§1.6 Waterwinning en watergebruik in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Wat moet je kunnen/kennen?

• Je kunt verschillen in het watergebruik tussen huishoudens, landbouw en industrie beschrijven en verklaren
• Je kunt de manier van drinkwaterwinning in Nederland beschrijven en verklaren.
  

§1.6 Waterwinning en watergebruik in Nederland

Hoeveel procent van al het water op de aarde is drinkbaar?

1. 1 %
2. 5 %
3. 10 %
4. 20 %

Hoe noemen we het proces van het in de grond zakken van water?

1. Nuttige neerslag
2. Infiltratie
3. Grondwater
4. Evapotranspiratie

Wat is de grootste waterverbruiker?

1. landbouw
2. industrie
3. huishoudens

Watergebruik in NL

Huishoudens:

📌 Per huishouden 120 liter/per persoon/per dag!

Landbouw 

📌 irrigatie

Industrie

watergebruik: 2 soorten —>

✅ proceswater

✅ koelwater

     

Industrieel watergebruik

Een deel van het drinkwater wordt ook voor de industrie gebruikt. Water wat niet als grondstof in producten wordt gebruikt noem je proceswater. (bijv. producten wassen etc)

Veel water wordt ook gebruikt om alle machines te koelen. *koelwater Het water komt dan warmer de fabriek uit dan het erin kwam. Groot verbruiker zijn electriciteitscentrales. Deze staan dan ook meestal bij rivieren.

Electriciteitscentrales grootste gebruiker koelwater: 1600 liter/per dag/ per persoon!

Industrieel watergebruik

WATERWINNING

Grondwater

oppervlakte water

duinwaterwinning

waterwinning op 3 manieren

1. grondwater

2. oppervlaktewater

3. Oppervlaktewater met duininfiltratie

In het westen van NL is diepere grondwater zout. Drinkwater wordt gemaakt uit oppervlakte water maar dit moet uiteraard eerst goed schoongemaakt worden. 

Oppervlakte waterwinning

nadeel

Nadeel:

Om het water te zuiveren het je meer stappen nodig en daardoor is het duurder

waterwinning op 3 manieren

1. grondwater

2. oppervlaktewater

3. Oppervlaktewater met duininfiltratie

In een groot deel van NL komt het drinkwater uit grondwater. Dat is water wat ooit als neerslag gevallen is. Het is vrij schoon door de filterende werking van de grond. 

voordeel

Voordeel:

•  is al erg goed van kwaliteit
• drinkwater zuivering is goedkoop

nadeel

Nadeel:

Kans op verdroging doordat er teveel grondwater wordt gebruikt. De grondwaterspiegel daalt

Grondwaterwinning

oppervlakte water kun je tijdelijk opslaan of bergen in een spaarbekken

Spaarbekkens bij de Biesbosch. Het beste  Maaswater wordt doorgelaten en ondergaat voorfiltratie. 80.000 wedstrijdbaden aan water.

waterwinning op 3 manieren

1. grondwater

2. oppervlaktewater

3. Oppervlaktewater met duininfiltratie

Overal in het westen van NL is het water te zout behalve bij de duinen. Reden: zand! Het regenwater wordt door de duinen opgenomen. Zout water is zwaarder dan zoet waardoor onder de duinen een zoetwaterbel onstaat en daaronder een zoutwaterzak. Voor de grote steden is het duinwater een belangrijk waterwingebied.

Duinwaterwinning

• Lees de paragraaf 1.6 door!
  
• Check eerst of je alles begrijpt!
• Maak §1.6 vraag 1 t/m 6

Wat is het grootste nadeel van grondwater als drinkwater?

1. DURE POMPEN
2. NIET OVERAL ZIT GRONDWATER
3. KUN JE ALLEEN IN DE WINTER OPPOMPEN
4. DE KANS OP VERDROGING

Wat is oppervlakte water?

1. Water in sloten, meren, rivieren, kanalen en plassen
2. Water uit de bodem die aan de oppervlakte komt
3. Water alleen van rivieren en de zee
4. Alleen zoet water van de oppervlakte

Wat is brak water?

1. zeewater wat niet terugtrekt
2. zoutig drinkwater
3. water wat onder een dijk doorsijpelt
4. water op overgang van zoet naar zout

Waarom gebruikt men oppervlaktewater bij duinwater?

1. er wordt anders te veel duinwater gewonnen
2. oppervlaktewater zuivert het duinwater
3. Omdat anders de zoetwaterzak te klein wordt
4. Er komt anders te veel zand bij het water

Waarom is drinkwater uit oppervlaktewater duurder dan uit grondwater?

1. Oppervlakte water is vuiler dan grondwater
2. Oppervlaktewater is zout
3. Oppervlaktewater is schaars
4. Het is niet waar, het is net andersom.

Wat is een nadeel om rivierwater bij duinwater te gebruiken?

1. de duinen worden instabiel
2. de plantengroei kan veranderen
3. het duinwater wordt verontreinigd
4. op den duur is er te weinig water

Hoog Nederland

Laag Nederland

Grond water

Oppervlakte water

Het westen en het noorden

Het zuiden en het oosten

Exit? 

Huiswerk

• Maak  §1.6 vraag 1 t/m 6