3tl 5.1

• economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

paragraaf 5.1

Solliciteren & werken

- Als je ergens wilt gaan werken, moet je solliciteren. Dit doe je door je CV (Curriculum Vitae) te versturen naar het bedrijf.

- Op je CV beschrijf je je werkervaring, opleidingen en eventueel ook hobby's. 

- Werk kan zowel geschoold- als ongeschoold zijn. 

- Er is een verschil tussen fulltime (36-40 uur per week) en parttime (minder dan 36 uur per week) 

Arbeidsovereenkomst & CAO

-Als je wordt aangenomen krijg je een arbeidsovereenkomst / arbeidscontract. 

- Hierin staan afspraken, waarbij de meeste uit de CAO komen.

- CAO (Collectieve Arbeidsovereenkomst), hierin staan de belangrijkste afspraken van een bepaalde bedrijfstak.

-Bedrijfstak, een groep soortgelijke beroepen (bv. onderwijs)

-De CAO wordt door vakbonden en organisatie van werkgevers gemaakt. 

- Vakbonden komen op voor de belangen van werknemers. Werknemers kunnen ook lid worden van een vakbond. 

Arbeidsovereenkomst

 Arbeidsovereenkomsten

- Vast contract, in je arbeidsovereenkomst staat geen einddatum. 

- Tijdelijk contract, in je arbeidsovereenkomst wel een einddatum. 

- Flexibel contract,  (Oproepkrachten + uitzendkrachten) mensen die flexibel ingezet kunnen werken, als het een bepaalde tijd erg druk is. 

Ontslag

- Proeftijd, een periode van 1 of 2 maanden waarin zowel jij als je werkgever kan kijken of je geschikt bent voor de baan. 

- Wil je personeel buiten de proeftijd  ontslaan? Dan moet je toestemming hebben van het UWV of een rechter. 

- Stel dat een werknemer bijvoorbeeld geld van het bedrijf steelt, dan kan iemand ook ontslag op staande voet krijgen.

contract van 1 jaar 

contract zonder einddatum

Alleen als het druk is

Vast contract

Tijdelijk contract

Flexibel contract

Bruto- & Nettoloon

- Brutoloon, loon inclusief inhoudingen (sociale premies & loonbelasting) 

- Sociale premies, voor de uitkeringen van werkloze en arbeidsongeschikte. 

- Loonbelasting, belasting die je afdraagt over je inkomsten

- Nettoloon, brutoloon - inhoudingen. Dit bedrag krijg je op je rekening gestort. 

B--> best veel, N--> niet zo veel

Het brutoloon is €500,-. De inhoudingen bestaan uit loonbelasting €50,- en sociale premies €25,-.
Bereken het nettoloon.

Wetten

- Arbowetten, een wet die ervoor moet zorgen dat mensen veilig kunnen werken. 

- Arbeidstijdenwet, wet die aangeeft wanneer je mag werken en wanneer je verplicht rust moet krijgen. 

- Voor jongeren is een aangepaste versie van de arbeidstijdenwet

Wettelijk minimumloon

- Minimumloon, bedrag dat je als volwassene (vanaf 23) minimaal moet verdienen. 

-Minimumjeugdloon, een bedrag dat jongeren minimaal moeten verdienen. Dit bedrag stijgt gelijkmatig.