gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Gedrag

Doelen van de paragraaf

• Je kunt uitleggen wat gedrag is.
  
• Je kunt uitleggen waardoor gedrag wordt bepaald.
  
• Je kunt het verschil benoemen tussen observatie en interpretatie.

gedragsketen

Handelingen die elkaar altijd in dezelfde volgorde opvolgen.

bijvoorbeeld:

gedragsketen van jouw hond als je thuiskomt

Prikkels

Prikkels: Alle veranderingen in je omgeving waar je op kan reageren. 

- Inwendige prikkels

- Uitwendige prikkels 

Het pakken van een frietje = respons (reactie op een prikkel)

motivatie voor gedrag

Ga ik dit gedrag uitvoeren? 

Daar is motivatie voor nodig!

 Welke uitwendige en inwendige prikkel is nodig voor motivatie van gedrag in het voorbeeld?

Motivatie

• De bereidheid tot het verrichten van bepaald gedrag.

Motivatie

• Wat kost het vangen? (tijd, energie, risico)
• Wat levert het op? (hoe groot is de prooi)
• Hoe hard heb ik het nodig? (hoeveel honger)

Aangeboren vs. aangeleerd

Aangeboren gedrag

• Gedrag dat je vanaf de geboorte al hebt, heet aangeboren gedrag.
• Aangeboren gedrag, vergroot de kans om te overleven

•  Voorbeeld: reflexen (als op een prikkel altijd meteen dezelfde reactie volgt)

Aangeleerd gedrag

Je kunt mensen en dieren trainen door het juiste gedrag te belonen en het verkeerde gedrag te bestraffen.

Voorbeelden van leren door:

- imiteren 

- straffen en belonen

- oefenen

- inzicht

Sociaal gedrag

Sociaal gedrag is gedrag van soortgenoten naar elkaar. 
Mensen en dieren hebben sociaal gedrag.

Een prikkel of handeling bij sociaal gedrag heet een signaal.

Welke signalen kan jij bedenken?

signalen anders bedoelen

observatie

wat neem ik waar?

interpretatie:

Hoe is het gedrag bedoeld?

Hond kwispelt staart (observatie)

=

Hond is blij

(interpretatie)

Waarden en normen

• Waarden zijn wat we belangrijk vinden.
  
• Normen zijn de regels voor ons gedrag die daarbij horen.

Huiswerk

Maken: opdracht 1, 2, 3, 4 en 5

hetklokhuis.nl

wat is gedrag?

Alles wat een mens of dier doet 

Gedrag bestaat uit handelingen met een gemeenschappelijk doel