begeleid een zorgvrager lesonderwerp 8 en 9

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

de stervensfase en de rituelen hierbij  vanuit verschillende levenswijzen.

terminale fase: kenmerkt zich door achteruitgang in lichamelijke condities en functies , 3 maanden tot 2 weken

stervensfase: enkele uren tot dagen, snelle achteruitgang in lichamelijke condities en functies

benoem een 5 tal symptomen die je kan waarnemen bij een stervende zorgvrager.

Tekenen van het naderende einde, markering van de stervensfase

Niet of nauwelijks meer eten en drinken

Ernstige vermoeidheid en verzwakking leidend tot volledige bedlegerigheid (Karnofsky Performance Status ≤ 30) (zie deze lijst m.u.v. opmerking ziekenhuis)

Verminderde urineproductie

Nauwelijks reflexen, niet meer bewegen

De huid voelt klam en koud, de handen, voeten en de neus worden koud

Hartslag wordt zwakker, pols snel en zwakker

Pupillen verwijden zich door zuurstofgebrek

Bloeddruk daalt, temperatuur stijgt, soms terminale koorts, wat zichtbaar is aan een verhevigde transpiratie

vervolg

Verminderd bewustzijn, vaak tot uiteindelijk volledig verlies van bewustzijn enkele uren voor het overlijden

De slikreflex verdwijnt langzaam

Algehele spierverzwakking is er vaak de oorzaak van dat de stervende urine en ontlasting laat gaan en dat hij wegzakt in de kussens

toenemende desoriëntatie, soms gepaard gaand met hallucinaties en terminale onrust (‘terminal restlessness' = terminaal delier)

Een rochelende, reutelende ademhaling door slijmophoping in de luchtpijp en bronchiën (longoedeem). In de laatste fase wordt vaak een onregelmatige, Cheyne Stokes-ademhaling waargenomen https://nl.wikipedia.org/wiki/Cheyne-stokesademhaling

Het doodsmasker (facies Hippocratica) wordt gevormd door karakteristieke gelaatstrekken, een spitse neus en kin, ingevallen slapen, een vaalgrauwe of bleke teint. Deze typerende gelaatsvorm ontstaat mede doordat het bloed de capillairen (haarvaten) niet meer kan bereiken

Koude extremiteiten, Circulatievlekken op de ledematen als gevolg van een slechte bloedcirculatie, onder andere merkbaar aan het nagelbed dat zich niet meer 'vult' met bloed

oorzaken onrust bij terminale zorgvragers

welke symptomen zijn zichtbaar bij iemand die overleden is.

welke acties /zorg verleen je aan een overleden zorgvrager

antwoord 

op de opdracht

Stel tijdstip van overlijden vast waarschuw arts en naasten

Sluit de ogen van de overledene

Leg de overledene op de rug en met hoofd iets hoger dan de borst

Plaats eventueel gebitsprothese zo snel mogelijk en leg een rolletje onder de kin, zodat de mond gesloten blijft

Verwijder drains, katheters, sondes, sluit infuus en zuurstof en af plak insteekopeningen zorgvuldig dicht

Verschoon verbanden en voorkom lekkage van urine en feces

Was het lichaam, verwijder sieraden

Verzamel alle bezittingen van de overledene

Verschoon het bed en bedek de overledene tot aan de kin

Zorg voor gepaste rustige sfeer

Condoleer naasten pas nadat de dood formeel is vastgesteld

Ondersteun en begeleidt de familie en geef bezittingen mee

Specifiek aandachtspunt: codicil?

Op verliesgerichte rouwtaken:

1. aanvaarden van de werkelijkheid van het verlies

2. ervaren van de pijn van het verlies

Op herstelgerichte rouwtaken:

3. zich aanpassen aan een leven zonder de overledene

4.nieuwe plaats geven aan de overledene en opnieuw leren houden van het leven

groepsopdracht

je krijgt als groep een levensvisie en je gaat hiervan de volgende vragen onderzoeken.

1.welke rituelen zijn er in deze cultuur/levensvisie wat betekenen deze rituelen voor hen. Wat vinden jullie hiervan en waarom spreken ze je wel aan of niet aan?

2.Ken je deze rituelen uit de praktijk? Heb je ze wel eens meegemaakt of gezien op je werk of stage of misschien in een privésituatie? Hoe was de sfeer toen? Wat vond je ervan?

3.Wat zijn de taken van de verpleegkundige  bij deze rituelen? Leg uit wat de rol van de familie of vrienden is bij deze rituelen en wat er dan nog van de verpleegkundige of verzorgende verwacht wordt. Geef aan hoever jij vindt dat je in deze rituelen moet/kan meegaan als verpleegkundige .

4.verwerk jullie  gegevens in een verslag en presenteer deze aan de groep. Je kan het natuurlijk ook opleuken
duur presentatie maximaal 10 minuten.

Presentatie rituelen rondom sterven

• In subgroepen