z&w-pro1-les7-waarom gezond?

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

bio-pro1-les7-waarom gezond?

Gezond eten & drinken, waarom?

Wat weet jij van de vertering?

Zet de organen van
het verteringsstelsel
in de juiste volgorde. 

Dunne darm

Slokdarm

Endeldarm

Dikke darm

Twaalfvingerige
darm

Maag

Vertering

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig om te kunnen functioneren. Voordat je cellen de voedingsstoffen kunnen opnemen, moet je voedsel worden verteerd. Daarvoor zorgt het verteringsstelsel.

Het verteringsstelsel:

Eén lang kanaal van mond tot anus:

Het darmkanaal

Kauwen: mechanische vertering

Snij- en hoektanden: het afbijten van stukken voedsel

Kiezen: het vermalen van voedsel

Mechanische vertering: het vergroten van het oppervlakte door het verkleinen van voedseldelen

het vergroten van het oppervlakte door het verkleinen van voedseldelen

Kauwen wordt ook wel mechanische vertering genoemd

1. WAAR
2. NIET WAAR

Chemische vertering

Verteringssappen, gemaakt door verteringsklieren:

• speekselklieren

• maagsapklieren

• lever

• alvleesklier

• darmsapklieren

Veel verteringssappen bevatten enzymen, stoffen die chemische reacties versnellen

Wat doen enzymen?

1. Enzymen verbranden voedingsstoffen
2. Enzymen versnellen het afbreken van voedingsstoffen
3. Enzymen bevatten verteringssappen
4. Enzymen nemen voedingstoffen op in het bloed

Slikken en slokdarm

Slikken; met je tong het voedsel verplaatsen van mondholte naar keelholte, het voedsel wordt in je slokdarm geduwd.

Darmperistaltiek:

beweging van het darmkanaal door afwisselend aan- en ontspannen van kringspieren en lengtespieren

   

• Voedsel verplaatsen door het darmkanaal
  
• Voedsel vermengen met verteringssappen

Maag

Darmperistaltiek verplaatst voedsel naar je maag.

  

Maagsap bestaat uit water, zoutzuur en een enzym dat eiwitten verteerd.

In de twaalfvingerige darm komen verteringssappen uit de lever en de alvleesklier bij het voedsel.

De lever produceert gal, die tijdelijk wordt opgeslagen in de galblaas. Via de galbuis wordt de gal naar de twaalfvingerige darm gevoerd

In alvleessap van de alvleesklier zitten verschillende enzymen die zorgen voor de vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten.

Dunne darm

Door groot oppervlakte snelle opname van water met verteringsproducten en voedingstoffen naar het bloed.

Dikke darm:

het verwijderen van overtollige water uit de onverteerde voedselresten.

In de dikke darm zitten bacteriën die onverteerde voedselresten, zoals cellulose uit planten, verteren.

Door de darmperistaltiek gaan de ingedikte, onverteerde voedselresten naar de endeldarm. Daar worden ze tijdelijk opgeslagen. Het darmkanaal wordt afgesloten door een kringspier: de anus.

Van tijd tot tijd ontspant de anus zich en wordt de endeldarm geleegd. Dat noem je ontlasting (poepen).

Wat is de juiste volgorde van de volgende organen?

1. Dunne darm, dikke darm, twaalfvingerige darm, endeldarm
2. Twaalfvingerige darm, dikke darm, dunne darm, endeldarm
3. Dunne darm, twaalfvingerige darm, dikke darm, endeldarm
4. Twaalfvingerige darm, dunne darm, dikke darm, endeldarm

Opdracht

Voedingsstoffen

eiwitten

koolhydraten

vetten

water

mineralen

vitaminen

Voedingsstoffen:

eiwitten

koolhydraten

vetten

water

mineralen

vitaminen

Per groep,

1 voedingsstof = 1 poster:

• functie in lichaam
• plaats van vertering
• welke voedingsmiddelen
• benodigde hoeveelheid 

Eiwitten

Bouwstof

bij teveel ook als brandstof

Koolhydraten

• Brandstof
• Bouwstof

Vetten

• Brandstof
• Bouwstof
• Reservestof (andere stoffen worden als vetten opgeslagen in je lichaam)

Water

• Bouwstof

Je lichaam bestaat voor 60% uit water

Mineralen (zouten)

• Bouwstof
  
• Beschermende stof

Vitaminen

worden aangegeven met een letter

• Bouwstof
• Beschermende stof

Belangrijke vitaminen zijn vitamine A, B, C, D en K

 

Zet de voedingsmiddelen op de juiste voedingsstoffen.

Brandstoffen

koolhydraten en vetten

Bouwstoffen

eiwitten en water

Beschermstoffen

vitaminen en mineralen