6.2 Voedselrelaties en kringlopen 2H

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 6 BS2

Voedselrelaties en kringlopen

Lesdoelen

- Je kunt uitleggen wat producenten, consumenten en reducenten zijn.
- Je kunt de kringloop van stoffen beschrijven .

- Je kunt aangeven welk afval biologisch afbreekbaar is en welk afval niet.

- T/H je kunt de kringloop van koolstof beschrijven

Begrippen BS 2

fotosynthese

producenten

consumenten (eerste/ tweede orde)

afvaleters

reducenten

kringloop

(niet) biologisch afbreekbaar

Voedsel

Indeling in de Biologie naar

welk type voedsel je eet:

1. planteneters

2. vleeseters

(3. alleseters)

Kijk even goed naar dit plaatje,

wat zijn de vleeseters?

Wat zijn de vleeseters in het plaatje?

1. Alleen de zeehond
2. Zeehond en kabeljauw
3. Zeehond, kabeljauw en haring
4. Zeehond, kabeljauw, haring en krill

Rollen in een voedselketen

Producenten:

Planten (en algen) staan altijd onderaan een voedselketen.

Zij zijn in staat tot fotosynthese:

water + koolstofdioxide + zonlicht -> glucose + zuurstof

Producenten

Uit die glucose kan de plant allerlei andere stoffen maken om te groeien (vruchten, bloemen, bladeren, stengel). Hiervoor heeft hij ook mineralen uit de bodem nodig.

Je noemt de planten producenten.

Rollen in een voedselketen

Dieren eten de planten en gebruiken de stoffen die de planten hebben geproduceerd. 

Die dieren heten consumenten.

Ook dieren die dieren eten heten consumenten.

Consumenten

Je kunt de consumenten op volgorde in de voedselketen nummeren.

Producenten worden gegeten door consumenten van de eerste orde. Die worden gegeten door consumenten van de tweede orde, enz.

Welke rol heeft de leeuw in dit voedselweb?

Welke rol heeft de leeuw in dit voedselweb?

1. Consument van de 1e orde
2. Consument van de 2e orde
3. Consument van de 3e orde
4. Consument van de 4e orde

Welke rol(len) heeft de baviaan in dit voedselweb?

Welke rol(len) heeft de baviaan in dit voedselweb?

1. Consument van de 2e orde
2. Consument van de 2e en de 4e orde
3. Consument van de 3e orde
4. Consument van de 3e en de 5e orde

Rollen in een voedselketen

Dode planten en dieren worden gegeten door afvaleters (pissebedden, regenwormen, enz).

Dit zijn ook consumenten.

Rollen in een voedselketen

De laatste schakel wordt gevormd door de reducenten: de schimmels en bacteriën die het dode materiaal helemaal omzetten naar mineralen, water en koolstofdioxide.

Kringloop

De producenten, consumenten, afvaleters en reducenten vormen een kringloop. 

Producenten

Consumenten

Reducenten

Planten

Afvaleters

Vleeseters

Algen

Planteneters

Schimmels

Fotosynthese

Bacteriën

Dieren

Wel/ niet biologisch afbreekbaar

Als in een bos dood materiaal op de grond valt (bladeren, dode dieren) dan zijn er bacteriën en schimmels die dat materiaal afbreken. Na een tijd zie je die bladeren en dieren niet meer terug.

Wel/ niet biologisch afbreekbaar

Afval van planten en dieren is dus afbreekbaar door reducenten (bacteriën en schimmels)

Dit noemen we biologisch afbreekbaar.

Ook alle dingen die we maken van plantaardig en dierlijk materiaal is dus biologisch afbreekbaar:

Een leren jas, een rieten mand, papier, broodkorsten, schillen enz.

Wel/ niet biologisch afbreekbaar

Spullen die zijn gemaakt van andere grondstoffen (glas, steen, metaal) zijn niet biologisch afbreekbaar.

Plastic (meestal gemaakt van fossiele brandstoffen) is ook bijna nooit biologisch afbreekbaar.

Lesdoelen

- Je kunt uitleggen wat producenten, consumenten en reducenten zijn.
- Je kunt de kringloop van stoffen beschrijven .

- Je kunt aangeven welk afval biologisch afbreekbaar is en welk afval niet.

- T/H je kunt de kringloop van koolstof beschrijven

Begrippen BS 2

fotosynthese

producenten

consumenten (eerste/ tweede orde)

afvaleters

reducenten

Huiswerk: opdrachten BS 2

kringloop

(niet) biologisch afbreekbaar