliteit of lagere prijs
• overheid vindt het niet meer nodig om zelf te doen

Aantekening H5.2

Nationalisatie

= als een bedrijf of instelling overgaat van de particuliere sector naar de collectieve sector

Andersom is privatisering: van collectieve sector naar particuliere

Aan de slag!

1. Maak van 5.2 de opdrachten 1 t/m 7 en 10
2. Maak de rekentrainer 5.1 en 5.2 

Klaar?

- Lees H5.3 door

Wat heb je geleerd?

Wat is privatisering?