rijmen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, havo
• Leerjaar 1

N E D E R L A N D S

Voorbereiding:

- Spullen op tafel

- boek en schrift

Gedichten rijmen

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

1. Lesdoel 

2. Terugblik

3 toets bespreken

4 Gedicht schrijven

5 Presenteren

6. Reflectie

Terugblik

Hoe vond je de lessen?

Tips en tops voor de juf

Lesdoel

: Aan het einde van de les weet jij wat gepaarde, gekruiste en omarmende rijmschema’s zijn.

Jouw eigen ervaring met gedichten

Welke rijmwoorden heb jij gehoord?

Een rijmschema 

is de manier waarop woorden in een gedicht op elkaar rijmen. 

Een voorbeeld: a - a - b - b, gepaard rijm

De eerste en tweede regel rijmen dan op elkaar. En de derde en vierde regel rijmen dan op elkaar. 

Een voorbeeld 

Mijn leven is echt heel gewoon, 
een huis is waar ik woon.

Met een tuintje en een kat,
en er gebeurt nooit eens wat. 
Af en toe vangt de kat een muis,
en die brengt hij dan mee naar huis. 

a - b - a - b
gekruiste rijm

a - b - b - a 

omarmende rijm

Er worden vele hartsgeheimen

Tot mijn onuitsprekelijk plezier

Op vele websites en papier

geschreven in gedichten en in rijmen.

Een goede titel voor jouw gedicht

- De titel staat boven jouw gedicht 

- De titel moet duidelijk maken waar jouw gedicht over gaat

- De titel is kort

- De titel zorgt ervoor dat mensen jouw gedicht gaan lezen

Opdracht 

1. Kies waar je gedicht over gaat. 

2. Kies een rijmschema. 

3. Schrijf de rijmwoorden op die je gaat gebruiken. 

4. Schrijf een gedicht van minstens 8 regels. 

5. Kies een pakkende titel

Is je gedicht af? 

Maak er een mooie, bijpassende poster van!

Dit mag op papier en digitaal. Bijvoorbeeld Canva

 

Beginrijm

Een gedicht, lied of rap kan rijmen op verschillende manieren: 

Het eerste woord kan rijmen op het eerste woord in de regel erna. 

Vliegen als een vogel,  
bedriegen als een dief.   

Middenrijm

Het middelste woord rijmt op het middelste woord in de regel erna. 

Als ik loop over straat.
En dan hoop ik dat je gaat. 

Eindrijm

Het laatste woord rijmt op het laatste woord van de regel erna. 

Op de bodem is het diep.
Maar vergeten kan ik je niet. 

Klinkerrijm 

Er zijn rijmvormen die niet perfect rijmen, bijvoorbeeld klinkerrijm. 

Ik vind je erg lief, 
dat gevoel zit erg diep. 

Opdracht Kern

1. Maak een rijmende rap of songtekst van 8 regels. 

2. Kies welke soort rijm jij gaat gebruiken. 

3. Begin met 'Vandaag voel ik me goed......'

4. Denk aan een pakkende titel!

Gedachtesprongen

Popliedje: duidelijk wat de boodschap is, wat de zanger wil vertellen. Er zijn weinig gedachtesprongen. 

Gedicht: een gedicht moet je vaak nog een keer lezen. Wat wil de schrijver nou precies zeggen?

Bij een gedicht zijn er dus grote gedachtesprongen. 

Opdracht Op Niveau

1. Kies een woord dat bij jou een bepaalde stemming oproept. 

2. Maak een woordweb en zet er woorden bij die bij jou oproepen. 

3. Schrijf een gedicht van minstens 8 regels waarbij je het woord omschrijft, maar niet het woord opschrijft. 

4. Denk aan de titel.

Is je gedicht af? 

Maak er een mooie, bijpassende poster van!

Dit mag op papier en digitaal. Bijvoorbeeld Canva

 

Doelen gehaald? 

Groep 7/8: Aan het einde van de les weet jij wat gepaarde, gekruiste en omarmende rijmschema’s zijn.

Kern: Aan het einde van de les weet jij welke soorten rijm er zijn.

Op Niveau: Aan het einde van de les weet jij wat gedachtesprongen zijn.