11.3 zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat kun je doen bij een noodgeval?

Er is iets misgegaan:

- condoom gescheurd of het is misgegaan bij het verwijderen of i.d.

- een pil vergeten en toch seks gehad

Morning-afterpil: als deze pil binnen 72 uur ingenomen wordt, voorkomt het hormoon in de pil het innestelen van de bevruchte eicel.

Abortus: via een abortus kan een bestaande

zwangerschap beëindigd worden. De bevruchte eicel wordt dan weggezogen. Een abortus kan alleen als de vrouw niet langer dan 24 weken zwanger is.

Een vrouw heeft zich laten steriliseren. Vinden bij deze vrouw nog menstruatie en ovulatie plaats?

1. Wel menstruatie en geen ovulatie
2. Alleen ovulatie en geen menstruatie
3. Zowel menstruatie als ovulatie
4. Zowel geen menstruatie als geen ovulatie

Drie voorbehoedsmiddelen zijn de pil, het condoom en het spiraaltje. Bij welke van deze voorbehoedsmiddelen berust de werking op het voorkomen van ovulatie?

1. Bij de pil
2. Bij de pil en condoom
3. Bij de pil en het spiraaltje
4. Bij alle drie.

Zwangerschap

leerdoelen deze les:

1 Hoe veranderen moeder en kind (in wording)?

2 Hoe ontwikkelt het kindje in de baarmoeder?

3 Hoe stroomt het bloed in het kindje?

4 Hoe gaat de bevalling?

5 Hoe ontstaat een tweeling?

Hoe veranderen

moeder en kind?

Veranderingen bij het kind:

• In de eerste 12 (+/-3maanden) weken noem je het ongeboren kind een embryo. Zo heet het bolletje cellen dat innestelt in het baarmoederslijmvlies. Alle organen van het embryo worden gevormd. Het ziet er uit als een heel klein mensje.

• Na 12 tot +/-40 weken (3 t/m 9 maanden) noem je het ongeboren kind een foetus. De meeste organen zijn nu gevormd, het kindje groeit nu vooral.

De ontwikkelingen in de eerste 12 weken

Hoe veranderen

moeder en kind?

Veranderingen bij de moeder:

• In de eerste 12 weken is niet veel te zien aan de buik van de vrouw. Wel moe en trek in eten
  

• buik wordt dikker na 20 weken en kan het kindje voelen bewegen

• kindje blijft groeien, daardoor komen de organen in verdrukking
• melkklieren in de borsten groeien, de vrouw kan de baby na de geboorte moedermelk geven
  

De ontwikkelingen in de eerste 12 weken

Zwangerschap

vruchtwater en vruchtvliezen

Om het embryo heen zitten vruchtvliezen en vruchtwater.

Deze beschermen het embryo tegen:

*stoten,

*uitdroging en

*temperatuurswisseling.

In het vruchtwater kan het kind zich makkelijk bewegen.

Tekst

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

Begrippen: navelstreng,

placenta (moederkoek)

De navelstreng:

verbindt het embryo met de placenta.

Door bloedvaten stroomt bloed van het

embryo naar de placenta en terug.

Placenta of Moederkoek:

Deel van de baarmoederwand waar stoffen worden uitgewisseld:

•  De stoffen die het kindje nodig heeft, zuurstof en voedingsstoffen, gaan van het bloed van de moeder naar het bloed van het kindje.

• De afvalstoffen van het kindje, zoals koolstofdioxide, gaan van het bloed van het kindje naar het bloed van de moeder.

Tekst

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

even oefenen!

Placenta

Foetus

Vruchtvliezen

Vruchtwater

Navelstreng

hoe leeft het kindje in de baarmoeder

bloedvaten van de baby en de moeder komen niet met elkaar in aanraking. uitwisseling van stoffen gebeurt in de placenta (moederkoek)

Welke stoffen zijn schadelijk voor de baby?

*sommige schadelijke stoffen zoals drugs, alcohol en nicotine kunnen via de placenta bij het kindje komen;

*hierdoor kan het kind minder goed groeien en kunnen de hersenen minder goed ontwikkelen;   in ernstige gevallen kan het kind zelfs dood gaan;

*een ongeboren baby die door afwijkingen of ziekte overlijdt in de baarmoeder

noemen we een miskraam; {tijdens de eerste 12 weken grotere kans}

Bij het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) krijgt het ongeboren kind

via de moeder zoveel alcohol binnen dat de hersenen niet voldoende

ontwikkelen. Dat kun je in de foto hiernaast zien.

Hoe gaat de bevalling?

Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken. Als het kindje met de hoofd naar beneden ligt, naar de baarmoedermond toe, gaat de bevalling het gemakkelijkst.

Normale ligging

Fasen van de bevalling

De bevalling begint met weeën: 

bij een wee trekken de spieren in de baarmoederwand samen;

de baarmoedermond gaat door weeën open

1. ontsluiting: eerste fase van de bevalling; opengaan van de baarmoedermond door weeën

2. uitdrijving: begint als de baarmoeder ver genoeg open is (ontsluiting); sterke persweeën duwen de baby naar buiten, dit is de geboorte

3. nageboorte: laatste fase van de bevalling; een wee duwt de placenta met vruchtvliezen en de rest van de navelstreng naar buiten

De drie fasen van de bevalling

Drie fasen van de bevalling

Ontsluiting

• Door weeën gaat de baarmoedermond open
• Vruchtvliezen breken

Uitdrijving

• Als de baarmoedermond ver genoeg open is
• Pers weeën duwen de baby naar buiten

Nageboorte

Wee duwt de moederkoek, vruchtvliezen en de rest van de navelstreng naar buiten

Hoe ontaat een tweeling?

Een eeneiige tweeling:

ontstaan uit één eicel en één zaadcel.

    Een twee-eiige tweeling:

ontstaan uit twee eicellen en twee zaadcellen.

0

De opgezogen zaadcellen worden in een laboratorium gebruikt voor de bevruchting van eicellen. Dit wordt reageerbuisbevruchting of IVF genoemd. Uit bevruchte eicellen ontstaan embryo’s waarvan er één of twee in het voortplantingsstelsel van de vrouw gebracht worden.
Hoe heet het deel van het voortplantingsstelsel waar embryo’s dan ingebracht worden?

1. Eileider
2. Baarmoeder
3. Vagina
4. Eierstok

Waarom zijn weeën noodzakelijk als een baby geboren moet worden?

Hoe krijgt een embryo halverwege de zwangerschap zuurstof?

1. Via zijn/haar longen
2. Via het vruchtwater
3. Via de placenta
4. Het embryo heeft geen zuurstof nodig

Wat gebeurt er bij de nageboorte?

Welke stoffen gaan vanuit de foetus naar de moeder toe?

1. Koolstofdioxide
2. Zuurstof
3. Water
4. Voedingsstoffen

Heb je nog vragen?
 

Heb je nog vragen?

van embryo naar foetus

van bevruchting tot week 12 is het een embryo

vanaf week 12 tot de bevalling is het een foetus

Hoe verandert moeder:

De eerste 12 weken is er weinig te zien. 

Wel kunnen ze: moe, misselijk zijn en trek in ander eten krijgen.

Bij 20 weken wordt de buik van de moeder dikker.

Organen van de moeder komen in verdrukking 

Gevolg: vaker naar wc 

De borsten worden groter(melkklieren groeien)

Ziekteverwekkers en schadelijke stoffen

Via de moederkoek kunnen ook de ziekteverwekkers en schadelijke stoffen binnen komen
Zoals: rode hond, nicotine, alcohol, medicijnen en drugs.

Baby's kunnen hierdoor: afwijkingen krijgen, slechter gaan groeien, zelfs doodgaan(miskraam)

prenataal onderzoek

• 10 weken echo (uitgerekende datum bepalen)
• combinatietest:  bloedonderzoek en nekplooimeting (down)
• NIPT: bloedonderzoek/DNA baby (erfelijke afwijkingen)
• 20 weken echo (aangeboren afwijkingen + geslacht)

                     pretecho:

Nageboorte