aughumanisme de leer

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Humanisme: de leer

Terugblik geschiedenis

De leer van het humanisme - 4 kernwaarden

https:

Betekenis van Rede

1. waarom je iets doet
2. denkkracht van mens
3. zelf nadenken
4. uitleg bij wat je doet

Betekenis van tolerantie

1. Als mensen anders mogen zijn, ook al ben je het niet met hen eens
2. Als mensen onaardig zijn tegen elkaar
3. Als mensen elkaar vertrouwen
4. Als mensen kritisch kijken naar hun eigen levensbeschouwing

4 kernwaarden

Individu

Vrijheid (zelfbeschikking)

Gelijkwaardigheid

Rede/Ratio

individu

jezelf ontwikkelen

Vrijheid

Zelfbeschikking

Rede/Ratio

niet familie

leven moet je leren

niet ten koste van anderen

dat je zelf moet (kunnen) bepalen hoe je je leven leeft.

Zelf nadenken

wetenschappelijke methode

opdr. 12: eigen voorbeeld om verschil tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid duidelijk te maken.

Welke waarden zijn altijd verbonden met elkaar?

1. vrijheid en rede
2. gelijkwaardigheid en rede
3. vrijheid en verantwoordelijkheid
4. gelijkwaardigheid en verantwoordelijkheid

11: Geef een voorbeeld waarin jij invloed hebt op de vrijheid van mensen om je heen.

Hierna volgen enkele uitspraken en stellingen. Bij welke van de humanistische kernwaarden horen deze/ben jij het ermee eens of oneens en waarom? 

Ik denk dus ik ben - René Descartes
'cogito ergo sum'

1. vrijheid
2. individu
3. gelijkwaardigheid
4. rede

ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht om het te zeggen met mijn leven verdedigen. - Voltaire

1. vrijheid
2. individu
3. gelijkwaardigheid
4. rede

Ben jij volledig vrij in de keuze van je kleding?

1. Ja
2. Nee

Mag de school bepalen welke kleding je draagt?

1. Ja
2. Nee

Mag je mensen uit een bepaalde bevolkingsgroep preventief fouilleren na een winkelbezoek als je uit onderzoek weet dat ze vaak betrokken zijn bij diefstal?

1. Ja
2. Nee

vraag: 

Om welke reden zouden mensen niet willen dat andere mensen hun verstand gebruiken om

(bijvoorbeeld) onderzoek te doen?

Voorbeeld 1:

 ‘Bioloog Fouchier onderzocht hoe het voor mensen gevaarlijke H5N1-virus zo bewerkt
kan worden dat het ook via de lucht kan worden verspreid. Die kennis kan helpen om een wereldwijde griepepidemie te voorkomen.’
Toch is niet iedereen blij met deze onderzoek omdat terroristen de kennis kunnen misbruiken bij het plegen van aanslagen. Vind je dat een goede reden om er geen onderzoek naar te doen? Waarom? 

voorbeeld 2

 Embryonaal stamcelonderzoeken zijn onderzoeken waarbij menselijke embryo’s
worden gebruiken. Zij kunnen wel helpen ziekte te genezen die tot nu toe ongeneeslijke waren. De katholieke kerk vindt embryonaal stamcelonderzoek niet toelaatbaar want daarvoor moet je embryo’s gebruiken en deze zijn toekomstige mensen, die mag je niet dood maken. Vind je dat een  goede reden? Waarom?

opdracht

Reageer vanuit het humanisme met behulp van minimaal 1 kernwaarde op onderstaande vragen:

a. Is het gerechtvaardigd dat de politie iemand martelt om informatie te krijgen? 

b. Zou de overheid moeten bepalen of je orgaandonor bent of niet? 

c. Mag je één mens doden, om meerdere mensen te beschermen?

d. Moeten mensen verplicht hun dna afstaan, zodat er bij misdaden de daders sneller opgepakt kunnen worden?