Leefstijl_ Les 1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Les 1 Leefstijl

Programma

Welkom en aanwezigheid

Leerdoelen van de les

Introductie onderwerp 

Definitie van gezondheid

Wat is preventie

Welke vormen van preventie zijn er

Aan de slag

Afsluiting en huiswerk

Leerdoelen van de les

- Je hebt kennis over de basisbegrippen rondom preventie zoals: Universele,- Selectieve,- Geïndiceerde,- en Zorg gerelateerde preventie 

Introductie 1

Stel, je eet iedere dag groente, rookt niet, sport twee keer per week en hebt geen ernstige ziekte. 

Ben je dan gezond?

Introductie 2

Maar stel dat je daarnaast ook het nut van het leven niet inziet, dat je je verveelt in je vrije tijd en maar weinig vrienden hebt met wie je iets leuks kunt doen. 

Hoe gezond voel je je dan eigenlijk?

Definitie van gezondheid

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ziet gezondheid als ‘een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden, en niet slechts de afwezigheid van ziekte of beperking’. 

Volgens deze definitie kun je dus ook ongezond zijn zonder de aanwezigheid van een ziekte of aandoening, doordat er andere problemen of beperkingen bestaan op een van de drie dimensies: lichaamsfuncties (fysieke mogelijkheden), mentale functies (psychisch functioneren) en sociaal-maatschappelijke participatie (sociale contacten en meedoen in de maatschappij).

Je beleving van hoe gezond je je voelt, hangt dus niet af van enkel de aan- of afwezigheid van een ziekte of het hebben van een gezonde leefstijl. Uiteraard spelen deze factoren een grote rol in je gezondheid en gezondheidsbeleving, maar ook ‘de kwaliteit van leven’, verschillende omgevingsinvloeden en bijvoorbeeld je copingvaardigheden hebben hier invloed op.

In de aankomende lessen gaan we bij dit vak kijken naar voorlichting en preventie van een gezonde leefstijl. Hoe krijg je clienten gemotiveerd om te werken aan een gezonde leefstijl en wanneer spreken we eigenlijk van een gezonde leefstijl

Wat is preventie nu eigenlijk?

Begrip preventie

Voorkomen van problemen door vroegtijdig in te grijpen

Vormen van preventie

De Nederlandse overheid probeert mensen gezond te houden en ziekten en aandoeningen te voorkomen. 

Hiervoor zet de overheid verschillende vormen van preventie in: 

1) universele preventie,

2) selectieve preventie, 

3) geïndiceerde preventie 

4) zorg gerelateerde preventie.

Universele preventie

1) Universele preventie

Universele preventie is gericht op een gezonde bevolking. De overheid neemt verschillende maatregelen om gezondheidsschade te voorkomen. Deze maatregelen zorgen er dus voor dat mensen gezond blijven. 

Voorbeelden: 

Je kunt dan denken aan verplichte verkeerslessen op de basisschool om ongelukken te voorkomen. Door een ongeluk kun je immers letsel oplopen, bijvoorbeeld tijdelijk letsel als een gebroken arm, maar ook blijvend letsel, zoals een dwarslaesie. Bij ernstige ongevallen kunnen mensen ook psychische problemen ontwikkelen. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het bewaken van de kwaliteit van drinkwater. Hierdoor wordt voorkomen dat mensen giftige stoffen binnenkrijgen, waar ze ziek van kunnen worden.

Selectieve preventie

2) Selectieve preventie

Selectieve preventie is gericht op specifieke groepen binnen de bevolking die een verhoogd risico lopen om ziek te worden of problemen te krijgen. Als mensen van een bepaalde leeftijd tijdig worden onderzocht, kan worden voorkomen dat ze (ernstig) ziek worden.

Voorbeelden: 

Denk aan tienermoeders, bij wie de kans groter is dat er opvoedproblemen ontstaan. De overheid kan dan zorgen voor speciale opvoedcursussen voor deze jonge moeders. Ook alle bevolkingsonderzoeken en screening vallen onder selectieve preventie. Binnen bepaalde leeftijdsgroepen neemt het risico van bijvoorbeeld borst- of darmkanker toe. 

Geïndiceerde preventie

3) Geïndiceerde preventie

Geïndiceerde preventie richt zich op mensen met beginnende klachten. Deze vorm van preventie moet voorkomen dat hun klachten verergeren of uitgroeien tot een ziekte, aandoening, stoornis, of andere problemen. 

Voorbeeld: 

Denk aan een speciaal bewegingsprogramma voor mensen die rugklachten hebben of een onlinegroepscursus voor jongvolwassenen met milde angstklachten.

Zorg gerelateerde preventie

4) Zorg gerelateerde preventie

Zorggerelateerde preventie is gericht op mensen die al ziek zijn of een aandoening of stoornis hebben. Met zorggerelateerde preventie wordt voorkomen dat de aandoening of ziekte leidt tot beperkingen, complicaties, een lagere kwaliteit van leven of sterfte. 

Een voorbeeld is een programma om te stoppen met roken voor iemand met COPD of een leefstijlinterventie voor iemand met obesitas.

Aan de slag

Boek: Mensen

Thema 5: Gezondheid

4. Weten en begrijpen 

Opdracht 6: Voorkomen is beter dan genezen

Afronding en huiswerk

Boek: Mensen

Thema 5: Gezondheid

4. Weten en begrijpen

Opdracht 6: Voorkomen is beter dan genezen