16.4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

16.4

16.3 doen we volgende week

Herhaling: Spieropbouw

Hoe is een spier opgebouwd?

Alle lessonup linkjes staan in de magister studiewijzer!

Herhaling: spierwerking

Respiratoir quotient

Door analyse van de hoeveelheid ingeademde zuurstof en de hoeveelheid uitgeademde koolstofdioxide is het respiratoir quotient (RQ) te berekenen

RQ=​aantalopgenomenzuurstofmoleculen​​aantalafgegevenkoolstofmoleculen​​

Wat is de RQ van aerobe dissimilatie van glucose?

RQ=​aantalopgenomenzuurstofmoleculen​​aantalafgegevenkoolstofmoleculen​​

Wat is het respiratoir quotient van aerobe dissimilatie van palmitinezuur? (1 decimaal)

Leerdoelen:

Je hebt begrip van de regulatie van het zenuwstelsel (neurale regulatie) in samenhang met beweging: zenuwstelsel-spier, wanneer en hoe spant spier meer aan?

Neurale en hormonale regulatie

Homeostase behouden

Neurale regulatie - met zenuwstelsel

Hormonale regulatie - met hormonen

Vaak een combinatie

Neurale regulatie, vb.

Regeling bloeddruk:

      prikkelen glad spierweefsel van bloedvaten --> vernauwen

Hartfrequentie:

      stimuleren van sinusknoop --> sneller kloppen

Hormonale regulatie, vb.

Adrenaline als hormoon:

     meer bloed richting spierweefsel door 'afknijpen' andere weefsels

     bijv aanspannen glad spierweefsel in de huid en darmen

     --> skeletspieren meer bloed

Adrenaline als neurotransmitter:

     krachtig samentrekken hartspier

     activiteit darmen remmen

Motorische eenheid (motor unit): alle spiervezels waarmee één motorisch neuron in contact staat

Hypothalamus

Hypofyse

Bijnier

Via tussen stappen adrenaline maken. Adrenaline heeft op veel cellen effect.

Bijvoorbeeld: gladde spieren in de bloedvaten van de huid, minder bloed naar de huid.

Adrenaline

Bron 22

In welk van de aangegeven organen wordt adrenaline geproduceerd?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is het efffect van adrenaline op je hartslag?

1. Versnellen van je hartslag
2. Vertragen van je hartslag
3. Geen effect

Waarom is het handig dat adrenaline insulineafgifte remt?

Aansturen van spieren

Bron 23: drie niveaus 

Ruggenmerg: directe reflexen.

Hersenstam: kan motorische neuronen extra stimuleren of remmen

Hersenen: motorische centra coördineren en besturen via schakelcellen de motorische zenuwen, met aanvullende info uit:

• Sensorische centra: waar de gevoelsimpulsen vanuit de zintuigen aankomen
  
• Kleine hersenen: coördineert samen met de basale ganglia (een groep van kernen die om de hypothalamus heen liggen), de motorische activiteit zodat bewegingen soepel verlopen
• Premotor cortex (voor de motorische centra gelegen gebied), coördineert info vanuit frontale kwab en visuele schors 

Spiertetanus

Na een impuls spant een motorische eenheid samen.

Meteen daarna is er weer 
verslapping.

Spiertetanus

- Enkelvoudige contractie

- Summatie, voordat de spiervezel ontspant, nog een impuls

- Veel impulsen vlak achter elkaar:

Met iets van ontspanning tussendoor: gekartelde tetanus

Zonder ontspanning tussendoor: gladde tetanus

Wat is dit?

1. Enkelvoudig
2. Gekartelde tetanus
3. gladde tetanus
4. weet ik veel

Gekartelde tetanus

Gladde tetanus

Summatie

Aan het werk

Opdracht 1 t/m 3 van 16.4

Lever voor de les van volgende week een foto van je huiswerk in!