Tijdvak 14: De jaren '60

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 2

De jaren '60

Wat weet je van de jaren 60?

Pas enkele jaren nadat Soekarno de Republiek Indonesië uitriep, werd de soevereiniteitsoverdracht getekend. Leg uit waarom dit toen pas gebeurde.

Leg het verband uit tussen de consumptiemaatschappij en welvaartsstijging.

Wat gaan we doen? 

• Jeugdculturen 
  
• Tweede feministische golf.
  
• Ontzuiling
  
• Democratisering.
  
• Sociaal-Culturele veranderingen
• Protestjaar '68
• Huiswerk. 
  

Leerdoel

Aan het eind van deze les kunnen jullie:

1. Uitleggen wat amerikanisering inhoudt.
2. De jongerencultuur van de jaren '60 beschrijven.
3. Uitleggen waarom de Tweede Feministische Golf ontstaat. 
4. Uitleggen waardoor de ontzuiling ontstaat.
5. De toenemende democratisering beschrijven. 

Jongerencultuur

Amerikanisering

Overnemen van de Amerikaanse cultuur

1. Jeugdigheid
2. Vrijheid
3. Welvaart
4. Producten
5. Artiesten
6. Tv producties

Jongerencultuur/

jeugdcultuur

Jongeren rekenen af met de waarden/normen van hun ouders.

• Geen eigen keuzes maken
• Luisteren naar je ouders
• Er netjes uitzien
• Naar de kerk.
  
  

Jongerencultuur/jeugdcultuur

Aantekening
Hippiebeweging: Onstond in de jaren '60 in de VS

• Geloof in liefde en vrede
• Droegen 2e-handskleding met veel kleuren
• Hadden lange haren
• Wilde vrij zijn, zonder regels, waren voor vrije seks, rookten wiet
• Organiseerde popfestivals, zoals Woodstock (1969)

Jongerencultuur/

jeugdcultuur

Hippiebeweging: Onstond in de jaren '60 in de VS

• Geloof in liefde en vrede
• Droegen 2e-handskleding met veel kleuren
• Hadden lange haren
• Wilde vrij zijn, zonder regels, waren voor vrije seks, rookten wiet
• Organiseerde popfestivals, zoals Woodstock (1969)

Tweede Feministische golf. 

Mannen- en vrouwentaken

Na de oorlog:

• Familie belangrijk
• Gezin als basis van de    
    samenleving
• Regering > Gezinspolitiek
  

Moeder en echtgenote

• In de jaren '50 waren de rollen in het gezin traditioneel: de vrouw is moeder en echtgenote, de man is de kostwinner
• Mannen en vrouwen waren tot 1956 niet gelijk voor de wet!
• Vrouwen waren 'handelingsonbekwaam' bij wet: ze mochten geen belangrijke documenten ondertekenen.

Tweede Feministische golf

• 1900 Eerste Feministische golf (kiesrecht)
• 1960 Tweede Feministische golf:
  
  

1. Gelijke kansen in opleiding en werk
2. Verandering van het vaste rollenpatroon
3. Gelijke beloning bij gelijk werk
   

Tweede Feministisch Golf

• Ondanks de successen van de eerste feministische golf, hebben vrouwen niet dezelfde kansen in de samenleving als mannen.
• Vrouwen die buitenshuis werkten, verdienen vaak minder dan mannen die hetzelfde werk doen.  
• Tijdens de tweede Feministische Golf verzetten veel vrouwen zich tegen deze rolverdeling en ongelijkheid.

De tweede feministische golf was ontstaan in de Verenigde Staten. In de afbeelding zie je de Amerikaanse feministe Kathrine Switzer die in 1967 mee wilde lopen in de marathon van Boston. Voor vrouwen was deelname echter niet mogelijk. Niet iedereen was het hiermee eens en probeerde haar uit de marathon te halen. Dat lukte overigens niet: haar vriend gaf de official, die had geprobeerd haar rugnummers te pakken, een enorme duw. 

Alles gebeurde voor de ogen van de pers...

Tweede Feministische golf

Vrouwen verzetten zich ongelijkheid en rolverdeling. 

• Thema's:
• - Abortus (Dolle Mina's)
• - Gratis kinderopvang
• - Mannen meer doen in huishouden
• -  Anticonceptie
• - Gelijke lonen

Welke thema's waren belangrijk voor vrouwen bij de Tweede Feministische golf?

Lees de zinnen onder door op de plusjes te klikken en sleep ze in chronologische volgorde. Wat kwam het eerst en wat als laatst?

Abortus werd toegestaan

Dolle Mina eiste openbare toiletten voor vrouwen

In 1980 werd de gelijke behandeling tussen vrouwen en mannen wettelijk geregeld

Marga Klompé werd de eerste vrouwelijke minister

Wilhelmina Drucker voerde actie voor vrouwenkiesrecht

Door het protest van de jongerenculturen en de emancipatie van de vrouwen ontstond er meer...

1. ongelijkheid
2. individualisering
3. verzuiling
4. welvaart

Hieronder staan zes veranderingen voor de gewone Nederlanders in het begin van de jaren 60. Sleep de juiste 3 naar de gele vakjes

Vrouwen kwamen op voor hun rechten

Nederlanders moesten hard werken voor weinig geld

Nederlanders kregen meer loon en konden luxe artikelen kopen

Nederlanders kregen meer vrije tijd en konden dagjes uit

Jongens moesten langer in dienst door de Koude Oorlog

De overheid hield de lonen laag

Ontzuiling en secularisatie

• Invloed van kerk en geloof nemen af
• Mensen voelen zich niet thuis in hun zuil.
• Mensen willen zelf gaan bepalen.
• Hierdoor ontstaat ook de secularisatie (ontkerkelijking) en ontzuiling 
  

Welke groep is geen zuil bij de verzuiling?

1. Liberalen
2. Katholieken
3. Vrouwen
4. Socialisten

bij deze sleepvraag wordt gekeken wat ook alweer verzuiling was en wat erbij hoort.

De docent vermeld dat iedereen een eigen partij, krant, omroep en etc.. had. Dit vervalt dus in de jaren '60 

Democratisering

Politieke veranderingen: 

• Confessionele partijen verliezen stemmen. Gevolg:
• Fuseren:  1980 CDA

• 1966: oprichting D66.
• Doel: meer democratie, meer inspraak. (Zelf MP kiezen) 

Lees de tekst 'Het verhaal van de pil'

Maak de zinnen af:
Voor ongetrouwde vrouwen betekende de pil dat zij .... (1)
Voor getrouwde vrouwen betekende de pil dat zij ... (2)

Immigratie 

Sociale verandering: Komst van immigranten

Groepen:

1. Voormalige koloniën (oa Surinamers)

2.  Gastarbeiders 

Nl werd pluriform.  (Nederlanders met verschillende gewoonten, geloven en leefstijlen) 

Wat is de oorzaak van de babyboom na 1945?

Voor 1965 is Nederland een emigratieland? juist of onjuist

1. Juist
2. Onjuist

Waarom is er ontgroening na 1965?

1. Er zijn minder jongeren, de babyboom is over!
2. Er waren minder studenten , dus geen ontgroeningen meer!
3. Er zijn minder bomen geplant!
4. Er was veel immigratie

Hoe kan het bevolkingsaantal in een land veranderen?

Jaren '60: protestgeneratie

(en jaren '70)

0

Vragen.......

Vrijheid

Vrede

Verantwoordelijkheid

Welk begrip wordt bedoeld?

1. verzorgingsstaat
2. globalisering
3. consumptie-maatschappij
4. feminisme

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen