§1 Vorming van de Alpen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat zie je?

Wat is de verbinding?

Wat gaan we doen?

- Hoe pakken we het hoofdstuk aan?

- Uitleg par. 1 'De vorming van de Alpen'

- Huiswerk maken 

Leerdoelen par 1

Je weet:

• hoe de Alpen zijn gevormd en wat daarvan de oorzaak was
• het verschil is tussen exogene en endogene krachten 
• wat de verschillen tussen een oud en een jong gebergte zijn en waardoor die verschillen zijn ontstaan
• wat het verschil is tussen verwering en erosie

Vorming van de Alpen

Ben je wel eens naar de Alpen geweest?

0 keer

1 keer

2 keer

3 keer

4+ keer

ANDES

PYRENEEËN

ROCKIES

HIMALAYA

00:00

Endogene krachten

Kracht die de aardkorst van binnenuit verandert

01:23

Plooiingsgebergte 

Gebergte dat is ontstaan door plooiing  van stukken in de aardkorst 

01:46

Wat gebeurt er dan?

Ontstaan van de Alpen

Endogene krachten

Krachten die van binnenuit de aarde inwerken op het aardoppervlak

Plooiingsgebergte

Gebergten die zijn ontstaan doordat aardplaten/aardschollen tegen elkaar aanbotsen

00:49

Afzetting zeebodem - sedimentgesteenten

Kalk, zand, stenen

01:12

Plooiing en opheffing

Huiswerk

Maak van 'start' de opdrachten 1 en 2 (blz. 24) 

Zoek de topografie op: opdracht 1 van par. 1

En maak opdrachten 2, 4, 6 en 7 (par. 1)

Wat gaan we doen?

- Herhaling vorige les 'ontstaan van de alpen'

- Soorten gesteenten

- Uitleg Verwering, Erosie & sediment

- Uitleg verschil jong en oud gebergte

krachten van binnenuit de aarde zijn:

1. Endogene krachten
2. Exogene krachten

Welke is een endogene kracht?

1. het weer
2. meteoriet
3. buitenaardse invasie
4. convectiestromen

Door endogene krachten kunnen ontstaan:

1. Troggen
2. Gebergten
3. Aardbevingen
4. Orkanen

Hoe ontstaat een plooiingsgebergte?

Welke reliëfvormen horen bij de nummers 4, 5 en 6? 

Hooggebergte

Laagland

Middelgebergte

Leerdoelen par 1

Je weet:

• hoe de Alpen zijn gevormd en wat daarvan de oorzaak was
• het verschil is tussen exogene en endogene krachten 
• wat de verschillen tussen een oud en een jong gebergte zijn en waardoor die verschillen zijn ontstaan
• wat het verschil is tussen verwering en erosie

Exogene krachten

Kracht die de aardkorst van buitenaf veranderen

Als een gebied door endogene krachten is opgebouwd gaat het weer slijten

Erosie (rivieren, ijs en neerslag slijten het gebergte af) en verwering (gesteente beweegt niet maar slijt toch)

Verwering

= het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en de plantengroei

Het puin wat ontstaat bij verwering heet verweringsmateriaal

aantekening maken 

verwering 

Erosie 

Verweringsmateriaal kan onder invloed van de zwaartekracht van een helling af rollen schuiven. Dit wordt meegenomen door gletsjers, rivieren, zee of wind waardoor het landschap verder wordt afgebroken/uitgeschuurd = Erosie 

Sedimentatie

Het meegevoerde materiaal wordt ergens neergelegd/afgezet

tekening rivier loop en afzetten

Jong gebergte

Oud gebergte

Voorbeeld

Hoogte hoog - laag

Top: spits - afgerond

Helling: steil - flauw

Dalen: diep - breed

Huiswerk

Opdrachten in les: 8, 9, 10, 11 (bl. 27)